| Bobino | Bobino |
|---|---|
| Once on a time there was a rich merchant, who had an only son called Bobino. | Ngày xửa ngày xưa, có một nhà buôn giàu có sinh được cậu con trai duy nhất tên là Bobino. |
| Now, as the boy was clever, and had a great desire for knowledge, his father sent him to be under a master, from whom he thought he would learn to speak all sorts of foreign languages. | Vốn là cậu bé sáng dạ lại ham học hỏi, Bobino được cha gửi đến tầm sư học đạo ở một nơi xa, với hy vọng cậu sẽ thành thạo đủ các thứ tiếng lạ trên đời. |
| After some years with this master, Bobino returned to his home. | Sau vài năm dùi mài đèn sách bên thầy, Bobino quay trở về nhà. |
| One evening, as he and his father were walking in the garden, the sparrows in the trees above their heads began such a twittering, that they found it impossible to hear each other speak. | Một buổi chiều nọ, khi hai cha con đang dạo bước trong vườn, bỗng đàn chim sẻ trên cây cất tiếng ríu rít ồn ào đến nỗi hai người chẳng thể nghe thấy tiếng nhau. |
| This annoyed the merchant very much, so, to soothe him, Bobino said: 'Would you like me to explain to you what the sparrows are saying to each other?' | Nhà buôn lấy làm bực mình lắm, thấy cha khó chịu, để xoa dịu ông, Bobino nói: 'Cha có muốn con giải thích cho cha nghe lũ chim đang nói chuyện gì với nhau không?' |
| The merchant looked at his son in astonishment, and answered: 'What can you mean? | Nhà buôn nhìn con trai đầy kinh ngạc rồi đáp: 'Con nói lảm nhảm gì thế? |
| How can you explain what the sparrows say? | Làm sao con có thể giải thích được lời chim nói? |
| Do you consider yourself a soothsayer or a magician?' | Con tưởng mình là thầy bói hay pháp sư chắc?' |
| 'I am neither a soothsayer nor a magician,' answered Bobino; 'but my master taught me the language of all the animals.' | 'Con chẳng phải thầy bói, cũng đâu phải pháp sư,' Bobino từ tốn đáp; 'nhưng thầy của con đã dạy con hiểu được tiếng nói của mọi loài vật.' |
| 'Alas! for my good money!' exclaimed the merchant. | 'Ôi trời đất ơi! Tiền bạc của tôi!' nhà buôn thốt lên đau đớn. |
| 'The master has certainly mistaken my intention. | 'Ông thầy đó chắc chắn đã hiểu sai ý ta rồi. |
| Of course I meant you to learn the languages that human beings talk, and not the language of animals.' | Dĩ nhiên là ta muốn con học tiếng của loài người, chứ đâu phải tiếng của loài thú.' |
| 'Have patience,' answered the son. | 'Cha hãy kiên nhẫn,' người con trả lời. |
| 'My master thought it best to begin with the language of animals, and later to learn the languages of human beings.' | 'Thầy con cho rằng tốt nhất là nên bắt đầu bằng ngôn ngữ của loài vật trước, sau đó mới học đến tiếng của con người.' |
| On their way into the house the dog ran to meet them, barking furiously. | Khi hai cha con đang bước vào nhà thì con chó chạy ào ra đón, sủa vang dữ dội. |
| 'What can be the matter with the beast?' said the merchant. | 'Con thú này bị làm sao vậy?' nhà buôn càu nhàu. |
| 'Why should he bark at me like that, when he knows me quite well?' | 'Tại sao nó lại sủa ta như thế trong khi nó lạ gì ta đâu?' |
| 'Shall I explain to you what he is saying?' said Bobino. | 'Con giải thích cho cha nghe nó đang nói gì nhé?' Bobino hỏi. |
| 'Leave me in peace, and don't trouble me with your nonsense,' said the merchant quite crossly. | 'Để cho ta yên, đừng có quấy rầy ta bằng mấy chuyện nhảm nhí của con nữa,' nhà buôn gắt gỏng. |
| 'How my money has been wasted!' | 'Bao nhiêu tiền của đổ sông đổ biển hết rồi!' |
| A little later, as they sat down to supper, some frogs in a neighbouring pond set up such a croaking as had never been heard. | Một lát sau, khi họ vừa ngồi xuống ăn tối thì lũ ếch nhái ở cái ao gần đó bắt đầu kêu ộp oạp inh ỏi chưa từng thấy. |
