2 – Bầy Thiên Nga

THE SIX SWANS BẦY THIÊN NGA
A king was once hunting in a great wood, and he hunted the game so eagerly that none of his courtiers could follow him. Ngày xửa ngày xưa, có một vị vua đi săn trong một khu rừng lớn; ngài mải mê đuổi theo con mồi đến nỗi không một tùy tùng nào theo kịp.
When evening came on he stood still and looked round him, and he saw that he had quite lost himself. Khi màn đêm buông xuống, ngài dừng lại nhìn quanh và nhận ra mình đã hoàn toàn lạc lối.
He sought a way out, but could find none. Ngài tìm đường ra nhưng chẳng thể nào thấy được.
Then he saw an old woman with a shaking head coming towards him; but she was a witch. Bấy giờ, ngài thấy một bà lão đầu rung bần bật đang đi về phía mình; nhưng đó lại là một mụ phù thủy.
‘Good woman,’ he said to her, ‘can you not show me the way out of the wood?’ Nhà vua nói với bà: “Này bà lão, bà có thể chỉ cho ta đường ra khỏi khu rừng này không?”
‘Oh, certainly, Sir King,’ she replied, ‘I can quite well do that, but on one condition, which if you do not fulfil you will never get out of the wood, and will die of hunger.’ Mụ đáp: “Ồ, tất nhiên rồi thưa Đức Vua, tôi hoàn toàn có thể làm được việc đó, nhưng với một điều kiện, nếu ngài không thực hiện thì ngài sẽ không bao giờ ra khỏi rừng và sẽ chết đói ở đây.”
‘What is the condition?’ asked the King. Nhà vua hỏi: “Điều kiện đó là gì?”
‘I have a daughter,’ said the old woman, ‘who is so beautiful that she has not her equal in the world, and is well fitted to be your wife; if you will make her lady-queen I will show you the way out of the wood.’ Bà lão nói: “Tôi có một đứa con gái xinh đẹp tuyệt trần, trên đời không ai sánh kịp, rất xứng đáng làm vợ ngài; nếu ngài phong nó làm hoàng hậu, tôi sẽ chỉ cho ngài đường ra khỏi rừng.”
The King in his anguish of mind consented, and the old woman led him to her little house where her daughter was sitting by the fire. Trong tâm trạng rối bời lo sợ, nhà vua đành chấp thuận, và mụ phù thủy dẫn ngài đến túp lều nhỏ nơi con gái mụ đang ngồi bên bếp lửa.
She received the King as if she were expecting him, and he saw that she was certainly very beautiful; but she did not please him, and he could not look at her without a secret feeling of horror. Cô gái đón tiếp nhà vua như thể nàng đã đợi ngài từ trước, và ngài thấy nàng quả thực rất xinh đẹp; nhưng nàng không làm ngài hài lòng, và ngài không thể nhìn nàng mà không có một cảm giác ghê sợ thầm kín.
As soon as he had lifted the maiden on to his horse the old woman showed him the way, and the King reached his palace, where the wedding was celebrated. Ngay sau khi ngài đỡ cô gái lên ngựa, mụ phù thủy chỉ đường cho ngài, và nhà vua về đến cung điện, nơi lễ cưới được tổ chức ngay sau đó.
The King had already been married once, and had by his first wife seven children, six boys and one girl, whom he loved more than anything in the world. Nhà vua đã từng kết hôn một lần và có với người vợ đầu bảy người con, sáu trai và một gái, những đứa trẻ mà ngài yêu thương hơn bất cứ thứ gì trên đời.
And now, because he was afraid that their stepmother might not treat them well and might do them harm, he put them in a lonely castle that stood in the middle of a wood. Giờ đây, vì sợ người mẹ kế có thể đối xử không tốt và làm hại chúng, ngài đưa các con đến một tòa lâu đài cô độc nằm giữa khu rừng.
It lay so hidden, and the way to it was so hard to find, that he himself could not have found it out had not a wise-woman given him a reel of thread which possessed a marvellous property: when he threw it before him it unwound itself and showed him the way. Nơi ấy nằm ẩn khuất và đường đi khó tìm đến nỗi chính ngài cũng không thể tìm ra nếu không có một bà tiên ban cho ngài một cuộn chỉ sở hữu phép màu kỳ diệu: khi ngài ném nó ra phía trước, nó sẽ tự tháo radẫn đường cho ngài.
