CHƯƠNG XIX. Luận về cách khảo nghiệm và tìm ra Công năng của vạn vật, những công năng tồn tại trong chúng theo loài, hoặc trong một cá thể bất kỳ như một thiên phú đặc biệt.

CHAP. XIX. CHƯƠNG XIX.
How the Vertues of things are to be tryed and found out, which are in them specifically, or any one Individuall by way of speciall gift. Luận về cách khảo nghiệm và tìm ra Công năng của vạn vật, những công năng tồn tại trong chúng theo loài, hoặc trong một cá thể bất kỳ như một thiên phú đặc biệt.
Moreover thou must consider that the Vertues of things are in some things according to the species, as boldness, and courage in a Lyon, & Cock: fearfulness in a Hare, or Lamb, ravenousness in a Wolf, treachery, and deceitfulness in a Fox, flattery in a Dog, covetousness in a Crow, and Daw, pride in a Horse, anger in a Tygre, and Boar, sadness, and melancholy in a Cat, lust in a sparrow, and so of the rest. Hơn nữa, cần phải suy xét rằng Công năng của vạn vật tồn tại trong một số vật theo loài. Như sự dũng mãnh và can đảm ở sư tử và gà trống; sự nhút nhát ở thỏ rừng hoặc cừu non; sự tham lam hung tợn ở sói; sự xảo quyệt và gian trá ở cáo; sự nịnh nọt ở chó; tính tham lam ở quạ và quạ gáy xám; sự kiêu hãnh ở ngựa; cơn thịnh nộ ở hổ và lợn lòi; sự u sầu và sầu muộn ở mèo; tính dâm dật ở chim sẻ, và cứ thế với những loài còn lại.
For the greatest part of naturall Vertues doth follow the species. Bởi vì phần lớn Công năng tự nhiên đều tuân theo loài.
Yet some are in things individually; as there be some men which do so wonderfully abhor the sight of a Cat, that they cannot look upon her without quaking; which fear it is manifest is not in them as they are men. Tuy nhiên, một số công năng lại tồn tại trong các sự vật một cách riêng lẻ. Như có một số người ghê tởm cảnh tượng một con mèo một cách kỳ lạ, đến nỗi không thể nhìn con vật mà không run rẩy; nỗi sợ hãi này rõ ràng không tồn tại trong họ với tư cách là con người.
And Avicen tels of a man that lived in his time, whom all poisonous things did shun, all of them dying, which did by chance bite him, he himself not being hurt, Và Avicenna kể về một người đàn ông sống ở thời của ông, người mà mọi vật có độc đều né tránh; tất cả những sinh vật có độc đó đều chết nếu tình cờ cắn phải ông, còn bản thân người đàn ông đó lại không hề hấn gì.
and Albertus reports that in a City of the Ubians he saw a wench who would catch Spiders to eat them, and being much pleased with such a kind of meat, was wonderfully nourished therewith. Và Albertus kể rằng tại một thành phố của người Ubian, ông đã thấy một cô gái bắt nhện để ăn, và cô gái rất thích thú với loại thức ăn đó, được nuôi dưỡng một cách kỳ diệu nhờ vào món ăn này.
So is boldness in a Harlot, fearfulness in a Thief. Cũng vậy, sự dạn dĩ ở một người đàn bà lăng loàn, sự sợ sệt ở một tên trộm.
And upon this account it is that Philosophers say, that any particular things that never was sick, is good against any manner of sickness: Và cũng vì lẽ đó mà các Triết gia nói rằng: bất kỳ vật nào chưa từng bị bệnh, thì sẽ có công dụng chữa được mọi loại bệnh tật.
therefore they say that a bone of a dead man, who never had a feavor, being laid upon the patient, frees him of his quartane. Do đó, họ nói rằng một khúc xương của người chết chưa từng bị sốt, khi được đặt lên người bệnh, sẽ giúp người đó khỏi cơn sốt rét cách nhật của mình.
There are also many singular vertues infused into particular things by Celestiall bodies, as we have shewed before. Cũng có nhiều công năng riêng biệt được truyền vào các vật thể đặc thù bởi các Thiên thể, như chúng ta đã trình bày trước đó.
Nâng cấp VIP để xem các trang bị khóa.