| The noise so irritated the merchant that he quite lost his temper and exclaimed: 'This only was wanting to add the last drop to my discomfort and disappointment.' | Tiếng ồn khiến nhà buôn bực bội đến mất cả bình tĩnh, ông hét lên: 'Đây đúng là giọt nước làm tràn ly, thật bực bội và thất vọng quá sức chịu đựng!' |
| 'Shall I explain to you?' began Bobino. | 'Cha có muốn con giải thích…' Bobino bắt đầu. |
| 'Will you hold your tongue with your explanations?' shouted the merchant. | 'Mày có chịu im cái miệng và cất mấy lời giải thích đó đi không hả?' nhà buôn quát lớn. |
| 'Go to bed, and don't let me see your face again!' | 'Cút ngay đi ngủ và đừng để tao nhìn thấy mặt mày nữa!' |
| So Bobino went to bed and slept soundly. | Vậy là Bobino lặng lẽ đi ngủ và chìm vào giấc say nồng. |
| But his father, who could not get over his disappointment at the waste of his money, was so angry, that he sent for two servants, and gave them orders, which they were to carry out on the following day. | Nhưng người cha, kẻ vẫn chưa nguôi cơn thất vọng vì tiếc tiền, đã giận đến mức cho gọi hai tên đầy tớ đến và ra một mệnh lệnh lạnh lùng bắt họ phải thực hiện vào ngày hôm sau. |
| Next morning one of the servants awakened Bobino early, and made him get into a carriage that was waiting for him. | Sáng hôm sau, một tên đầy tớ đánh thức Bobino từ rất sớm và đưa cậu lên một cỗ xe ngựa đang chờ sẵn. |
| The servant placed himself on the seat beside him, while the other servant rode alongside the carriage as an escort. | Hắn ngồi ngay bên cạnh cậu, còn tên đầy tớ kia cưỡi ngựa đi áp tống theo sau. |
| Bobino could not understand what they were going to do with him, or where he was being taken; but he noticed that the servant beside him looked very sad, and his eyes were all swollen with crying. | Bobino chẳng hiểu họ định làm gì hay đưa cậu đi đâu, nhưng cậu để ý thấy người đầy tớ ngồi cạnh trông rất u sầu, đôi mắt sưng húp vì khóc. |
| Curious to know the reason he said to him: 'Why are you so sad? and where are you taking me?' | Tò mò muốn biết lý do, cậu hỏi: 'Tại sao anh buồn thế? Và các anh đang đưa tôi đi đâu vậy?' |
| But the servant would say nothing. | Người đầy tớ im lặng hồi lâu. |
| At last, moved by Bobino's entreaties, he said: 'My poor boy, I am taking you to your death, and, what is worse, I am doing so by the order of your father.' | Cuối cùng, mủi lòng trước lời khẩn khoản của Bobino, hắn nói: 'Cậu chủ tội nghiệp ơi, tôi đang đưa cậu đi vào chỗ chết đây, và tệ hơn nữa là tôi phải làm việc này theo lệnh của cha cậu.' |
| 'But why,' exclaimed Bobino, 'does he want me to die? | 'Nhưng tại sao chứ,' Bobino thảng thốt, 'Tại sao cha lại muốn con chết? |
| What evil have I done him, or what fault have I committed that he should wish to bring about my death?' | Con đã làm gì ác, hay phạm lỗi lầm gì mà ông ấy lại muốn đoạt mạng con?' |
| 'You have done him no evil,' answered the servant 'neither have you committed any fault; | 'Cậu chẳng làm gì ác, cũng chẳng phạm lỗi lầm nào,' người đầy tớ đáp; |
| but he is half mad with anger because, in all these years of study, you have learnt nothing but the language of animals. | nhưng ông chủ đã phát điên lên vì giận dữ, bởi suốt những năm tháng ăn học, cậu chẳng học được gì ngoài tiếng của loài vật. |
| He expected something quite different from you, that is why he is determined you shall die.' | Ông ấy đã kỳ vọng một điều hoàn toàn khác ở cậu, và đó là lý do ông ấy quyết tâm bắt cậu phải chết.' |
| 'If that is the case, kill me at once,' said Bobino. | 'Nếu đã vậy thì hãy giết ta ngay đi,' Bobino nói. |
| 'What is the use of waiting, if it must be done?' | 'Chờ đợi phỏng có ích gì nếu đằng nào cũng phải chết?' |
| 'I have not the heart to do it,' answered the servant. | 'Tôi không nỡ lòng nào làm thế,' người đầy tớ đáp. |