But the King went so often to his dear children that the Queen was offended at his absence. Nhưng nhà vua đi thăm các con quá thường xuyên khiến Hoàng hậu lấy làm khó chịu vì sự vắng mặt của ngài.
She grew curious, and wanted to know what he had to do quite alone in the wood. Mụ trở nên tò mò và muốn biết ngài phải làm gì một mình trong rừng.
She gave his servants a great deal of money, and they betrayed the secret to her, and also told her of the reel which alone could point out the way. Mụ đưa cho đám tôi tớ rất nhiều tiền, và chúng đã tiết lộ bí mật cho mụ, kể cả chuyện về cuộn chỉ thần dẫn đường.
She had no rest now till she had found out where the King guarded the reel, and then she made some little white shirts, and, as she had learnt from her witch-mother, sewed an enchantment in each of them. Mụ đứng ngồi không yên cho đến khi tìm ra nơi nhà vua cất giấu cuộn chỉ, rồi mụ may những chiếc áo nhỏ màu trắng, và, nhờ học được phép thuật từ mẹ mình, mụ khâu bùa phép vào từng chiếc áo đó.
And when the King had ridden off she took the little shirts and went into the wood, and the reel showed her the way. Và khi nhà vua đã đi khỏi, mụ mang theo những chiếc áo, đi vào rừng và cuộn chỉ dẫn đường cho mụ.
The children, who saw someone coming in the distance, thought it was their dear father coming to them, and sprang to meet him very joyfully. Những đứa trẻ nhìn thấy có người đi tới từ xa, cứ ngỡ là cha yêu dấu đến thăm nên vui mừng chạy ùa ra đón.
Then she threw over each one a little shirt, which when it had touched their bodies changed them into swans, and they flew away over the forest. Tức thì, mụ ném lên người mỗi đứa một chiếc áo, và ngay khi áo chạm vào người, chúng liền hóa thành thiên ngabay vút qua khu rừng.
The Queen went home quite satisfied, and thought she had got rid of her step-children; but the girl had not run to meet her with her brothers, and she knew nothing of her. Hoàng hậu trở về nhà vô cùng đắc ý, nghĩ rằng mình đã tống khứ được lũ con chồng; nhưng cô em gái út không chạy ra cùng các anh, nên mụ chẳng hay biết gì về cô.
The next day the King came to visit his children, but he found no one but the girl. Ngày hôm sau, nhà vua đến thăm các con, nhưng ngài chẳng thấy ai ngoài cô con gái út.
‘Where are your brothers?’ asked the King. Nhà vua hỏi: “Các anh con đâu rồi?”
Alas! dear father,’ she answered, ‘they have gone away and left me all alone.’ Than ôi! Cha yêu dấu, các anh đã đi cả rồi, bỏ lại con một mình trơ trọi.”
And she told him that looking out of her little window she had seen her brothers flying over the wood in the shape of swans, and she showed him the feathers which they had let fall in the yard, and which she had collected. Rồi cô kể cho cha nghe việc cô nhìn qua cửa sổ nhỏ thấy các anh bay qua rừng trong hình hài những con thiên nga, và cô đưa cho cha xem những chiếc lông mà họ đánh rơi trong sân, những chiếc lông mà cô đã nhặt lại.
The King mourned, but he did not think that the Queen had done the wicked deed, and as he was afraid the maiden would also be taken from him, he wanted to take her with him. Nhà vua vô cùng đau xót, nhưng ngài không nghĩ rằng Hoàng hậu đã làm điều ác độc ấy, và vì sợ con gái cũng sẽ bị bắt đi, ngài muốn đưa cô về cùng.
But she was afraid of the stepmother, and begged the King to let her stay just one night more in the castle in the wood. Nhưng cô bé sợ người mẹ kế, nên nài nỉ vua cha cho phép mình ở lại lâu đài trong rừng thêm một đêm nữa.
The poor maiden thought, ‘My home is no longer here; I will go and seek my brothers.’ Cô gái đáng thương nghĩ thầm: “Nhà của mình không còn ở đây nữa; mình sẽ đi tìm các anh.”
