27 – Nàng công chúa da thú

ALLERLEIRAUH; OR, THE MANY-FURRED CREATURE NÀNG CÔNG CHÚA DA THÚ (ALLERLEIRAUH)
There was once upon a time a King who had a wife with golden hair, and she was so beautiful that you couldn’t find anyone like her in the world. Ngày xửa ngày xưa, có một vị vua nọ cưới được một người vợ có mái tóc vàng óng, đẹp đến mức trần gian không ai sánh bằng.
It happened that she fell ill, and when she felt that she must soon die, she sent for the King, and said, ‘If you want to marry after my death, make no one queen unless she is just as beautiful as I am, and has just such golden hair as I have. Chẳng may, Hoàng hậu lâm bệnh nặng, và khi cảm thấy mình sắp lìa cõi đời, bà gọi nhà vua đến và trăn trối: “Nếu sau này Bệ hạ muốn tái giá, xin đừng chọn ai làm hoàng hậu trừ khi người đó cũng xinh đẹp và có mái tóc vàng óng như thiếp.
Promise me this.’ Xin Bệ hạ hãy hứa với thiếp điều đó.”
After the King had promised her this, she closed her eyes and died. Sau khi nhà vua hứa lời, bà nhắm mắt và qua đời.
For a long time the King was not to be comforted, and he did not even think of taking a second wife. Một thời gian dài, nhà vua đau buồn khôn nguôi, chẳng hề nghĩ đến chuyện đi bước nữa.
At last his councillors said, ‘The King must marry again, so that we may have a queen.’ Cuối cùng, các vị đại thần tâu rằng: “Đức Vua phải tái giá để đất nước lại có hoàng hậu.”
So messengers were sent far and wide to seek for a bride equal to the late Queen in beauty. Thế là các sứ giả được phái đi khắp muôn nơi để tìm một nàng dâu có vẻ đẹp sánh ngang với Hoàng hậu quá cố.
But there was no one in the wide world, and if there had been she could not have had such golden hair. Nhưng khắp thế gian này nào có ai như vậy, mà dù có tìm được người tương tự, cũng không thể có mái tóc vàng óng rực rỡ đến thế.
Then the messengers came home again, not having been able to find a queen. Các sứ giả đành tay trắng trở về, không tìm được hoàng hậu mới.
Now, the King had a daughter, who was just as beautiful as her dead mother, and had just such golden hair. Ấy vậy mà, nhà vua có một cô con gái, nàng cũng xinh đẹp hệt như người mẹ đã khuất của mình và cũng có mái tóc vàng óng như vậy.
One day when she had grown up, her father looked at her, and saw that she was exactly like her mother, so he said to his councillors, ‘I will marry my daughter to one of you, and she shall be queen, for she is exactly like her dead mother, and when I die her husband shall be king.’ Một ngày nọ, khi công chúa đã khôn lớn, vua cha nhìn nàng và thấy nàng chính là hình bóng của mẹ mình. Ngài bèn nói với các vị đại thần: “Ta sẽ gả con gái cho một trong số các khanh, và nó sẽ trở thành hoàng hậu, bởi nó giống hệt người mẹ đã khuất của nó. Khi ta băng hà, chồng nó sẽ lên ngôi vua.”
But when the Princess heard of her father’s decision, she was not at all pleased, and said to him, ‘Before I do your bidding, I must have three dresses; one as golden as the sun, one as silver as the moon, and one as shining as the stars. Nhưng khi công chúa nghe được quyết định của cha, nàng vô cùng kinh hãi và nói với ngài: “Trước khi tuân theo lệnh cha, con phải có ba bộ váy: một bộ vàng óng như ánh mặt trời, một bộ bạc lấp lánh như ánh trăng, và một bộ sáng tựa ngàn sao.
Besides these, I want a cloak made of a thousand different kinds of skin; every animal in your kingdom must give a bit of his skin to it.’ Ngoài ra, con còn muốn một chiếc áo choàng kết từ da của một nghìn loài thú; mỗi con vật trong vương quốc phải góp một mảnh da của mình.”