| 'I would rather think of some way of saving your life, and at the same time of protecting ourselves from your father's anger. | 'Thà tôi tìm cách cứu mạng cậu mà vẫn tránh được cơn thịnh nộ của cha cậu còn hơn. |
| By good luck the dog has followed us. | May thay con chó cũng chạy theo chúng ta nãy giờ. |
| We will kill it, and cut out the heart and take it back to your father. | Chúng tôi sẽ giết nó, moi lấy tim đem về cho cha cậu. |
| He will believe it is yours, and you, in the meantime, will have made your escape.' | Ông ấy sẽ tin đó là tim của cậu, và trong lúc đó, cậu hãy mau trốn đi thật xa.' |
| When they had reached the thickest part of the wood, Bobino got out of the carriage, and having said good-bye to the servants set out on his wanderings. | Khi xe đi đến chỗ rậm rạp nhất của khu rừng, Bobino bước xuống xe, nói lời từ biệt hai người đầy tớ tốt bụng rồi bắt đầu cuộc hành trình phiêu bạt. |
| On and on he walked, till at last, late in the evening, he came to a house where some herdsmen lived. | Cậu đi mãi, đi mãi, cho đến khi trời tối muộn, cậu đến trước một ngôi nhà nơi có những người chăn gia súc đang sinh sống. |
| He knocked at the door and begged for shelter for the night. | Cậu gõ cửa xin tá túc qua đêm. |
| The herdsmen, seeing how gentle a youth he seemed, made him welcome, and bade him sit down and share their supper. | Những người chăn gia súc thấy cậu là một chàng trai trẻ có vẻ ngoài hiền lành nên vui vẻ đón tiếp và mời cậu cùng ngồi ăn tối. |
| While they were eating it, the dog in the courtyard began to bark. | Trong khi họ đang ăn, con chó ngoài sân bắt đầu sủa. |
| Bobino walked to the window, listened attentively for a minute, and then turning to the herdsmen said: | Bobino đi tới bên cửa sổ, dỏng tai nghe ngóng một lát rồi quay lại bảo những người chủ nhà: |
| 'Send your wives and daughters at once to bed, and arm yourselves as best you can, because at midnight a band of robbers will attack this house.' | 'Các bác hãy bảo vợ con đi ngủ ngay, và tự trang bị vũ khí tốt nhất có thể, bởi vì đúng nửa đêm nay một băng cướp sẽ tấn công ngôi nhà này.' |
| The herdsmen were quite taken aback, and thought that the youth must have taken leave of his senses. | Những người chăn gia súc vô cùng sửng sốt và nghĩ rằng chàng trai trẻ này chắc đã mất trí. |
| 'How can you know,' they said, 'that a band of robbers mean to attack us? | 'Làm sao cậu biết được bọn cướp định tấn công chúng tôi?' họ nói. |
| Who told you so?' | 'Ai nói cho cậu biết?' |
| 'I know it from the dog's barking,' answered Bobino. | 'Cháu biết được nhờ tiếng sủa của con chó,' Bobino đáp. |
| 'I understand his language, and if I had not been here, the poor beast would have wasted his breath to no purpose. | 'Cháu hiểu ngôn ngữ của nó, và nếu cháu không ở đây, con vật tội nghiệp này sẽ chỉ sủa phí hơi vô ích mà thôi. |
| You had better follow my advice, if you wish to save your lives and property.' | Các bác nên nghe theo lời khuyên của cháu nếu muốn bảo toàn tính mạng và tài sản.' |
| The herdsmen were more and more astonished, but they decided to do as Bobino advised. | Những người chăn gia súc càng thêm kinh ngạc, nhưng họ vẫn quyết định làm theo lời Bobino khuyên. |
| They sent their wives and daughters upstairs, then, having armed themselves, they took up their position behind a hedge, waiting for midnight. | Họ đưa vợ con lên gác, rồi tự mình cầm vũ khí, nấp sau hàng rào chờ đợi. |
| Just as the clock struck twelve they heard the sound of approaching footsteps, and a band of robbers cautiously advanced towards the house. | Đúng khi đồng hồ điểm mười hai tiếng, họ nghe thấy tiếng bước chân rầm rập, và một toán cướp rón rén tiến về phía ngôi nhà. |