And when night came she fled away into the forest. Và khi màn đêm buông xuống, cô trốn vào rừng sâu.
She ran all through the night and the next day, till she could go no farther for weariness. chạy suốt đêm và cả ngày hôm sau, cho đến khi không thể đi thêm được nữa vì quá mệt mỏi.
Then she saw a little hut, went in, and found a room with six little beds. Bấy giờ, cô nhìn thấy một túp lều nhỏ, bèn đi vào và thấy một căn phòng có sáu chiếc giường bé xinh.
She was afraid to lie down on one, so she crept under one of them, lay on the hard floor, and was going to spend the night there. Cô không dám nằm lên giường nào, mà chui xuống gầm một chiếc giường, nằm trên sàn cứng định bụng qua đêm ở đó.
But when the sun had set she heard a noise, and saw six swans flying in at the window. Nhưng khi mặt trời vừa lặn, cô nghe thấy tiếng động và thấy sáu con thiên nga bay qua cửa sổ vào nhà.
They stood on the floor and blew at one another, and blew all their feathers off, and their swan-skin came off like a shirt. Chúng đứng trên sàn, thổi vào người nhau cho bay hết lông lá, và lớp da thiên nga tuột ra như một chiếc áo.
Then the maiden recognised her brothers, and overjoyed she crept out from under the bed. Lúc ấy, cô gái nhận ra các anh mình và mừng rỡ chui ra khỏi gầm giường.
Her brothers were not less delighted than she to see their little sister again, but their joy did not last long. Các anh trai cũng vui mừng khôn xiết khi gặp lại cô em gái bé bỏng, nhưng niềm vui của họ chẳng kéo dài được lâu.
‘You cannot stay here,’ they said to her. ‘This is a den of robbers; if they were to come here and find you they would kill you.’ Họ bảo cô: “Em không thể ở lại đây được. Đây là hang ổ của bọn cướp; nếu chúng về mà thấy em thì chúng sẽ giết em mất.”
‘Could you not protect me?’ asked the little sister. Cô em gái hỏi: “Các anh không bảo vệ em được sao?”
‘No,’ they answered, ‘for we can only lay aside our swan skins for a quarter of an hour every evening. Họ đáp: “Không, vì bọn anh chỉ có thể trút bỏ lốt thiên nga trong mười lăm phút mỗi tối thôi.
For this time we regain our human forms, but then we are changed into swans again.’ Trong khoảng thời gian đó, bọn anh trở lại hình người, nhưng sau đó lại bị biến thành thiên nga.”
Then the little sister cried and said, ‘Can you not be freed?’ Cô em gái khóc và nói: “Vậy không có cách nào giải thoát cho các anh sao?”
‘Oh, no,’ they said, ‘the conditions are too hard. Họ nói: “Ôi, không, điều kiện khó khăn lắm.
You must not speak or laugh for six years, and must make in that time six shirts for us out of star-flowers. Em không được nói hay cười trong sáu năm, và trong thời gian đó phải may cho bọn anh sáu chiếc áo từ hoa sao.
If a single word comes out of your mouth, all your labour is vain.’ Chỉ cần một lời thốt ra khỏi miệng em, mọi công sức sẽ đổ sông đổ bể.”
And when the brothers had said this the quarter of an hour came to an end, and they flew away out of the window as swans. Khi các anh vừa dứt lời thì mười lăm phút cũng hết, và họ lại bay qua cửa sổ dưới hình hài những con thiên nga.
But the maiden had determined to free her brothers even if it should cost her her life. Nhưng cô gái đã quyết tâm giải thoát cho các anh dù có phải trả giá bằng tính mạng.
She left the hut, went into the forest, climbed a tree, and spent the night there. rời túp lều, đi vào rừng, trèo lên một cái cây và qua đêm ở đó.
The next morning she went out, collected star-flowers, and began to sew. Sáng hôm sau, cô đi hái hoa sao và bắt đầu khâu áo.
She could speak to no one, and she had no wish to laugh, so she sat there, looking only at her work. Cô chẳng thể nói chuyện với ai, cũng chẳng thiết tha gì cười đùa, nên cô cứ ngồi đó, chỉ chăm chú vào công việc của mình.