But she thought to herself, ‘This will be quite impossible, and I shall not have to marry someone I do not care for.’ Nhưng nàng thầm nghĩ: “Đây là những điều không thể nào làm được, và mình sẽ không phải cưới người mình chẳng hề yêu thương.”
The King, however, was not to be turned from his purpose, and he commanded the most skilled maidens in his kingdom to weave the three dresses, one as golden as the sun, and one as silver as the moon, and one as shining as the stars; and he gave orders to all his huntsmen to catch one of every kind of beast in the kingdom, and to get a bit of its skin to make the cloak of a thousand pieces of fur. Thế nhưng, nhà vua không hề lay chuyển ý định. Ngài ra lệnh cho những nàng thiếu nữ khéo tay nhất vương quốc dệt nên ba bộ váy: một bộ vàng óng như mặt trời, một bộ bạc lấp lánh như mặt trăng, và một bộ sáng ngời như vì sao. Ngài cũng lệnh cho tất cả thợ săn đi bắt mỗi loài một con thú trong vương quốc, lấy một mảnh da để làm nên chiếc áo choàng từ một nghìn mảnh da thú.
At last, when all was ready, the King commanded the cloak to be brought to him, and he spread it out before the Princess, and said, ‘Tomorrow shall be your wedding-day.’ Cuối cùng, khi mọi thứ đã sẵn sàng, nhà vua lệnh cho mang chiếc áo choàng tới, ngài trải ra trước mặt công chúa và phán: “Ngày mai sẽ là lễ cưới của con.”
When the Princess saw that there was no more hope of changing her father’s resolution, she determined to flee away. Khi công chúa thấy không còn hy vọng nào để thay đổi quyết định của vua cha, nàng quyết định bỏ trốn.
In the night, when everyone else was sleeping, she got up and took three things from her treasures, a gold ring, a little gold spinning-wheel, and a gold reel; she put the sun, moon, and star dresses in a nut-shell, drew on the cloak of many skins, and made her face and hands black with soot. Đêm ấy, khi mọi người đã say ngủ, nàng thức dậy, lấy ba món quý giá của mình: một chiếc nhẫn vàng, một guồng quay sợi bằng vàng, và một con suốt bằng vàng. Nàng cất ba bộ váy mặt trời, mặt trăng và vì sao vào trong một chiếc vỏ hạt dẻ, rồi khoác lên mình chiếc áo choàng da thú, bôi lọ nghẹ lên mặt và tay cho đen nhẻm.
Then she commended herself to God, and went out and travelled the whole night till she came to a large forest. Sau đó, nàng cầu nguyện Thượng Đế che chở, rồi rời khỏi hoàng cung, đi suốt đêm cho đến khi tới một khu rừng lớn.
And as she was very much tired she sat down inside a hollow tree and fell asleep. Mệt lả, nàng ngồi vào trong một hốc cây rỗng ruột và thiếp đi.
The sun rose and she still slept on and on, although it was nearly noon. Mặt trời đã lên cao, nhưng nàng vẫn ngủ say, ngủ mãi cho đến gần trưa.
Now, it happened that the king to whom this wood belonged was hunting in it. Tình cờ, nhà vua sở hữu khu rừng này đang đi săn ở đó.
When his dogs came to the tree, they sniffed, and ran round and round it, barking. Khi đàn chó săn của ngài đến gần cái cây, chúng đánh hơi, rồi chạy vòng quanh gốc cây mà sủa vang.
The King said to the huntsmen, ‘See what sort of a wild beast is in there.’ Nhà vua bảo các thợ săn: “Hãy xem con thú hoang nào đang ở trong đó.”
The huntsmen went in, and then came back and said, ‘In the hollow tree there lies a wonderful animal that we don’t know, and we have never seen one like it; its skin is made of a thousand pieces of fur; but it is lying down asleep.’ Người thợ săn vào xem, rồi trở ra thưa: “Trong hốc cây có một con vật lạ lùng mà thần chưa từng thấy bao giờ; da của nó được kết từ một nghìn mảnh lông thú; nhưng nó đang nằm ngủ.”
