| Q.5/35: LƯỢC GIẢI VỀ NGŨ CHI ĐẠI ĐẠO | Q.5/35: BRIEF EXPLANATION OF THE FIVE BRANCHES OF THE GREAT WAY |
|---|---|
| Đền Thánh, ngày 15 /12 năm Nhâm Thìn (1952) | Great Divine Temple, on the 15th day of the 12th month, in the Year of the Dragon (Nhâm Thìn), 1952 |
| Đức SHIĐARTA (Cakya Mouni) nghĩa là người ở xứ Cakya, lấy lòng nhân bao trùm thiên hạ, tầm thêm đặng chơn lý sanh khổ, mà lập thành Phật Giáo, nên dùng đoạn trái oan trừ nghiệt chướng, đặng làm phương giải thoát luân hồi. | His Holiness Siddhartha (Sakyamuni), meaning the man from the land of Sakya, took his compassion to envelop the world, seeking further to find the true cause of the suffering of existence, and thus established Buddhism. He therefore used the severing of karmic consequences and the elimination of karmic hindrances as the means to escape reincarnation. |
| Ấy là giữa chốn khổ não đau thương, Ngài lại đem tánh từ bi tự tại ra chuyên chế lòng phàm, cầu sanh chúng tương thân tương ái, thật chẳng khác nào đã khổ nơi ô trược nhớp nhơ mà Ngài đến rải mùi thơm ngào ngạt. | Amidst a world of suffering and sorrow, He brought forth His compassionate and serene nature to govern the mortal heart, calling for all living beings to love and cherish one another. It is truly as if, in the midst of the bitter filth and grime, He came to sprinkle a fragrant perfume. |
| Ngài nhờ Lão, Bịnh, Tử Khổ, giác minh bổn thiện mới đạt phương cứu khổ loài người. | It was through the suffering of Old Age, Sickness, and Death that He awakened to his fundamental goodness and attained the means to save humanity from suffering. |
| Đức Lý Lão Đam (Lão Tử) là Thái Thượng Lão Quân, vì lòng nhân phổ độ thế gian nên tìm đặng chơn lý tinh thần vi chủ, trừ khử phương dĩ vật lụy hình, định tự chủ kỳ tâm là diệu pháp, lại lấy phép an nhàn làm cơ thoát tục. | His Holiness Lý Lão Đam (Lão Tử), who is the Supreme Venerable Sovereign, due to his compassion for the universal salvation of the world, sought and found the truth that the spirit is the master. He eliminated the materialist ways that burden the physical form and established that mastering one’s own heart is the wondrous method. He also took the method of peaceful leisure as the mechanism to transcend the world. |
| Ấy đời là cảnh sầu thảm khó khăn, mà Ngài đến bày phép chơi hay cho giải trí, chẳng khác nào Ngài là người đương ngậm đắng trêu cay, Ngài cho nếm mùi ngon vị ngọt. | The world is a scene of sorrow and hardship, yet He came and revealed an artful game for recreation. It is as if He were one who was tasting bitterness and teasing sourness, and He gave others a taste of sweetness and flavor. |
| Ngài nhờ quyền vật dục trong trường công danh phú quí của lục quốc phân tranh, tạo ác đã vô ngằn, nó thức minh “bổn thiện” của Ngài, nên Ngài ái dân sanh, mới truyền phương thoát khổ. | It was through the power of materialism in the arena of fame and fortune during the Warring States period of the six kingdoms, where boundless evil was created, that His “fundamental goodness” was awakened. Because of this, He loved the people and all living things and thus transmitted the method to escape suffering. |
| Đức Chúa Jésus de Nazareth (gọi là Christ) bởi lòng nhân cứu thế lập nên Thánh Giáo Gia Tô, Ngài mượn bác ái nhân sanh, đặng thay mặt Chí Tôn khai hóa, xem phổ tế chúng sanh rằng trọng, nên chuyên lo giúp khó trợ nghèo, dỗ kẻ dữ, dạy người ngu, ngó chân thật mạng sanh hành thiện Đạo, diệt dị đoan, trừ mê tín, dụng chân lý để răn đời, nhìn lương tâm là hình ảnh của Trời, lấy trí tuệ vẽ tươi Thiên Cảnh. | The Lord Jesus de Nazareth (called Christ), out of his compassionate love to save the world, established the Catholic Holy Religion. He borrowed universal love for humanity to act on behalf of The Supreme Being in his civilizing mission. He regarded the universal aid to all living beings as paramount, and so He dedicated himself to helping the troubled and aiding the poor, comforting the wicked, teaching the ignorant, viewing the true essence of life as the practice of the Virtuous Way, annihilating heterodoxy, eliminating superstition, using truth to admonish the world, seeing the conscience as the image of God, and using wisdom to paint a fresh picture of the Heavenly Realm. |