| But the herdsmen were on the look-out; they sprang on the robbers from behind the hedge, and with blows from their cudgels soon put them to flight. | Nhưng những người chăn gia súc đã phục sẵn; họ từ sau hàng rào xông ra đánh úp bọn cướp, và với những cây gậy to tướng trong tay, họ nhanh chóng đánh đuổi chúng chạy té khói. |
| You may believe how grateful they were to Bobino, to whose timely warning they owed their safety. | Khỏi phải nói họ biết ơn Bobino đến nhường nào, nhờ lời cảnh báo kịp thời của cậu mà họ được an toàn. |
| They begged him to stay and make his home with them; but as he wanted to see more of the world, he thanked them warmly for their hospitality, and set out once more on his wanderings. | Họ khẩn khoản mời cậu ở lại sống cùng, nhưng vì muốn được nhìn ngắm thế giới rộng lớn hơn, Bobino cảm tạ tấm lòng hiếu khách của họ rồi lại lên đường phiêu bạt. |
| All day he walked, and in the evening he came to a peasant's house. | Cậu đi bộ suốt cả ngày, và đến chiều tối thì tới nhà một người nông dân. |
| While he was wondering whether he should knock and demand shelter for the night, he heard a great croaking of frogs in a ditch behind the house. | Trong lúc đang phân vân có nên gõ cửa xin ngủ nhờ hay không, cậu nghe thấy tiếng ếch nhái kêu ộp oạp dưới cái mương sau nhà. |
| Stepping to the back he saw a very strange sight. | Bước ra phía sau, cậu thấy một cảnh tượng vô cùng lạ lùng: |
| Four frogs were throwing a small bottle about from one to the other, making a great croaking as they did so. | Bốn con ếch đang tung hứng một chiếc lọ nhỏ qua lại cho nhau, vừa ném vừa kêu inh ỏi. |
| Bobino listened for a few minutes, and then knocked at the door of the house. | Bobino đứng nghe một lát rồi mới gõ cửa. |
| It was opened by the peasant, who asked him to come in and have some supper. | Người nông dân ra mở cửa và mời cậu vào dùng bữa tối. |
| When the meal was over, his host told him that they were in great trouble, as his eldest daughter was so ill, that they feared she could not recover. | Khi bữa ăn kết thúc, người chủ nhà mới tâm sự rằng gia đình ông đang gặp chuyện buồn, bởi cô con gái lớn ốm nặng, sợ rằng khó qua khỏi. |
| A great doctor, who had been passing that way some time before, had promised to send her some medicine that would have cured her, but the servant to whom he had entrusted the medicine had let it drop on the way back, and now there seemed no hope for the girl. | Một vị bác sĩ danh tiếng từng đi ngang qua đây đã hứa gửi thuốc chữa cho cô bé, nhưng người đầy tớ được giao nhiệm vụ mang thuốc về đã lỡ tay đánh rơi dọc đường, và giờ đây xem như cô gái không còn hy vọng nào nữa. |
| Then Bobino told the father of the small bottle he had seen the frogs play with, and that he knew that was the medicine which the doctor had sent to the girl. | Nghe vậy, Bobino liền kể cho người cha nghe về chiếc lọ nhỏ mà cậu thấy lũ ếch đang chơi đùa, và cậu khẳng định đó chính là lọ thuốc mà vị bác sĩ đã gửi. |
| The peasant asked him how he could be sure of this, and Bobino explained to him that he understood the language of animals, and had heard what the frogs said as they tossed the bottle about. | Người nông dân hỏi sao cậu dám chắc như vậy, Bobino bèn giải thích rằng cậu hiểu tiếng loài vật và đã nghe lũ ếch nói chuyện với nhau khi chúng tung hứng cái lọ. |
| So the peasant fetched the bottle from the ditch, and gave the medicine to his daughter. | Vậy là người nông dân vội chạy ra mương, tìm thấy cái lọ và mang thuốc về cho con gái uống. |
| In the morning she was much better, and the grateful father did not know how to thank Bobino enough. | Đến sáng hôm sau, cô gái đã đỡ hơn rất nhiều, và người cha đầy lòng biết ơn không biết phải cảm tạ Bobino thế nào cho đủ. |
| But Bobino would accept nothing from him, and having said good-bye, set out once more on his wanderings. | Nhưng Bobino chẳng nhận bất cứ thứ gì, cậu chào tạm biệt rồi lại tiếp tục hành trình phiêu bạt. |