The King said, ‘See if you can catch it alive, and then fasten it to the cart, and we will take it with us.’ Nhà vua phán: “Hãy xem có bắt sống được nó không, rồi trói nó vào xe ngựa, chúng ta sẽ mang nó về.”
When the huntsmen seized the maiden, she awoke and was frightened, and cried out to them, ‘I am a poor child, forsaken by father and mother; take pity on me, and let me go with you.’ Khi những người thợ săn túm lấy cô gái, nàng tỉnh giấc, hoảng sợ và van xin họ: “Tôi là một đứa trẻ tội nghiệp, bị cha mẹ bỏ rơi. Xin hãy thương xót tôi và cho tôi đi cùng.”
Then they said to her, ‘Many-furred Creature, you can work in the kitchen; come with us and sweep the ashes together.’ Bấy giờ họ nói với nàng: “Này cô bé Da Thú, ngươi có thể làm việc trong nhà bếp; hãy đi với bọn ta và quét dọn tro bụi.”
So they put her in the cart and they went back to the palace. Thế là họ đặt nàng lên xe và đưa về hoàng cung.
There they showed her a tiny room under the stairs, where no daylight came, and said to her, ‘Many-furred Creature, you can live and sleep here.’ Ở đó, họ chỉ cho nàng một căn xó nhỏ dưới gầm cầu thang, nơi không một tia nắng nào lọt vào, và bảo: “Nàng Lông Thú, ngươi có thể sống và ngủ ở đây.”
Then she was sent into the kitchen, where she carried wood and water, poked the fire, washed vegetables, plucked fowls, swept up the ashes, and did all the dirty work. Sau đó, nàng bị đưa vào nhà bếp, phải gánh nước, bổ củi, nhóm lửa, nhặt rau, vặt lông gà, hót tro và làm mọi việc bẩn thỉu, nặng nhọc.
So the Many-furred Creature lived for a long time in great poverty. Thế là Nàng Lông Thú sống một thời gian dài trong cảnh nghèo túng.
Ah, beautiful King’s daughter, what is going to befall you now? Ôi, nàng công chúa xinh đẹp, số phận nào sẽ đến với nàng đây?
It happened once when a great feast was being held in the palace, that she said to the cook, ‘Can I go upstairs for a little bit and look on? Một lần, khi hoàng cung mở tiệc lớn, nàng hỏi bác đầu bếp: “Cháu có thể lên gác một lát để xem không ạ?
I will stand outside the doors.’ Cháu sẽ chỉ đứng ngoài cửa thôi.”
The cook replied, ‘Yes, you can go up, but in half-an-hour you must be back here to sweep up the ashes.’ Bác đầu bếp đáp: “Được, cứ đi đi, nhưng nửa giờ sau phải quay lại đây hót tro đấy nhé.”
Then she took her little oil-lamp, and went into her little room, drew off her fur cloak, and washed off the soot from her face and hands, so that her beauty shone forth, and it was as if one sunbeam after another were coming out of a black cloud. Nàng bèn cầm cây đèn dầu nhỏ, vào căn phòng xó của mình, cởi bỏ chiếc áo da thú, rửa sạch lọ nghẹ trên mặt và tay. Vẻ đẹp của nàng bỗng tỏa sáng rạng ngời, tựa như những tia nắng xuyên qua đám mây đen.
Then she opened the nut, and took out the dress as golden as the sun. Rồi nàng mở vỏ hạt dẻ, lấy ra bộ váy vàng óng như mặt trời.
And when she had done this, she went up to the feast, and everyone stepped out of her way, for nobody knew her, and they thought she must be a King’s daughter. Mặc xong, nàng bước lên dự tiệc, và mọi người đều dạt ra nhường lối, vì không ai nhận ra nàng và họ ngỡ nàng hẳn là một công chúa nước khác.
But the King came towards her and gave her his hand, and danced with her, thinking to himself, ‘My eyes have never beheld anyone so fair!’ Nhà vua tiến lại gần, mời nàng khiêu vũ và thầm nghĩ: “Ta chưa từng thấy ai diễm lệ nhường này!”