| Ngày hằng dạy rằng: Cái khổ của thế gian là sự nghiệp của con người, phải thọ khổ mới rõ cơ thoát tục. | He taught daily: The suffering of the world is the legacy of humankind; one must endure suffering to understand the mechanism of transcending the world. |
| Ấy là đời đang giả dối mà Ngài đem chân thật đặng khử trừ, chẳng khác nào vào chốn náo nhiệt dữ dằn mà Ngài đờn tiếng thanh tao hòa nhã. | That is, the world was steeped in deceit, and He brought truth to eliminate it. It is as if, entering a place of violent turmoil, He played a melody of refined harmony. |
| 1/- Ngài nhờ Đạo luật của Môi-sen (Moise), thế kỷ ấy quyền hành biến đổi nên sanh nhiều chi Tả Đạo Bàn Môn, lại thế lực của (Cai phe) về bên mặt phần hồn rất nên mạnh mẽ buộc dân Do Thái (Juifs) nhiều lẽ nên tà. Cả mê tín của dân (Giu Đê) buổi ấy luận không cùng. | 1/- He was aided by the Law of Moses. In that century, authority had changed, giving rise to many sects of the Deviant Path. Furthermore, the power of Caiaphas over the spiritual realm was exceedingly strong, forcing the Jewish people into many heretical ways. The superstitions of the Judean people at that time were beyond description. |
| 2/- Quyền luật đời nước La Mã (Rome) của César nghiêm khắc khốc hại sinh linh đồ thán. | 2/- The temporal law of Rome under Caesar was severe, wreaking havoc and bringing misery upon the people. |
| Những nguyên ủy khai minh “Bổn thiện” của Ngài làm cho Ngài phải cam tâm gánh vác cả sự đau đớn của loài người, cũng bởi ái tuất thương sanh chịu tử tội đặng truyền gương thọ khổ. | These were the origins that revealed His “fundamental goodness,” causing Him to willingly shoulder all the sorrows of humanity. It was also out of pity and love for living beings that He suffered the death penalty to set an example of enduring hardship. |
| Khương Thái Công gọi là (Thái Công Vọng) hay là Khương Tử Nha vâng lịnh Đức Ngươn Thỉ Thiên Tôn ở Côn Lôn Sơn lấy Phong Thần Bảng đến giúp nghiệp Châu, cũng vì nhơn sanh mà khai minh chơn lý của quyền hành thưởng phạt thiêng liêng giúp thế trị đặng thêm mỹ mãn, tôn sùng trung liệt, trừ khử nịnh tà, mượn tinh thần làm nhuệ khí đặng trừ tan ác nghiệt của xác thân ấy là dụng phép vô hình đặng điều khiển hành tàng mặt thế. | Khương Thái Công, also called Thái Công Vọng or Khương Tử Nha, under the command of the Celestial Venerable of the Primordial Beginning at Côn Lôn Mountain, took the “Investiture of the Gods” tablet (Phong Thần Bảng) to aid the enterprise of the Zhou dynasty. It was also for the sake of humanity that he revealed the true principles of the divine power of reward and punishment to help worldly governance achieve greater perfection. He revered the loyal and upright, eliminated the sycophantic and treacherous, and used the spirit as a sharp weapon to eradicate the evil karma of the physical body. This is the use of formless methods to control the actions of the world. |
| Ngài giúp cho thế gian kinh nghiệm đủ cớ hiển nhiên rằng nạn ác đã đào tạo kiếp sống của con người, chẳng trốn tội khỏi nơi kiếp chết. Phép thưởng phạt thiêng liêng có đủ quyền năng cả xác cùng hồn. Thế thì có trí tuệ của loài người, còn Đạo lại còn Thần minh giám sát. | He helped the world to experience with clear evidence that the scourge of evil, which has shaped the life of humanity, cannot escape punishment after death. The divine power of reward and punishment has full authority over both body and soul. Thus, with the wisdom of humanity, the Way also has the watchful supervision of enlightened spirits. |
