33 – Nàng công chúa trên đồi Pha Lê

THE PRINCESS ON THE GLASS HILL NÀNG CÔNG CHÚA TRÊN ĐỒI PHA LÊ
Once upon a time there was a man who had a meadow which lay on the side of a mountain, and in the meadow there was a barn in which he stored hay. Ngày xửa ngày xưa, có một người đàn ông nọ sở hữu một đồng cỏ nằm thoai thoải bên sườn núi. Giữa đồng cỏ có một nhà kho để ông chứa cỏ khô.
But there had not been much hay in the barn for the last two years, for every St. John’s eve, when the grass was in the height of its vigor, it was all eaten clean up, just as if a whole flock of sheep had gnawed it down to the ground during the night. Nhưng đã hai năm nay, nhà kho ấy chẳng có lấy một cọng cỏ, vì cứ đến đêm Thánh John, khi cỏ đang mơn mởn tươi tốt nhất, thì y như rằng chỉ sau một đêm, cả đồng cỏ bị ăn sạch sành sanh, như thể có cả một bầy cừu gặm trụi đến tận gốc.
This happened once, and it happened twice, but then the man got tired of losing his crop, and said to his sons—he had three of them, and the third was called Cinderlad—that one of them must go and sleep in the barn on St. John’s night, for it was absurd to let the grass be eaten up again, blade and stalk, as it had been the last two years, and the one who went to watch must keep a sharp look-out, the man said. Chuyện xảy ra một lần, rồi lại xảy ra lần thứ hai. Người đàn ông quá chán nản vì mất mùa nên bèn nói với ba người con trai—người con út có tên là Chàng Lọ Nồi—rằng một trong ba đứa phải đến nhà kho ngủ lại vào đêm Thánh John. Thật vô lý khi để cỏ bị ăn sạch cả lá lẫn ngọn như hai năm qua. Ai đi canh thì phải canh cho thật cẩn thận, ông dặn dò.
The eldest was quite willing to go to the meadow; he would watch the grass, he said, and he would do it so well that neither man, nor beast, nor even the devil himself should have any of it. Người anh cả hăm hở nhận lời. Anh ta nói sẽ canh cỏ, canh kỹ đến nỗi người, thú, hay thậm chí cả quỷ dữ cũng đừng hòng bén mảng tới.
So when evening came he went to the barn, and lay down to sleep, but when night was drawing near there was such a rumbling and such an earthquake that the walls and roof shook again, and the lad jumped up and took to his heels as fast as he could, and never even looked back, and the barn remained empty that year just as it had been for the last two. Thế rồi chiều đến, anh ta vào nhà kho, nằm xuống định ngủ. Nhưng khi đêm dần buông, một tiếng gầm gừ và một trận rung chuyển nổi lên, tường và mái nhà rung lên bần bật. Chàng trai sợ quá, nhảy dựng lên rồi ba chân bốn cẳng bỏ chạy, chẳng dám ngoái đầu nhìn lại. Năm ấy, nhà kho lại trống không như hai năm trước.
Next St. John’s eve the man again said that he could not go on in this way, losing all the grass in the outlying field year after year, and that one of his sons must just go there and watch it, and watch well too. Đến đêm Thánh John năm sau, người cha lại than rằng ông không thể để mất trắng đồng cỏ năm này qua năm khác như vậy, và một trong hai đứa con còn lại phải đến đó canh cho thật tốt.
So the next oldest son was willing to show what he could do. He went to the barn and lay down to sleep, as his brother had done; but when night was drawing near there was a great rumbling, and then an earthquake, which was even worse than that on the former St. John’s night, and when the youth heard it he was terrified, and went off, running as if for a wager. Lần này, người con thứ hai tình nguyện ra oai. Anh ta cũng vào nhà kho và nằm xuống ngủ như anh mình. Nhưng khi màn đêm buông xuống, một tiếng gầm gừ vang lên, rồi một trận rung chấn còn kinh khủng hơn cả đêm Thánh John năm trước. Chàng trai vừa nghe thấy đã kinh hồn bạt vía, co giò chạy thục mạng như thể có người đuổi sau lưng.
The year after, it was Cinderlad’s turn, but when he made ready to go the others laughed at him, and mocked him. Năm tiếp theo, đến lượt Chàng Lọ Nồi. Khi cậu chuẩn bị đi, các anh phá lên cười, chế giễu:
“Well, you are just the right one to watch the hay, you who have never learned anything but how to sit among the ashes and bake yourself!” said they. “Chà, mày thì canh gác nỗi gì, mày thì biết gì ngoài việc ngồi trong xó bếp hơ mình bên đống tro chứ!”
