| Why should he think me cruel | Tại sao hắn nghĩ tôi độc ác |
| Or that he is betrayed? | Hoặc phản bội hắn? |
| I'd have him love the thing that was | Tôi đã khiến hắn yêu thích theo cách ấy |
| Before the world was made. | Trước khi thế giới hình thành. |
| W.B. Yeats, A Woman Young and Old | Vở A Woman Young and Old của W.B.Yeats |
| "Long ago, Frith made the world. He made all the stars, too, and the world is one of the stars. | “Đã lâu lắm rồi kể từ khi Thần Mặt trời tạo ra thế giới, Ngài cũng nặn ra cả các vì sao mà thế giới này là một trong số đó. |
| He made them by scattering his droppings over the sky and this is why the grass and the trees grow so thick on the world. Frith makes the rivers flow. | Ngài tạo ra tất cả bằng cách tung phân của mình lên bầu trời và đó là lý do tại sao cây cỏ lại mọc dày như thế trên trái đất. Thần Mặt trời làm cho nhưng dòng suối tuôn chảy. |
| They follow him as he goes through the sky, and when he leaves the sky they look for him all night Frith made all the animals and birds, but when he first made them they were all the same. The sparrow and the kestrel were friends and they both ate seeds and flies. | Chúng chảy theo Ngài trong lúc Ngài đi trên bầu trời và khi Ngài rời khỏi đây chúng ngóng tìm Ngài suốt đêm. Thần Mặt trời tạo ra chim chóc và muông thú, nhưng lúc đầu, muôn loài đều giống nhau. Chim én và chim két là bạn và chúng đều ăn các loại hạt và ruồi nhặng. |
| And the fox and the rabbit were friends and they both ate grass. And there was plenty of grass and plenty of flies, because the world was new and Frith shone down bright and warm all day. | Cáo và thỏ cũng là bạn và đều ăn cỏ. Có vô số cỏ và ruồi nhặng bởi vì thế giới vừa được sinh thành, còn Thần Mặt trời thì chiếu sáng và mang hơi ấm đến cho thế gian. |
| "Now, El-ahrairah was among the animals in those days and he had many wives. | Bây giờ, El-ahrairah là một trong những con thú như thế và ông có rất nhiều vợ. |
| He had so many wives that there was no counting them, and the wives had so many young that even Frith could not count them, and they ate the grass and the dandelions and the lettuces and the clover, and El-ahrairah was the father of them all." | Nhiều đến mức không đếm xuể, những bà vợ này cũng sinh cho ông nhiều con đến nỗi cả Thần mặt trời cũng không sao đếm nồi, tất cả đều ăn cỏ, bồ công anh, rau diếp và cỏ ba lá. Phải, El-ahrairah là cha của tất cả. |
| (Bigwig growled appreciatively.) "And after a time," went on Dandelion, "after a time the grass began to grow thin and the rabbits wandered everywhere, multiplying and eating as they went. | (Tóc Giả làu bàu một tiếng tán thưởng.) “Một thời gian sau,” Bồ Công Anh tiếp tục “một thời gian sau, cỏ bắt đầu mọc thưa dần và loài thỏ lang thanh khắp nơi, sinh trưởng và ăn sạch mọi thứ ở những nơi chúng đến. |
| "Then Frith said to El-ahrairah, 'Prince Rabbit, if you cannot control your people, I shall find ways to control them. So mark what I say.' But El-ahrairah would not listen and he said to Frith, 'My people are the strongest in the world, for they breed faster and eat more than any of the other people. | Thế rồi Thần Mặt trời nói với El-ahrairah, “Hoàng tử Thỏ, nếu ngươi không quản được người của mình ta sẽ ra tay đấy. Vì thế hãy ghi nhớ những lời ta nói.” Nhưng El-ahrairah không nghe mà thưa với Thần Mặt trời như thế này: “Người của tôi mạnh mẽ nhất trên đời, bởi vì họ đẻ nhanh hơn, ăn nhiều hơn bất cứ giống loài nào khác. |
