| Tại Ðền Thánh, thời Tý mồng 9 tháng 6 năm Mậu Tý (dl. 15-07-1948) | At the Great Divine Temple, at the hour of the Rat, on the 9th day of the sixth lunar month, the year of the Rat (15-07-1948) |
| Ðêm nay Bần Ðạo giảng tiếp về đệ nhứt chủ quyền của xã hội chúng ta. | Tonight, I will continue by discussing the first authority of our society. |
| Bần Ðạo đã giảng kỳ rồi về đệ nhị chủ quyền tức là chủ quyền hương đảng, và đã giải rõ ràng cái phương pháp kiến thiết từ thử là lấy gia đình làm căn bản. | I have previously spoken about the second authority, the Village Leader, and explained their methods, which are based on the family unit. |
| Tiểu gia đình là trong một nhà liên quan với cả Tông đường gọi là họ, là tánh, trung gia đình tức là tổ chức trong hương đảng của Ðệ Nhị chủ quyền, tới Ðệ Nhứt chủ quyền làm đầu một Ðại gia đình là một nước. | The small family unit within a household is connected to the extended family. The medium family unit is the organization within the village under the Village Leader, the second authority.The first authority, leading the largest family unit, is the nation. |
| Ta đã tự hiểu Thánh ý của Ðức Chí Tôn sanh ra nòi giống chúng ta, và đã tạo cả tinh thần của nòi giống chúng ta, không biết chừng dìu dắt tinh thần ấy để lập chánh kiến quốc gia, là lấy gia đình làm căn bổn. | We understand the Supreme Being’s intention in creating our people and shaping our spirit. He has guided that spirit to establish the principles of our nation, based on the family unit. |
| Ta thấy rõ ràng Chí Tôn muốn cho cả nhơn loại chung hiệp cùng nhau làm một đại gia đình toàn cầu thế giái sau nầy vậy, nên Ngài định trước cho một quốc dân của Ngài đến lấy tinh thần đạo đức làm căn bổn cho cả tinh thần đạo đức toàn nhơn loại, lấy cả quyền năng lập quốc cho nước Việt Nam, đặng làm khuôn mẫu chuẩn đích tương lai lập chánh trị toàn cầu thiên hạ mà chớ. | We clearly see that the Supreme Being desires all of humanity to unite as one global family. Thus, He predestined His people to use their ethical spirit as a foundation for the ethical spirit of all humanity, empowering Vietnam to establish itself as a model for future global governance. |
| Nếu không tự tôn, ta cũng nhận thấy rằng điều tưởng tượng ấy không lầm, bởi dầu muốn hay không, quyền năng vô hình cũng xô đuổi dục tấn các dân tộc vạn quốc phải đi đến sự chung hiệp vào đại gia đình của toàn nhơn loại mà thôi. | Even without boasting, we can see that this vision is not mistaken. Whether we like it or not, an invisible force is pushing all nations towards unity, towards one global human family. |
| Ấy vậy, Bần Ðạo thuyết Ðệ Nhứt chủ quyền do Tổ phụ chúng ta tổ chức và lưu lại trong văn hiến tức là nhà vua. | Therefore, I speak of the first authority established by our ancestors and preserved in our cultural heritage: the King. |
| Ðệ Nhứt quyền là giáo sư, là ông cha của cả nước. | The first authority is the teacher, the father of the entire nation. |
| Không lạ gì, chúng ta cũng thấy như ông cha trong tiểu gia đình kia vậy. | It's not surprising that this mirrors the father in the small family unit. |
| Ðức Khổng Phu Tử nói: "Ðạo trị dân không khác đạo trị gia đình" ấy đạo của Ngài vậy. | Confucius said, "Governing a nation is no different from governing a family." |
| Chúng ta thấy trước khi lên cầm quyền vì một sơn hà xã tắc, một nhà đương quyền tại vị, hay đã thoái vị cũng vậy, các vì Vương Ðế thường có nói nơi cửa miệng hoặc di chúc lại, bao giờ cũng mơ ước cho có người kế vị xứng đáng làm cha mẹ của nhơn dân bá tánh, văn hiến của ta tuy đơn sơ mà thâm thúy lắm là nói ít mà làm nhiều, và sự khó khăn trọng yếu chẳng thể tưởng tượng được. | This was his teaching. We see that before ascending to power, rulers, whether currently in power or having abdicated, often express their hope for a worthy successor who will act as the parents of the people. Our cultural heritage, though simple, is profound: actions speak louder than words, and the challenges and responsibilities are immense. |
| Bần Ðạo nhắc lại một lần nữa là buổi nòi giống An Nam ta đây còn kêu cha là Bố, mẹ là Cái, mà vị Ðế Vương nào lên cầm quyền được dân tặng là Bố Cái, như Bố Cái Ðại Vương, thì sự vinh hiển của triều chánh đó không luận đặng, mà sự vinh hiển của Ðế Vương đó cũng chẳng tả được đối với lòng dân. | I reiterate that in the past, when our ancestors still called their fathers "Bố" and mothers "Cái," any Emperor who earned the title of Father and Mother of the People, such as Father and Mother King (Bố Cái Đại Vương), brought immense glory to their reign and earned immeasurable respect from the people. |