| One day, soon after this, he came upon two men resting under a tree in the heat of the day. | Một ngày nọ, cậu bắt gặp hai người đàn ông đang ngồi nghỉ mát dưới gốc cây giữa trưa hè oi ả. |
| Being tired he stretched himself on the ground at no great distance from them, and soon they all three began to talk to one another. | Vì đã thấm mệt, cậu nằm xuống bãi cỏ cách họ một đoạn, và chẳng bao lâu sau cả ba bắt chuyện với nhau. |
| In the course of conversation, Bobino asked the two men where they were going; and they replied that they were on their way to a neighbouring town, where, that day, a new ruler was to be chosen by the people. | Trong lúc trò chuyện, Bobino hỏi hai người kia định đi đâu; họ đáp rằng đang trên đường đến thị trấn lân cận, nơi mà ngày hôm ấy dân chúng sẽ bầu ra một người cai trị mới. |
| While they were still talking, some sparrows settled on the tree under which they were lying. | Khi họ vẫn đang nói chuyện thì có mấy con chim sẻ sà xuống đậu trên cành cây ngay phía trên đầu. |
| Bobino was silent, and appeared to be listening attentively. | Bobino im lặng và tỏ vẻ lắng nghe chăm chú. |
| At the end of a few minutes he said to his companions, 'Do you know what those sparrows are saying? | Được vài phút, cậu quay sang nói với hai người bạn đường: 'Các anh có biết lũ chim sẻ đang nói gì không? |
| They are saying that to-day one of us will be chosen ruler of that town.' | Chúng bảo rằng ngày hôm nay, một trong số chúng ta sẽ được chọn làm người cai trị thị trấn đó.' |
| The men said nothing, but looked at each other. | Hai người đàn ông không nói gì, chỉ liếc nhìn nhau. |
| A few minutes later, seeing that Bobino had fallen asleep, they stole away, and made with all haste for the town, where the election of a new ruler was to take place. | Một lúc sau, thấy Bobino đã ngủ thiếp đi, họ liền lén lút rời bỏ cậu mà đi thật nhanh về phía thị trấn, mong sẽ đến kịp giờ bầu chọn. |
| A great crowd was assembled in the market-place, waiting for the hour when an eagle should be let loose from a cage, for it had been settled that on whose-soever house the eagle alighted, the owner of that house should become ruler of the town. | Tại quảng trường thị trấn, một đám đông lớn đã tụ tập, chờ đợi giây phút một con đại bàng được thả ra khỏi lồng; luật lệ đã định rằng con đại bàng sà xuống đậu lên nóc nhà ai thì chủ nhân ngôi nhà đó sẽ trở thành người cai trị. |
| At last the hour arrived; the eagle was set free, and all eyes were strained to see where it would alight. | Cuối cùng giờ phút ấy cũng điểm; con đại bàng được phóng thích, mọi con mắt đều căng ra theo dõi xem nó sẽ đáp xuống đâu. |
| But circling over the heads of the crowd, it flew straight in the direction of a young man, who was at that moment entering the town. | Nhưng con chim lớn lượn vòng trên đầu đám đông rồi bay thẳng về phía một chàng trai trẻ vừa mới bước chân vào cổng thành. |
| This was none other than Bobino, who had awakened soon after his companions had left him, and had followed in their footsteps. | Đó không ai khác chính là Bobino, người đã tỉnh giấc ngay sau khi hai người bạn đồng hành bỏ đi và lững thững đi theo dấu chân họ. |
| All the people shouted and proclaimed that he was their future ruler, and he was conducted by a great crowd to the Governor's house, which was for the future to be his home. | Tất cả người dân đều hò reo vang dậy, tuyên bố cậu là người cai trị tương lai của họ, và Bobino được đám đông long trọng rước vào Dinh Thống đốc, nơi từ nay về sau sẽ là nhà của cậu. |
| And here he lived happily, and ruled wisely over the people. | Và tại đó, cậu đã sống hạnh phúc và cai trị muôn dân một cách anh minh, sáng suốt. |
Nâng cấp VIP để xem các trang bị khóa.