When the dance was ended, she curtseyed to him, and when the King looked round she had disappeared, no one knew whither. Khi điệu vũ kết thúc, nàng cúi đầu chào ngài, và khi nhà vua quay lại thì nàng đã biến mất không ai biết đi đâu.
The guards who were standing before the palace were called and questioned, but no one had seen her. Lính gác trước cung điện được gọi đến tra hỏi, nhưng không một ai nhìn thấy nàng.
She had run to her little room and had quickly taken off her dress, made her face and hands black, put on the fur cloak, and was once more the Many-furred Creature. Nàng đã chạy về căn phòng nhỏ của mình, vội vàng cởi bỏ bộ váy, bôi đen mặt và tay, khoác lại chiếc áo choàng da thú và trở lại làm Nàng Lông Thú.
When she came into the kitchen and was setting about her work of sweeping the ashes together, the cook said to her, ‘Let that wait till to-morrow, and just cook the King’s soup for me; I want to have a little peep at the company upstairs; but be sure that you do not let a hair fall into it, otherwise you will get nothing to eat in future!’ Khi nàng vào bếp và chuẩn bị hót tro, bác đầu bếp bảo: “Để mai hãy làm, giờ hãy nấu món súp cho Đức Vua hộ ta; ta muốn lên ngó xem tiệc tùng một chút. Nhưng nhớ đừng để sợi tóc nào rơi vào đấy, không thì sau này khỏi có gì mà ăn!”
So the cook went away, and the Many-furred Creature cooked the soup for the King. Bác đầu bếp đi rồi, Nàng Lông Thú nấu súp cho nhà vua.
She made a bread-soup as well as she possibly could, and when it was done, she fetched her gold ring from her little room, and laid it in the tureen in which the soup was to be served up. Nàng nấu một món súp bánh mì ngon nhất có thể, và khi xong, nàng về phòng lấy chiếc nhẫn vàng của mình bỏ vào trong bát súp.
When the dance was ended, the King had his soup brought to him and ate it, and it was so good that he thought he had never tasted such soup in his life. Khi vũ hội kết thúc, nhà vua cho mang súp lên và thưởng thức. Món súp ngon đến nỗi ngài nghĩ mình chưa từng được ăn món nào ngon như thế trong đời.
But when he came to the bottom of the dish he saw a gold ring lying there, and he could not imagine how it got in. Nhưng khi ăn đến đáy bát, ngài thấy một chiếc nhẫn vàng và không thể hiểu tại sao nó lại ở đó.
Then he commanded the cook to be brought before him. Ngài bèn cho gọi người đầu bếp đến.
The cook was terrified when he heard the command, and said to the Many-furred Creature, ‘You must have let a hair fall into the soup, and if you have you deserve a good beating!’ Bác đầu bếp hoảng hồn khi nghe lệnh, và nói với Nàng Lông Thú: “Chắc chắn mi đã làm rớt tóc vào súp rồi, nếu vậy thì đáng bị một trận đòn!”
When he came before the King, the King asked who had cooked the soup. Khi đến trước mặt nhà vua, ngài hỏi ai đã nấu món súp.
The cook answered, ‘I cooked it.’ Bác đầu bếp trả lời: “Là hạ thần nấu.”
But the King said, ‘That’s not true, for it was quite different and much better soup than you have ever cooked.’ Nhưng nhà vua nói: “Không đúng, món súp này rất khác và ngon hơn nhiều những món ngươi từng nấu.”
Then the cook said, ‘I must confess; I did not cook the soup; the Many-furred Creature did.’ Bấy giờ bác đầu bếp đành thú thật: “Hạ thần phải thú nhận, không phải hạ thần nấu súp, mà là Nàng Lông Thú đã nấu.”
‘Let her be brought before me,’ said the King. “Cho gọi nó đến đây,” nhà vua ra lệnh.
When the Many-furred Creature came, the King asked her who she was. Khi Nàng Lông Thú đến, nhà vua hỏi nàng là ai.
‘I am a poor child without father or mother.’ “Thần là một đứa trẻ tội nghiệp không cha không mẹ.”