| Nói ít làm nhiều. | Actions speak louder than words. |
| Văn hiến của ta do văn hiến của Tàu châm chế sửa chữa lại, lấy của người làm của mình. Lấy căn bản chánh gốc của người ta mà làm của cải riêng của mình với tư cách đặc biệt, tưởng không nước nào khéo léo hơn nước Việt Nam ta vậy. | Our cultural heritage is adapted and refined from Chinese culture, taking what is theirs and making it our own, transforming their essence into our own unique heritage. I believe no other nation is as skillful as Vietnam in this regard. |
| Ta thấy lời một vị Ðế Vương để lại cho con lên truyền kế cho mình như Hớn Chiêu Liệt để lại Hậu Chúa, có câu căn dặn rằng: Nếu nhà cầm quyền nào mực thước trị dân, biết tùng theo thì thiên hạ thái bình, quốc thới dân an, Hớn Chiêu Liệt sắc Hậu Chúa viết: "Vật dĩ thiện tiểu nhi bất vi, vật dĩ ác tiểu nhi vi chi" (nghĩa là ông Hớn Chiêu Liệt căn dặn con truyền kế rằng: Ðừng thấy lành nhỏ gọi nhỏ mà không làm, đừng thấy ác nhỏ gọi nhỏ mà làm). | Consider the words of an Emperor to his heir, like Hớn Chiêu Liệt to his successor, which contain the timeless advice: “Never fail to do good, however small; never do evil, however small.” |
| Vì Ðế Vương biết rằng trong tay cầm sanh mạng quốc gia, trị cả bá tánh để lại cho con một di ngôn bất hủ. | The Emperor, knowing that he held the fate of the nation and its people in his hands, left behind these immortal words. |
| Nếu cả các Ðế Vương trên mặt địa cầu nầy, cầm sanh mạng quốc gia biết lấy câu ấy làm "trấn tâm chi bửu" cho mình, Bần Ðạo tưởng chắc, nếu thi hành cho đúng thì cả quốc dân đó hạnh phúc vô cùng.(*) | If all the rulers on Earth held these words as their guiding principle, I believe that if implemented correctly, their people would be incredibly happy. |
| Tổ phụ chúng ta muốn trong nước ta, dân ta, tình của Vua đối với dân thế nào cho mực thước, chơn thật như cha đối với con, nếu Vua đối được với dân như cha đối với con, tức nhiên lấy tình ái làm quyền hành, công chánh làm mực thước, tưởng không quốc gia nào trên mặt địa cầu nầy hưởng được hạnh phúc hơn nữa. | Our ancestors wanted the relationship between the King and his people to be as proper and genuine as the relationship between a father and his child. If the King treated his people like his children, using love as his authority and justice as his measure, no other nation on Earth would be happier. |
| Ta thấy tấn tuồng ly loạn do kẻ cầm quyền định vận mạng cho nước, cho dân chỉ biết mình, không biết bá tánh. | We see chaos and upheaval when those in power prioritize themselves over the people. |
| Thường nghe nói: "Thiên hạ vi gia" hại một điều tuy vậy nhà Vua ở với bá tánh như cha ở với con nên có câu "thiên hạ vi gia" vậy nhà Vua lấy thiên hạ làm nhà, thương dân như con đỏ, trái lại họ lấy thiên hạ làm tôi đòi của cải. | We often hear the saying, “The world is my family.” The problem is that while the King lived among the people as a father among his children, hence the saying "the world is my family," meaning the King takes the world as his home, loving the people as his children. However, in reality, those in power often take the world as their servants and possessions. |
| Thay vì coi thiên hạ như nhà như con, họ lại coi thiên hạ như nô lệ, tư nghiệp của mình, tức là hiểu lầm khuôn khổ của Tiên Nho ta đã quyết định vậy. | Instead of viewing the people as their family, they treat them as slaves, as their personal property, misinterpreting the framework established by our Confucian sages. |
| Tổ chức thật khéo léo làm sao, chính nhà Vua cũng không thoát cái khuôn viên gia đình. | How cleverly designed is this organization! Even the King cannot escape the family framework. |
| Nếu ngôi Vua truyền hiền thì chẳng nói chi, từ khi các vị Ðế Vương truyền tử đến giờ gia đình vẫn ở bên cạnh họ, họ phải bảo trọng gia đình trước nhứt, bởi gia đình của họ là Ðệ Nhứt gia đình trong quốc gia. | If the throne were passed to the most virtuous, that would be one thing. But since Emperors have passed the throne to their sons, their families have remained by their sides. They must prioritize their families first, as their family is the first family of the nation. |
| Ta thấy từ khi các quốc gia nầy chẳng chịu ảnh hưởng của Nho Tông mà lập quốc, đã trở nên suy đồi bởi nguyên căn nào, do trị gia bất nghiêm! | We see that since nations have abandoned the influence of Confucianism in their governance, they have declined. The root cause? Poor family governance! |