When she had lived there some time, it happened that the King of the country was hunting in the forest, and his hunters came to the tree on which the maiden sat. Khi cô sống ở đó được một thời gian, tình cờ nhà vua của xứ sở ấy đi săn trong rừng, và những thợ săn của ngài đi đến cái cây nơi cô gái đang ngồi.
They called to her and said ‘Who are you?’ Họ gọi với lên: “Cô là ai?”
But she gave no answer. Nhưng cô không đáp lời.
Come down to us,’ they said, ‘we will do you no harm.’ Họ nói: “Xuống đây với chúng tôi, chúng tôi sẽ không làm hại cô đâu.”
But she shook her head silently. Nhưng cô chỉ lẳng lặng lắc đầu.
As they pressed her further with questions, she threw them the golden chain from her neck. Khi họ gặng hỏi dồn dập, cô ném xuống sợi dây chuyền vàng trên cổ mình.
But they did not leave off, and she threw them her girdle, and when this was no use, her garters, and then her dress. Nhưng họ vẫn không buông tha, nên cô ném tiếp chiếc thắt lưng, và khi vẫn chẳng ăn thua, cô ném nốt nịt tất, và sau cùng là chiếc váy ngoài.
The huntsmen would not leave her alone, but climbed the tree, lifted the maiden down, and led her to the King. Đám thợ săn vẫn không để cô yên, họ trèo lên cây, bế cô xuống và đưa đến trước mặt nhà Vua.
The King asked, ‘Who are you? What are you doing up that tree?’ Nhà Vua hỏi: “Nàng là ai? Nàng làm gì trên cây thế?”
But she answered nothing. Nhưng cô không trả lời một tiếng.
He asked her in all the languages he knew, but she remained as dumb as a fish. Ngài hỏi cô bằng tất cả các thứ tiếng ngài biết, nhưng cô vẫn câm như hến.
Because she was so beautiful, however, the King’s heart was touched, and he was seized with a great love for her. Tuy nhiên, vì cô quá đỗi xinh đẹp nên trái tim nhà Vua rung động, và ngài đem lòng yêu thương cô say đắm.
He wrapped her up in his cloak, placed her before him on his horse and brought her to his castle. Ngài khoác áo choàng của mình cho cô, đặt cô ngồi phía trước ngài trên lưng ngựađưa cô về lâu đài.
There he had her dressed in rich clothes, and her beauty shone out as bright as day, but not a word could be drawn from her. Tại đó, ngài cho cô mặc những bộ y phục lộng lẫy, vẻ đẹp của cô tỏa sáng rực rỡ như ban ngày, nhưng chẳng ai cạy được nửa lời từ miệng cô.
He set her at table by his side, and her modest ways and behaviour pleased him so much that he said, ‘I will marry this maiden and none other in the world,’ and after some days he married her. Ngài xếp cô ngồi cạnh bên bàn tiệc, và vẻ khiêm nhường cùng cử chỉ trang nhã của cô khiến ngài hài lòng đến mức ngài tuyên bố: “Ta sẽ cưới nàng làm vợ và không lấy ai khác trên đời này,” và vài ngày sau ngài cưới cô.
But the King had a wicked mother who was displeased with the marriage, and said wicked things of the young Queen. Nhưng nhà Vua có một bà mẹ độc ác, bà ta không hài lòng với cuộc hôn nhân này và nói những điều xấu xa về vị Hoàng hậu trẻ.
‘Who knows who this girl is?’ she said; ‘she cannot speak, and is not worthy of a king.’ Bà ta nói: “Ai biết con bé này xuất thân từ đâu? Nó không biết nói và chẳng xứng đáng với một vị vua.”
After a year, when the Queen had her first child, the old mother took it away from her. Một năm sau, khi Hoàng hậu sinh đứa con đầu lòng, mụ mẹ già bắt cóc đứa trẻ đi mất.
Then she went to the King and said that the Queen had killed it. Rồi mụ đến tâu với nhà Vua rằng Hoàng hậu đã giết con mình.
The King would not believe it, and would not allow any harm to be done her. Nhà Vua không tinkhông cho phép ai làm hại nàng.