| And this shows how much they love Lord Frith, for of all the animals they are the most responsive to his warmth and brightness. You must realize, my lord, how important they are and not hinder them in their beautiful lives.' | Và như thế đã chứng tỏ họ yêu Thần Mặt trời nhiều đến thế nào, trong số tất cả các loài, họ có trách nhiệm nhất với tình yêu thương và sự thông tuệ của người. Ngài cần phải nhận ra thưa Thần Mặt trời, loài thỏ quan trọng như thế nào và sẽ không ngăn cản chúng tôi sống cuộc đời tươi đẹp.” |
| "Frith could have killed El-ahrairah at once, but he had a mind to keep him in the world, because he needed him to sport and jest and play tricks. So he determined to get the better of him, not by means of his own great power but by means of a trick. | Thần Mặt trời có thể giết El-ahrairah ngay lập tức, nhưng Ngài có ý định giữ El-ahrairah lại trên đời, bởi vì Ngài cần ông chơi thể thao, giải trí và bày ra những trò đùa bỡn. Thế là Ngài quyết định cải tạo ông không phải bằng năng lực siêu nhiên của mình mà bằng mưu mẹo. |
| He gave out that he would hold a great meeting and that at that meeting he wouid give a present to every animal and bird, to make each one different from the rest. And all the creatures set out to go to the meeting place. | Ngài bèn nói rằng mình sẽ tổ chức một buổi họp mặt đông đảo các loài, trong cuộc họp mặt ấy Ngài sẽ tặng quà cho từng loài vật để phân biệt các loài vật với nhau. Thế là tất cả muông thú đều nô nức kéo tới địa điểm đã định. |
| But they all arrived at different times, because Frith made sure that it would happen so. And when the blackbird came, he gave him his beautiful song, and when the cow came, he gave her sharp horns and the strength to be afraid of no other creature. | Nhưng chúng đến vào những thời điểm khác nhau bởi vì chính Thần Mặt trời đã sắp xếp tất cả. Khi chim két đến, Ngài ban cho chú tiếng hót tuyệt vời, khi bò đến chú nhận được cặp sừng nhọn và sức mạnh không phải e ngại bất cứ loài vật nào. |
| And so in their turn came the fox and the stoat and the weasel. And to each of them Frith gave the cunning and the fierceness and the desire to hunt and slay and eat the children of El-ahrairah. And so they went away from Frith full of nothing but hunger to kill the rabbits. | Và cứ thế đến lượt cáo, chồn écmin, chồn sương. Mỗi loài, Thần Mặt trời lại ban cho sự gian xảo, tính hung hãn và khát khao muốn săn đuổi, giết hại và ăn thịt những đứa con của El-ahrairah. Và thế là khi rời khỏi Thần Mặt trời, những loài này chẳng có gì ngoài sự thèm khát muốn diệt trừ loài thỏ. |
| "Now, all this time El-ahrairah was dancing and mating and boasting that he was going to Frith's meeting to receive a great gift. And at last he set out for the meeting place. But as he was going there, he stopped to rest on a soft, sandy hillside. | Suốt trong thời gian đó, El-ahrairah chỉ nhảy múa, gây giống và khoác lác rằng mình sẽ đến chỗ hẹn với Thần Mặt trời để nhận được món quà vĩ đại. Cuối cùng, cũng đến lúc ông lên đường đến chỗ họp mặt, nhưng trên đường tới đó ông dừng lại bên sườn đồi cát mịn với bãi cỏ mềm. |
| And while he was resting, over the hill came flying the dark swift, screaming as he went, 'News! News! News!' For you know, this is what he has said ever since that day. | Trong khi ông đang nghỉ ngơi, một con chim én bay ngang qua liền kêu lên “Có tin! Có tin!” Mọi người đều biết đấy, đó là điều chú đã nói kể từ ngày ấy. |
| So El-ahrairah called up to him and said, 'What news?' 'Why,' said the swift, 'I would not be you, El-ahrairah. | Thế là El-ahrairah ngẩng lên, gọi con chim lại và hỏi, “Có tin gì thế?” “Tin gì ư, may làm sao tôi không phải là ông, El-ahrairah ạ. |