| Triết lý Thần linh nghĩa là: Quyền phép của lương tâm, do đó mà lập thành căn bản và năng lực vận hành hiện tượng của tư tưởng cùng bổn nguyên Thần pháp đặng nảy sanh. | The philosophy of Divine spirit means: the power of the conscience, from which the foundation and the motive force of the phenomena of thought and the origin of spiritual law can arise. |
| Ôi! Cũng vì cớ quả nhiên thật sự bí pháp nầy đây mà đời chất chứa nhiều điều mê tín. | Oh! It is precisely because of the reality of this secret law that the world has accumulated so much superstition. |
| Tuy vân, chẳng phải chính mình Ngài làm chủ tạo phép huyền vi bí mật Phong Thần, song Ngài biết tùng lịnh thật hành những tư tưởng cao thượng của Đức Ngươn Thỉ Thiên Tôn, thì công ấy cũng đủ làm đầu Thần giáo. | However, it was not He Himself who was the master creator of the mysterious and secret rites of the “Investiture of the Gods” (Phong Thần), but his obedience in carrying out the lofty thoughts of the Celestial Venerable of the Primordial Beginning was a meritorious deed sufficient to make him the head of the Path of Divinity (Thần giáo). |
| Đôi (Đời?)(1*) khi ấy dường như đang bị phát bối ung thư, chịu đau đớn sầu than chẳng xiết, mà Ngài lãnh đặng hoàn thuốc linh đơn thoa cho đặng lành lẽ tốt tươi mặt thế. | The world (Đời?) at that time was like a body afflicted with a festering carbuncle on its back, suffering inexpressible sorrow and lamentation, and He received the divine pill to apply to the world’s face so that it could heal and be bright again. |
| Ngài nhờ thấy bạo tàn Thương Trụ và thương đạo nghĩa của nhà Châu vua Văn Vương và Võ Vương dục khai “bổn thiện” nên tuổi dầu cao, tác dầu lớn, mà dám chịu nhọc nhằn khổ cực giúp đạo đức, khử bạo tàn, thâu cơ nghiệp Thành Thang, cứu dân đen trong nước lửa, tuy đôi bên Thương, Châu khác giá mà đối với lực trung can trí dũng, vị quốc vong xu, Ngài vẫn giữ dạ vô tư trong Thần vị, chỉ ngó mặt công phong tước phẩm. | He was aided by witnessing the tyranny of King Zhou of the Shang dynasty and by his love for the righteous path of the Zhou dynasty’s King Wen and King Wu, whose desire to bring forth “fundamental goodness” moved him. Thus, though his age was advanced and his status was great, he dared to endure toil and hardship to support the path of virtue and eradicate tyranny, to take over the enterprise of King Cheng Tang, and to save the common people from the crucible of fire and water. Although the two sides, Shang and Zhou, were different, when it came to the strength of loyalty, integrity, wisdom, and courage, and of sacrificing oneself for the nation, he maintained an impartial heart in his Divine position, looking only at meritorious deeds to confer titles and ranks. |
| Đức Khổng Phu Tử tự là Trọng Ni, cũng vì nhơn thấy đặng hung bạo của Đời nên lo trù hoạch phương châm giảm ác, mới đạt đặng triết lý chí thiện là cơ quan bảo thế, Ngài đắc thông nên tự nhiên biết rằng cơ tạo nghĩa là Trời Đất và vạn vật hữu hình, phải tấn hoá lần lần cho tận con đường chí thiện. Người thì tận thiện, vật thì tận mỹ gọi là Đạo. | His Holiness Confucius, style name Zhongni, also out of compassion, saw the violence of the World and thus diligently planned a guiding principle to reduce evil. He thereby attained the philosophy of ultimate goodness, which is the mechanism for preserving the world. Having achieved this understanding, he naturally knew that the mechanism of creation, that is, Heaven, Earth, and all visible things, must progressively evolve to the very end of the path of ultimate goodness. When people reach ultimate goodness and things reach ultimate beauty, that is called the Way (Đạo). |