But she sat quietly sewing at the shirts and troubling herself about nothing. Nhưng nàng vẫn lẳng lặng ngồi khâu những chiếc áochẳng bận tâm đến điều gì khác.
The next time she had a child the wicked mother did the same thing, but the King could not make up his mind to believe her. Lần tiếp theo khi nàng sinh con, mụ mẹ độc ác lại giở trò cũ, nhưng nhà Vua vẫn không đành lòng tin lời mụ.
He said, ‘She is too sweet and good to do such a thing as that. Ngài nói: “Nàng quá dịu dànglương thiện, không thể làm điều như thế.
If she were not dumb and could defend herself, her innocence would be proved.’ Nếu nàng không bị câm và có thể tự bào chữa, sự vô tội của nàng sẽ được chứng minh.”
But when the third child was taken away, and the Queen was again accused, and could not utter a word in her own defence, the King was obliged to give her over to the law, which decreed that she must be burnt to death. Nhưng khi đứa con thứ ba bị bắt đi, và Hoàng hậu lại bị buộc tội mà không thể thốt nên lời để tự minh oan, nhà Vua buộc phải giao nàng cho pháp luật, và bản án đưa ra là nàng phải bị hỏa thiêu.
When the day came on which the sentence was to be executed, it was the last day of the six years in which she must not speak or laugh, and now she had freed her dear brothers from the power of the enchantment. Khi ngày thi hành án đến, đó cũng chính là ngày cuối cùng của thời hạn sáu năm nàng không được nói hay cười, và giờ đây nàng đã giải thoát các anh yêu quý khỏi bùa chú.
The six shirts were done; there was only the left sleeve wanting to the last. Sáu chiếc áo đã hoàn thành; chỉ riêng chiếc cuối cùng là còn thiếu cánh tay trái.
When she was led to the stake, she laid the shirts on her arm, and as she stood on the pile and the fire was about to be lighted, she looked around her and saw six swans flying through the air. Khi bị dẫn đến giàn thiêu, nàng vắt những chiếc áo lên tay, và khi nàng đứng trên đống củingọn lửa sắp được châm lên, nàng nhìn quanh và thấy sáu con thiên nga đang bay tới.
Then she knew that her release was at hand and her heart danced for joy. Bấy giờ nàng biết rằng giờ phút giải thoát đã đến gần và trái tim nàng nhảy múa vì vui sướng.
The swans fluttered round her, and hovered low so that she could throw the shirts over them. Những con thiên nga lượn vòng quanh nàng, sà xuống thấp để nàng có thể ném những chiếc áo lên người chúng.
When they had touched them the swan-skins fell off, and her brothers stood before her living, well and beautiful. Ngay khi áo chạm vào, lớp da thiên nga rơi xuống, và các anh trai của nàng hiện ra bằng xương bằng thịt, khỏe mạnhkhôi ngô.
Only the youngest had a swan’s wing instead of his left arm. Chỉ riêng người em út là còn một cánh thiên nga thay vì cánh tay trái.
They embraced and kissed each other, and the Queen went to the King, who was standing by in great astonishment, and began to speak to him, saying, ‘Dearest husband, now I can speak and tell you openly that I am innocent and have been falsely accused.’ Họ ôm hôn nhau thắm thiết, rồi Hoàng hậu đi đến trước mặt nhà Vua, người đang đứng đó vô cùng kinh ngạc, và bắt đầu cất tiếng nói: “Chàng yêu dấu, giờ thiếp đã có thể nóitỏ bày cho chàng biết rằng thiếp vô tội và đã bị vu oan.”
She told him of the old woman’s deceit, and how she had taken the three children away and hidden them. Nàng kể cho ngài nghe về sự lừa dối của mụ mẹ già và việc mụ đã bắt ba đứa trẻ đem giấu đi.
Then they were fetched, to the great joy of the King, and the wicked mother came to no good end. Sau đó, những đứa trẻ được đón về trong niềm vui sướng khôn xiết của nhà Vua, còn mụ mẹ độc ác phải chịu một kết cục bi thảm.
But the King and the Queen with their six brothers lived many years in happiness and peace. Nhưng nhà VuaHoàng hậu cùng sáu người anh sống bên nhau hạnh phúcbình yên mãi mãi về sau.
Nâng cấp VIP để xem các trang bị khóa.