Then he asked her, ‘What do you do in my palace?’ Rồi ngài hỏi: “Ngươi làm gì trong cung điện của ta?”
‘I am of no use except to have boots thrown at my head.’ “Thần chẳng làm được gì ngoài việc để người ta ném giày vào đầu.”
‘How did you get the ring which was in the soup?’ he asked. “Làm sao ngươi có chiếc nhẫn trong bát súp?” ngài hỏi.
‘I know nothing at all about the ring,’ she answered. “Thần không biết gì về chiếc nhẫn cả,” nàng trả lời.
So the King could find out nothing, and was obliged to send her away. Thế là nhà vua không tra hỏi được gì, đành cho nàng lui.
After a time there was another feast, and the Many-furred Creature begged the cook as at the last one to let her go and look on. Một thời gian sau, lại có một buổi tiệc nữa. Nàng Lông Thú lại xin bác đầu bếp cho nàng lên xem.
He answered, ‘Yes, but come back again in half-an-hour and cook the King the bread-soup that he likes so much.’ Bác đầu bếp đồng ý: “Được, nhưng nửa giờ sau phải quay lại nấu cho Đức Vua món súp bánh mì mà ngài ưa thích đấy nhé.”
So she ran away to her little room, washed herself quickly, took out of the nut the dress as silver as the moon and put it on. Nàng vội chạy về phòng, nhanh chóng rửa mặt, lấy trong vỏ hạt dẻ ra bộ váy bạc lấp lánh như ánh trăng và mặc vào.
Then she went upstairs looking just like a King’s daughter, and the King came towards her, delighted to see her again, and as the dance had just begun, they danced together. Rồi nàng bước lên gác, trông như một nàng công chúa thực thụ. Nhà vua tiến lại, vui mừng khi gặp lại nàng, và khi điệu nhạc vừa cất lên, họ cùng nhau khiêu vũ.
But when the dance was ended, she disappeared again so quickly that the King could not see which way she went. Nhưng khi điệu nhảy kết thúc, nàng lại biến mất nhanh đến mức nhà vua không kịp nhìn xem nàng đi lối nào.
She ran to her little room and changed herself once more into the Many-furred Creature, and went into the kitchen to cook the bread-soup. Nàng chạy về căn phòng nhỏ, biến mình trở lại thành Nàng Lông Thú, và vào bếp nấu súp bánh mì.
When the cook was upstairs, she fetched the golden spinning-wheel and put it in the dish so that the soup was poured over it. Khi bác đầu bếp đã lên gác, nàng lấy chiếc guồng quay sợi bằng vàng bỏ vào bát, rồi múc súp lên trên.
It was brought to the King, who ate it, and liked it as much as the last time. Món súp được dâng lên nhà vua, ngài dùng và cũng thích nó như lần trước.
He had the cook sent to him, and again he had to confess that the Many-furred Creature had cooked the soup. Ngài lại cho gọi bác đầu bếp, và ông lại phải thú nhận rằng Nàng Lông Thú đã nấu súp.
Then the Many-furred Creature came before the King, but she said again that she was of no use except to have boots thrown at her head, and that she knew nothing at all of the golden spinning-wheel. Nàng Lông Thú lại đến trước mặt nhà vua, nhưng nàng vẫn nói rằng mình chẳng có ích gì ngoài việc để người ta ném giày vào đầu, và rằng nàng chẳng biết gì về cái guồng quay sợi bằng vàng cả.
When the King had a feast for the third time, things did not turn out quite the same as at the other two. Khi nhà vua tổ chức tiệc lần thứ ba, mọi chuyện không hoàn toàn giống hai lần trước.
The cook said, ‘You must be a witch, Many-furred Creature, for you always put something in the soup, so that it is much better and tastes nicer to the King than any that I cook.’ Bác đầu bếp nói: “Này Nàng Lông Thú, mi hẳn là một phù thủy, vì mi luôn bỏ thứ gì đó vào súp khiến nó ngon hơn hẳn món ta nấu.”