Cinderlad, however, did not trouble himself about what they said, but when evening drew near rambled away to the outlying field. Nhưng Chàng Lọ Nồi chẳng thèm bận tâm. Chiều tối, cậu lững thững đi ra đồng.
When he get there he went into the barn and lay down, but in about an hour’s time the rumbling and creaking began, and it was frightful to hear it. Vào nhà kho, cậu nằm xuống. Khoảng một giờ sau, tiếng gầm gừ và rung chuyển bắt đầu, nghe thật rùng rợn.
“Well, if it gets no worse than that, I can manage to stand it,” thought Cinderlad. “Chà, nếu chỉ có thế này thì ta vẫn chịu được,” Chàng Lọ Nồi nghĩ.
In a little time the creaking began again, and the earth quaked so that all the hay flew about the boy. Lát sau, tiếng động lại nổi lên, mặt đất rung chuyển mạnh đến nỗi cỏ khô bay tung tóe quanh người cậu.
“Oh! if it gets no worse than that I can manage to stand it,” thought Cinderlad. “Ồ, nếu không tệ hơn thế này thì ta vẫn chịu được,” cậu lại nghĩ.
But then came a third rumbling, and a third earthquake, so violent that the boy thought the walls and roof had fallen down, but when that was over everything suddenly grew as still as death around him. Nhưng rồi trận rung chuyển thứ ba ập đến, dữ dội đến mức cậu tưởng chừng tường và mái nhà đã sụp đổ. Khi cơn rung chấn qua đi, vạn vật bỗng trở nên im phăng phắc như tờ.
“I am pretty sure that it will come again,” thought Cinderlad; but no, it did not. “Chắc nó sẽ lại đến thôi,” cậu nghĩ, nhưng không, mọi thứ vẫn yên tĩnh.
Everything was quiet, and everything stayed quiet, and when he had lain still a short time he heard something that sounded as if a horse were standing chewing just outside the barn door. Nằm yên một lát, cậu nghe thấy tiếng nhai cỏ loạt xoạt ngay bên ngoài cửa kho.
He stole away to the door, which was ajar, to see what was there, and a horse was standing eating. Cậu rón rén đến bên cánh cửa hé mở để nhìn xem, thì ra là một con ngựa đang đứng đó ăn cỏ.
It was so big, and fat, and fine a horse that Cinderlad had never seen one like it before, and a saddle and bridle lay upon it, and a complete suit of armor for a knight, and everything was of copper, and so bright that it shone again. Con ngựa ấy to lớn, béo tốt và đẹp đẽ lạ thường, một con ngựa mà cậu chưa từng thấy bao giờ. Trên lưng nó là yên cương và bộ giáp hiệp sĩ đầy đủ, tất cả đều bằng đồng, sáng loáng dưới ánh trăng.
“Ha, ha! it is thou who eatest up our hay then,” thought the boy; “but I will stop that.” “À há! Thì ra chính mày là kẻ đã ăn hết cỏ của nhà ta,” cậu nghĩ thầm, “nhưng ta sẽ chặn mày lại.”
So he made haste, and took out his steel for striking fire, and threw it over the horse, and then it had no power to stir from the spot, and became so tame that the boy could do what he liked with it. Cậu liền lấy ra cục đá đánh lửa, ném qua đầu con ngựa. Tức thì, nó đứng im như trời trồng, không thể nhúc nhích và trở nên ngoan ngoãn thuần phục.
So he mounted it and rode away to a place which no one knew of but himself, and there he tied it up. Cậu bèn trèo lên lưng nó, cưỡi đến một nơi bí mật chỉ mình cậu biết rồi buộc nó ở đó.
When he went home again his brothers laughed and asked how he had got on. Khi cậu trở về nhà, các anh lại cười và hỏi cậu đã xoay xở ra sao.
“You didn’t lie long in the barn, if even you have been so far as the field!” said they. “Chắc mày chẳng ở trong kho được bao lâu, nếu có ra được đến đồng cỏ!” họ nói.
“I lay in the barn till the sun rose, but I saw nothing and heard nothing, not I,” said the boy. “God knows what there was to make you two so frightened.” “Em ở trong kho cho đến lúc mặt trời mọc, nhưng chẳng thấy gì, cũng chẳng nghe gì hết,” cậu đáp. “Chẳng hiểu có gì mà làm hai anh sợ đến thế.”