| For Frith has given the fox and the weasel cunning hearts and sharp teeth, and to the cat he has given silent feet and eyes that can see in the dark, and they are gone away from Frith's place to kill and devour all that belongs to El-ahrairah.' | Bởi vì Thần Mặt trời đã ban cho cáo và chồn trái tim gian manh và hàm răng sắc nhọn, ban cho mèo bước chân êm như nhung và đôi mắt nhìn được trong bóng tối; và chúng đang rời khỏi chỗ Thần Mặt trời để đi tìm diệt và ăn sống nuốt tươi tất cả những gi thuộc về ông, El-ahrairah ạ.” |
| And he dashed on over the hills. And at that moment El-ahrairah heard the voice of Frith calling, 'Where is El-ahrairah? For all the others have taken their gifts and gone and I have come to look for him.' | Nghe vậy, El-ahrairah vội phóng qua những quả đồi. Cùng lúc ấy, El-ahrairah nghe giọng của Thần Mặt trời cất lên: “El-ahrairah đâu? Tất cả những con thú khác đã đến nhận phần của mình và rời khỏi đây rồi, ta sẽ đi tìm gặp hắn vậy.” |
| "Then El-ahrairah knew that Frith was too clever for him and he was frightened. He thought that the fox and the weasel were coming with Frith and he turned to the face of the hill and began to dig. | Đến lúc ấy, El-ahrairah mới biết Thần Mặt trời quá khôn ngoan so với mình và lấy làm sợ hãi. Ông nghĩ đến cáo và chồn đi cùng Thần Mặt trời, thế là ông quay về phía quả đồi và bắt đầu đào. |
| He dug a hole, but he had dug only a little of it when Frith came over the hill alone. And he saw El-ahrairah's bottom sticking out of the hole and the sand flying out in showers as the digging went on. | Ông đào một cái hố, nhưng chỉ vừa đào được một chút thì Thần Mặt trời đã một mình đi lên đồi. Thần Mặt trời chỉ trông thấy cái mông của El-ahrairah nhô ra khỏi một cái lỗ, đất cát bay rảo rào như mưa trong khi cuộc đào bới tiếp tục. |
| When he saw that, he called out, 'My friend, have you seen El-ahrairah, for I am looking for him to give him my gift?' | Thấy thế, Ngài kêu to, “Này anh bạn, có trông thấy El-ahrairah đâu không, bởi vì ta đang tìm hắn để tặng hắn một món quà.” |
| 'No,' answered El-ahrairah, without coming out, 'I have not seen him. He is far away. He could not come.' | “Không.” El-ahrairah đáp, vẫn không chịu thò mặt ra “Tôi chẳng thấy anh ta đâu cả. Anh ta đã đi xa. Anh ta sẽ không đến đâu.” |
| So Frith said, 'Then come out of that hole and I will bless you instead of him.' | Nghe vậy, Thần Mặt trời nói, “Thế thì anh bạn bò ra khỏi hang xem nào, ta sẽ tặng quà cho anh thay vì cho hắn.” |
| 'No, I cannot,' said El-ahrairah, 'I am busy. The fox and the weasel are coming. If you want to bless me you can bless my bottom, for it is sticking out of the hole.' " | “Không, tôi không thể làm thế, tôi bận lắm. Cáo và chồn sắp đến đây. Nếu muốn ban phước lành cho tôi thì ngài cứ ban cho cái mông đít của tôi cũng được, bởi vì lúc này nó đang ở bên ngoài đấy.” |
| All the rabbits had heard the story before: on winter nights, when the cold draft moved down the warren passages and the icy wet lay in the pits of the runs below their burrows; and on summer evenings, in the grass under the red may and the sweet, carrion-scented elder bloom. | Tất cả những chú thỏ này đều đã nghe câu chuyện về tổ phụ ucar mình, vào những buổi tối mùa đông khi từng đợt gió lạnh thổi về qua những luống cày và những con đường mòn trên cánh đồng, băng tuyết đóng cứng trên những chiếc hố và lối đi vào hang thỏ; vào những buổi tối mùa hè trên những bãi cỏ dưới những gốc táo gai đỏ rực và những loài cây đơm hoa thoảng đưa hương ngọt ngào. |