| Ngài chỉnh chiếu theo sự tự nhiên hành động tâm lý của người đời đặng làm chuẩn thằng đoán xét, ngoài phép an tâm luyện tánh, Ngài không nhìn phương pháp nào tự giác đặng “bổn thiện” và kềm chế lấy điểm lương tâm, nên không chịu tin theo lý thuyết mị thuật huyền vi mà trí khôn ngoan của người không thấu đáo. | He aligned his teachings with the natural psychological actions of people to create a standard for judgment. Beyond the method of pacifying the mind and cultivating one’s nature, He did not recognize any other method to awaken one’s “fundamental goodness” and control the conscience. Therefore, He refused to believe in mystical and arcane theories that human wisdom could not penetrate. |
| Ngài đã thấy phép trị thế, dầu cho dân sanh phản kháng thế nào, cũng tùy theo một chủ quyền chính thể, hoặc do nơi đông tay xúm nhau đào tạo hay là do ở một người đã đặng mạng Trời làm chúa Đời, cầm luật pháp trị bá tánh. | He saw that the method of governing the world, no matter how the people might resist, always depends on a sovereign political system, whether created by the collective hands of the many or by one person who has received the Mandate of Heaven to be the ruler of the World, holding the law to govern the people. |
| Ngài cho chánh trị hành tàng, của xác thịt thế nào thì chánh trị tinh thần cũng vậy, nên nhìn nhận rằng trên các chủ quyền trị thế, có quyền vô vi của Đấng Chí Tôn, Ngài gọi là Nhứt Đại nên viết Thiên (天) nắm trong phép thiêng liêng thưởng phạt, Đấng Chí Tôn ấy chẳng phải có quyền năng về phần hồn mà thôi, lại cũng đặng oai linh phần xác, lý thuyết Trời và Người đồng trị nảy sanh ra trí đó. | He believed that just as there is a politics for the actions of the physical body, there is also a politics for the spirit. Therefore, he recognized that above all worldly governing authorities, there is the formless power of The Supreme Being, whom He called the “One Great” and wrote as Thiên (天), holding the divine power of reward and punishment. That Supreme Being does not only have power over the soul but also holds majestic authority over the physical body. The theory that Heaven and Humankind govern together arises from this wisdom. |
| Cơ nghiệp Văn Vương qua đến Đông Châu là cùng vận , mà Ngài cố quyết duy trì, mong lòng hiệp quốc đem luật đặng trị bình, lấy nghĩa nhân đặng khử bạo. | The legacy of King Wen had reached its end by the time of the Eastern Zhou, yet He was determined to preserve it, hoping to unite the states and bring law to establish peace, and to use righteousness and benevolence to quell violence. |
| Ngài hiểu rõ rằng quyền hành chánh trị chia ra 2 phần: 1/- Sanh hoạt của thi hài. 2/- Biến hóa về tâm lý. | He clearly understood that political authority is divided into 2 parts: 1/- The life activities of the physical body. 2/- The transformations of the psyche. |
| Nên Ngài cho luật pháp là cơ quan độc thiện để trị an thiên hạ, còn đạo nhơn nghĩa đủ thế kềm thúc tánh đức người đời, nên Ngài mới cầm nhiếp chánh nhà Châu để sở vọng chấn hưng. | Therefore, He considered law as the sole good mechanism for bringing peace to the world, while the path of human righteousness was sufficient to restrain the virtuous nature of people. Thus, He took up the regency of the House of Zhou with the hope of revitalization. |