“Well, we shall soon see whether you have watched the meadow or not,” answered the brothers, but when they got there the grass was all standing just as long and as thick as it had been the night before. “Được thôi, rồi bọn ta sẽ sớm biết mày có canh được đồng cỏ hay không,” hai người anh đáp. Nhưng khi họ ra đến nơi, cỏ vẫn mọc dày và cao y như đêm hôm trước.
The King of the country in which Cinderlad’s father dwelt had a daughter whom he would give to no one who could not ride up to the top of the glass hill, for there was a high, high hill of glass, slippery as ice, and it was close to the King’s palace. Vua của xứ sở nơi cha Chàng Lọ Nồi sống có một nàng công chúa. Nhà vua tuyên bố sẽ gả công chúa cho người nào có thể phi ngựa lên đỉnh ngọn đồi Pha Lê. Đó là một ngọn đồi cao, cao vút bằng pha lê, trơn như băng, nằm ngay cạnh cung điện.
Upon the very top of this the King’s daughter was to sit with three gold apples in her lap, and the man who could ride up and take the three golden apples should marry her, and have half the kingdom. Trên đỉnh đồi, công chúa sẽ ngồi với ba quả táo vàng trên lòng. Chàng trai nào phi ngựa lên được, lấy được cả ba quả táo vàng sẽ được cưới công chúa và sở hữu một nửa vương quốc.
When the day appointed by the King had come, there was such a host of knights and princes under the glass hill that they seemed to swarm, and everyone who could walk or even creep was there too, to see who won the King’s daughter. Đến ngày vua đã định, vô số hiệp sĩ và hoàng tử tụ tập dưới chân đồi Pha Lê, đông như kiến cỏ. Tất cả những ai đi được hay bò được cũng đều đến xem ai sẽ là người chiến thắng.
When he had come down from off the hill he rode away, and that so fast that no one knew what had become of him. Nhưng khi vừa xuống khỏi đồi, chàng đã phóng ngựa đi mất, nhanh đến nỗi không ai biết chàng đã đi đâu.
“But somebody must have it,” said the King, “for with our own eyes we all saw a man ride up and take it.” “Nhưng nhất định phải có người giữ nó,” nhà vua phán, “vì chính mắt ta và mọi người đã thấy một người phi ngựa lên đỉnh và lấy nó.”
“Never mind that,” said the King; “as everyone else has come to the palace, let him come too.” “Không sao cả,” nhà vua nói, “vì mọi người đã đến đây rồi, hãy cho cậu ta vào.”
“Hast thou the golden apple?” asked the King. “Ngươi có quả táo vàng không?” nhà vua hỏi.
“Yes, here is the first, and here is the second, and here is the third, too,” said Cinderlad, and he took all three apples out of his pocket, and with that drew off his sooty rags, and appeared there before them in his bright golden armor, which gleamed as he stood. “Thưa có ạ, đây là quả thứ nhất, đây là quả thứ hai, và đây là quả thứ ba,” Chàng Lọ Nồi đáp. Cậu lấy cả ba quả táo từ trong túi ra, và cùng lúc đó, trút bỏ bộ quần áo rách rưới bẩn thỉu, hiện ra trước mặt mọi người trong bộ áo giáp vàng ròng, tỏa ánh hào quang rực rỡ.
“Thou shalt have my daughter, and the half of my kingdom, and thou hast well earned both!” said the King. “Con sẽ được cưới Công chúa của ta và nhận một nửa vương quốc. Cả hai phần thưởng đó con đều hoàn toàn xứng đáng!” nhà vua tuyên bố.
So there was a wedding, and Cinderlad got the King’s daughter, and everyone made merry at the wedding, for all of them could make merry, though they could not ride up the glass hill, and if they have not left off their merry-making they must be at it still. Thế là một đám cưới tưng bừng được tổ chức. Chàng Lọ Nồi cưới được Công chúa, và mọi người cùng vui vẻ trong tiệc cưới, vì tuy họ không thể phi ngựa lên đồi Pha Lê, nhưng ai cũng có thể dự tiệc vui. Và nếu họ vẫn chưa tàn tiệc thì chắc họ vẫn còn đang ăn mừng cho đến tận bây giờ.
[1] Asbjornsen and Moe.

Nâng cấp VIP để xem các trang bị khóa.