| Dandelion was telling it well, and even Pipkin forgot his weariness and danger and remembered instead the great indestructibility of the rabbits. | Bồ Công Anh có giọng kể rất cuốn hút khiến cả Nồi Đất cũng quên mối nguy hiểm đang treo trên đầu và sự mỏi mệt mà nghĩ đến sức mạnh không dễ gì hủy diệt được của loài thỏ. |
| Each one of them saw himself as El-ahrairah, who could be impudent to Frith and get away with it. | Mỗi chú trong số này đều coi mình như El-ahrairah có thể hỗn xược và bỡn cợt cả Thần Mặt trời rồi thanh thản thoát khỏi những chuyện đó. |
| "Then," said Dandelion, "Frith felt himself in friendship with El-ahrairah, who would not give up even when he thought the fox and the weasel were coming. And he said, 'Very well, I will bless your bottom as it sticks out of the hole. | “Đến lúc ấy,” Bồ Công Anh kể tiếp “ Thần Mặt trời cũng cảm nhận được rằng mình thích làm bạn với El-ahrairah vì tài tháo vát, giỏi xoay xở của ông và vì ông không chịu bỏ cuộc ngay cả khi biết rõ rằng cáo và chồn đang kéo đến. Thế là Thần Mặt trời nói, “Tốt lắm, ta sẽ ban phước cho cái mông đít của anh bạn đang ló ra khỏi cái hang kia. |
| Bottom, be strength and warning and speed forever and save the life of your master. Be it so!' And as he spoke, El-ahrairah's tail grew shining white and flashed like a star: and his back legs grew long and powerful and he thumped the hillside until the very beetles fell off the the grass stems. | Mông đít, mày hãy mạnh mẽ, luôn cảnh giác, tốc độ để cứu lấy cái mạng của chủ mày nghe chưa? Cứ thế nhé.” Trong lúc Thần Mặt trời nói thế, cái đuôi của El-ahrairah mỗi lúc một sáng lên biến thành màu trắng, lấp lánh như một vì sao, hai chân sau cũng mọc dài ra khỏe mạnh, El-ahrairah đập chân lên sườn đồi cho đến khi tất cả những con bọ cánh cứng rơi khỏi những chiếc rễ cỏ mà chúng đang bám chắc. |
| He came out of the hole and tore across the hill faster than any creature in the world. And Frith called after him, 'El-ahrairah, your people cannot rule the world, for I will not have it so. | El-ahrairah chui ra khỏi cái hang vừa đào, phi qua quả đồi nhanh hơn bất cứ con vật nào trên đời. Và Thần Mặt trời cao giọng nói với theo, “Này El-ahrairah, người của ngươi không thể thống trị thế giới vì ta không cho phép điều này xảy ra. |
| All the world will be your enemy, Prince with a Thousand Enemies, and whenever they catch you, they will kill you. But first they must catch you, digger, listener, runner, prince with the swift warning. Be cunning and full of tricks and your people shall never be destroyed.' | Cả thế giới này sẽ là kẻ thù của bọn ngươi - Hoàng tử với Ngàn kẻ thù ạ - hễ bắt được ngươi chúng sẽ giết ngươi. Nhưng trước hết chúng phải bắt được ngươi - kẻ đào hang, người lắng nghe, người chạy đua, hoàng tử cùng với sự cảnh giác và nhanh nhạy. Hãy khôn ngoan và mưu mẹo và người của ngươi sẽ không bao giờ bị hủy diệt.” |
| And El-ahrairah knew then that although he would not be mocked, yet Frith was his friend. And every evening, when Frith has done his day's work and lies calm and easy in the red sky, El-ahrairah and his children and his children's children come out of their holes and feed and play in his sight, for they are his friends and he has promised them that they can never be destroyed." | Và nghe thế, El-ahrairah biết rằng mặc dù không muốn bị kẻ dưới lỡm nhưng Thần Mặt trời vẫn muốn là bạn với mình. Mỗi buổi tối khi Thần Mặt trời hoàn tất một ngày làm việc và nằm xuống thanh thản an nhàn trên bầu trời rực đỏ, El-ahrairah cùng với đàn con cháu lại ra khỏi hang kiếm ăn và chơi đùa dưới sự trông chừng của Thần Mặt trời, bởi vì họ vẫn là bạn và Ngài đã hứa rằng loài thỏ sẽ không bao giờ bị tiêu diệt.” |