But because she begged hard, he let her go up for the usual time. Nhưng vì nàng nài nỉ, ông vẫn cho nàng đi trong khoảng thời gian như thường lệ.
Now she put on the dress as shining as the stars, and stepped into the hall in it. Lần này, nàng mặc bộ váy sáng lấp lánh như ngàn sao và bước vào đại sảnh.
The King danced again with the beautiful maiden, and thought she had never looked so beautiful. Nhà vua lại khiêu vũ với nàng thiếu nữ xinh đẹp, và ngài nghĩ nàng chưa bao giờ đẹp đến thế.
And while he was dancing, he put a gold ring on her finger without her seeing it, and he commanded that the dance should last longer than usual. Khi đang khiêu vũ, ngài lén đeo một chiếc nhẫn vàng vào ngón tay nàng mà nàng không hay biết, và ngài ra lệnh cho điệu vũ kéo dài hơn bình thường.
When it was finished he wanted to keep her hands in his, but she broke from him, and sprang so quickly away among the people that she vanished from his sight. Khi vũ điệu kết thúc, ngài muốn giữ tay nàng lại, nhưng nàng vuột khỏi tay ngài, nhanh nhẹn lách vào đám đông và biến mất khỏi tầm mắt ngài.
She ran as fast as she could to her little room under the stairs, but because she had stayed too long beyond the half-hour, she could not stop to take off the beautiful dress, but only threw the fur cloak over it, and in her haste she did not make herself quite black with the soot, one finger remaining white. Nàng chạy nhanh hết sức về căn phòng nhỏ dưới gầm cầu thang, nhưng vì ở lại quá nửa giờ, nàng không kịp cởi bỏ bộ váy lộng lẫy, chỉ khoác vội chiếc áo choàng da thú lên trên. Trong lúc vội vàng, nàng bôi lọ nghẹ không kỹ, còn sót lại một ngón tay trắng ngần.
The Many-furred Creature now ran into the kitchen, cooked the King’s bread-soup, and when the cook had gone, she laid the gold reel in the dish. Nàng Lông Thú chạy vào bếp, nấu súp bánh mì cho nhà vua, và khi bác đầu bếp đi khỏi, nàng đặt con suốt bằng vàng vào bát.
When the King found the reel at the bottom, he had the Many-furred Creature brought to him, and then he saw the white finger, and the ring which he had put on her hand in the dance. Khi nhà vua tìm thấy con suốt dưới đáy bát, ngài cho gọi Nàng Lông Thú đến. Lúc đó, nhà vua chợt nhìn thấy ngón tay trắng ngần, và cả chiếc nhẫn ngài đã đeo cho nàng khi khiêu vũ.
Then he took her hand and held her tightly, and as she was trying to get away, she undid the fur-cloak a little bit and the star-dress shone out. Ngài bèn nắm lấy tay nàng và giữ thật chặt. Khi nàng cố gắng vùng ra, chiếc áo choàng da thú hơi bung ra, để lộ bộ váy sao lấp lánh bên trong.
The King seized the cloak and tore it off her. Nhà vua chộp lấy chiếc áo choàng và giật mạnh ra.
Her golden hair came down, and she stood there in her full splendour, and could not hide herself away any more. Mái tóc vàng óng của nàng xõa xuống, và nàng đứng đó, lộng lẫy trong vẻ đẹp huy hoàng, không thể che giấu được nữa.
And when the soot and ashes had been washed from her face, she looked more beautiful than anyone in the world. Và khi lọ nghẹ và tro bụi trên mặt được rửa sạch, nàng trông còn đẹp hơn bất kỳ ai trên thế gian.
But the King said, ‘You are my dear bride, and we will never be separated from one another.’ Bấy giờ, nhà vua nói: “Nàng chính là vị hôn thê yêu dấu của ta, và chúng ta sẽ không bao giờ xa cách nữa.”
So the wedding was celebrated and they lived happily ever after. Thế là hôn lễ được cử hành, và họ sống hạnh phúc mãi mãi về sau.
Grimm. Truyện cổ Grimm
Nâng cấp VIP để xem các trang bị khóa.