| Cho nên cổ truyền tai hại hơn hết là cái loạn trong cung tần, trong vòng hoàng tộc mà sản xuất, đã hiển nhiên như vậy không chối cãi được. | Therefore, the most damaging tradition is the chaos originating within the royal family. This is undeniable. |
| Các vì Vua trị gia bất nghiêm, biểu không bại hoại sao được, mà Ðệ Nhứt gia đình thất đạo có liên quan mật thiết đến cả toàn bá tánh thất đạo. | When kings fail to govern their families properly, how can corruption not arise? And when the first family loses its way, it directly affects the entire population. |
| Nhà Vua cốt yếu coi bá tánh như con đỏ, coi nước nhà như đại gia đình, giữ đạo nhơn luân làm trọng hệ, đã có quyền sanh sát, mà nếu quyền ấy không chuẩn thằng, biểu sao dân trong nước không thống khổ. | The King must view the people as his children, the nation as his family, and uphold human ethics as paramount. He has the power of life and death, but if this power isn’t wielded justly, how can the people not suffer? |
| Khi sự thống khổ ấy dân chịu đựng nổi chẳng nói chi, thảng như quá sức không chịu nổi được nữa, sanh loạn lên thì triều chánh và cả nước nhà phải nghiêng đổ. | If the people can endure this suffering, that's one thing. But if they can no longer bear it, they will rise up, and the government and the entire nation will collapse. |
| Sự kiến thiết quốc gia lấy gia đình làm gốc, ta không thể chối rằng không biết gia đình ấy hay là từ bỏ đạo nhơn luân, duy có theo lối vô thần thì mới chối đạo nhơn luân đặng, nếu không chối đạo nhơn luân, tức không chối đạo gia đình, mà không chối gia đình thì cũng không hề chối tương lai vận mạng của tổ quốc mình được. | Building a nation based on the family unit, we cannot deny the importance of the family or abandon human ethics. Only those who subscribe to atheism can deny human ethics. If we don’t deny human ethics, we cannot deny the family, and if we don't deny the family, we cannot deny the future and destiny of our nation. |
| Ấy vậy căn bản của phong hóa Việt Nam ta do nơi đạo nhơn luân, nơi gia đình, dầu ai thuyết minh phong hóa như thế nào đi nữa nguyên căn tinh túy cũng vẫn do nơi gia đình mà thôi; | Thus, the foundation of Vietnamese culture is rooted in human ethics and family. No matter how anyone describes our culture, its essence stems from the family unit. |
| cho nên gia đình, phân làm ba hạng: Hạ, trung và thượng gia đình; thượng gia đình là Quốc gia, trung gia đình là Hương đảng, hạ gia đình là Tông đường, không có chi là lạ, là khó, nhưng căn nguyên ấy ta không sửa đổi đặng bởi ba bực hạ, trung, thượng của cơ tấn hóa thế nào thì gia đình cũng thế ấy. | Therefore, the family is divided into three levels: the small family, the medium family, and the large family. The large family is the Nation, the medium family is the Village, and the small family is the extended family. This isn’t strange or difficult to understand, but this fundamental principle cannot be changed. The three levels of small, medium, and large in the process of evolution mirror the family unit. |
| Cả Càn Khôn có Thượng giái, Trung giái, Hạ giái, mặt luật thiên nhiên của sự tiến hóa trật tự ấy không thể tiêu hủy đặng. | The Universe has the Upper Realm, the Middle Realm, and the Lower Realm. This natural law of hierarchical evolution cannot be destroyed. |
| Tổ chức xã hội của chúng ta khéo léo làm sao đâu, Bần Ðạo dám chắc rằng cao thượng hơn hết. | How ingenious is our social organization! I believe it is the most sophisticated. |
| Hại thay! Quốc dân ôm của báu trong tay mà không biết quí trọng, liệng rồi chạy theo ăn mót đồ bỏ của thiên hạ, lấy làm của. | It's a shame that our people hold such a treasure yet fail to appreciate it, discarding it to chase after the scraps of others, taking them as treasures. |
| Ðức Chí Tôn đến đặng thức tỉnh nhơn sanh, nên mới có câu Ngài nói với nhà Vua: "Nam phong thử nhựt biến Nhơn phong" là thêm ý rằng: Tổ phụ chúng bây để lại cho bây một phong hóa, nó sẽ biến thành phong hóa của toàn nhơn loại vậy. | The Supreme Being has come to awaken humanity. Thus, He said to the King, "The Southern customs this day will transform into human customs," implying that the culture bequeathed to you by your ancestors will become the culture of all humanity. |
| Ngài cho biết rằng chúng ta vốn có của báu, mà của báu ấy thiên hạ đang tìm kiếm đặng sống. | He is letting us know that we possess a treasure, a treasure that the world seeks for its survival. |