| Thương thay một Đấng Chí Thánh như Ngài mà cũng phải chịu bề thất vọng, bởi gặp buổi đời quá bạo tàn, nên cây quạt và mảnh mền là đạo nhơn nghĩa của Ngài không đủ thế quạt nồng đắp lạnh, Ngài phải thối bước về quê, cam phận thiệt thòi trọn đời ngồi dạy học. | How pitiful that a Supreme Sage like Him also had to suffer disappointment. Because he encountered a world that was too tyrannical, the fan and quilt—representing his path of human righteousness—were not strong enough to fan away the heat and cover the cold. He had to retreat to his homeland, accepting a disadvantaged fate and spending the rest of his life teaching. |
| Bài tự thán “Chi Lan” của Ngài ai đọc đến cũng phải rơi châu đổ lụy. | Anyone who reads his lament, the “Orchid” (Chi Lan), cannot help but shed pearls of tears. |
| May thay! Qua đến đời Khổng Cấp (Tử Tư) là đích tôn của Ngài dạy đặng một trang môn đệ là Mạnh Tử, rất nên bậc hiền triết nối chí Thánh nhơn, cố mở mang Đại học. | Fortunately, in the generation of Kong Ji (Zisi), his direct grandson, a student named Mencius was taught, who became a great sage continuing the will of the Holy Sage and striving to expand the Great Learning. |
| Triết lý của Mạnh Tử là tại Minh Đức tại Tân Dân tại chỉ ư Chí Thiện. | The philosophy of Mencius lies in “Illuminating Luminous Virtue, in Renovating the People, and in Resting in Ultimate Goodness” (Minh Đức, Tân Dân, chỉ ư Chí Thiện). |
| Người đi châu lưu nước nầy qua nước nọ, lấy nhơn nghĩa đặng khuyến khích nhơn tâm, cảm hóa các chư hầu, chỉnh đốn chế chuyên Vương Đạo. | He traveled from state to state, using righteousness and benevolence to encourage the human heart, to inspire the feudal lords, and to reform and establish the Royal Way. |
| Thật ra các xã hội Á Đông nầy đã nhờ ảnh hưởng công nghiệp của Người lắm lắm. | Truly, the societies of this East Asia have greatly benefited from the influence of his legacy. |
| Đời Đông Châu sôi nổi, giặc giả chiến tranh cả ác hành, sử chép không cùng, mà qua đến đời của Người thì trở lại như xưa, tin dùng “bổn thiện” thật tài chính trị của Ngài rất nên siêu việt. | The Eastern Zhou was tumultuous, with incessant warfare and evil deeds beyond what history could record. But when it came to his era, things returned to how they were before, with belief in “fundamental goodness” being restored. His political talent was truly transcendent. |
| Đức Khổng Phu tử cũng nhờ ác hành Đông Châu Liệt Quốc trong trường chiến đấu đua tranh, giành quyền lợi, mà giáo minh “bổn thiện” của Ngài mới đắc pháp cao thâm, chí thiện. | His Holiness Confucius was also aided by the evil deeds of the Eastern Zhou Warring States period, in the arena of struggle, contention, and the seizing of benefits, that the enlightenment of his “fundamental goodness” could attain the profound, ultimate good law. |
| Những triết lý Thánh Hiền, dầu cổ kim cũng thế, cốt để dìu dắt nhơn sanh đi thong thả trên con đường lành cho cùng tận, đặng phục nguyên bổn thiện của mình, các Tôn giáo gọi tên là Đạo. | The philosophies of the Holy Sages, both ancient and modern, are the same. Their essence is to guide humanity to walk leisurely on the good path to its very end, in order to restore one’s original fundamental goodness, which the Religions call by the name Way (Đạo). |
| Ngày nào “bổn thiện” đã phát minh, thì cảm hoá chúng sanh rộng thế. Hèn thì làm cho một gia đình thiện hành gia pháp, trọng thì giúp quốc gia xã hội thiện hành quốc chánh. Còn tối đại thì làm cho toàn thiên hạ đặng thiện giao hiệp chủng đại đồng. | On the day that “fundamental goodness” is revealed, it will influence all living beings on a grand scale. On a small scale, it will make a family practice the family law with goodness. On a more important scale, it will help the nation and society to practice the national governance with goodness. And on the grandest scale, it will allow all under heaven to achieve good relations, uniting all races in great harmony. |
Nâng cấp VIP để xem các trang bị khóa.