Deforestation is the permanent removal of trees to make room for something besides forest. This can include clearing the land for agriculture or grazing, or using the timber for fuel, construction or manufacturing.
Phá rừng là loại bỏ vĩnh viễn cây rừng nhường chỗ cho một cái gì đó không phải rừng. Điều này bao gồm việc dọn đất cho nông nghiệp hoặc chăn thả, hoặc sử dụng gỗ làm nhiên liệu, xây dựng, sản xuất.
Forests cover more than 30% of the Earth’s land surface, according to the World Wildlife Fund. These forested areas can provide food, medicine and fuel for more than a billion people. Worldwide, forests provide 13.4 million people with jobs in the forest sector, and another 41 million people have jobs related to forests.
Theo Quỹ Động vật hoang dã Thế giới rừng bao phủ hơn 30% diện tích bề mặt Trái đất. Những khu rừng này cung cấp thực phẩm, thuốc men và nhiên liệu cho hơn một tỷ người. Trên toàn thế giới, rừng cung cấp việc làm cho 13,4 triệu người trong ngành lâm nghiệp và 41 triệu người khác có việc làm liên quan đến rừng.
Forests are a resource, but they are also large, undeveloped swaths of land that can be converted for purposes such as agriculture and grazing. In North America, about half the forests in the eastern part of the continent were cut down for timber and farming between the 1600s and late 1800s, according to National Geographic.
Rừng là tài nguyên, nhưng cũng là những dãi đất rộng lớn, chưa phát triển có thể chuyển đổi sang các mục đích như nông nghiệp và chăn thả. Theo National Geographic, ở Bắc Mỹ khoảng một nửa rừng ở phía đông của lục địa đã bị chặt để lấy gỗ và canh tác từ những năm 1600 đến cuối những năm 1800.
Today, most deforestation is happening in the tropics. Areas that were inaccessible in the past are now within reach as new roads are constructed through the dense forests. A 2017 report by scientists at the University of Maryland showed that the tropics lost about 61,000 square miles (158,000 square kilometers) of forest in 2017 — an area the size of Bangladesh.
Ngày nay, hầu hết các vụ phá rừng diễn ra ở vùng nhiệt đới. Trước đây những khu vực không thể tiếp cận được thì giờ đây đã trong tầm với nhờ vào những con đường mới được xây dựng xuyên qua những khu rừng rậm rạp. Một báo cáo năm 2017 của các nhà khoa học tại Đại học Maryland cho thấy rừng ở vùng nhiệt đới biến mất khoảng 61.000 dặm vuông (158.000 km vuông) vào năm 2017 – một khu vực bằng kích thước của Bangladesh.
Reasons forests are destroyed – Lý do rừng bị tàn phá
The World Bank estimates that about 3.9 million square miles (10 million square km) of forest have been lost since the beginning of the 20th century. In the past 25 years, forests shrank by 502,000 square miles (1.3 million square km) — an area bigger than the size of South Africa. In 2018, The Guardian reported that every second, a chunk of forest equivalent to the size of a soccer field is lost.
Ngân hàng Thế giới ước tính có khoảng 3,9 triệu dặm vuông (10 triệu km vuông) rừng đã biến mất kể từ đầu thế kỷ 20. Trong 25 năm qua, rừng bị thu hẹp 502.000 dặm vuông (1,3 triệu km vuông) – một khu vực lớn hơn kích thước của Nam Phi. Năm 2018, The Guardian báo cáo rằng cứ sau một giây, một phần rừng tương đương với kích thước của một sân bóng đá bị mất.
Often, deforestation occurs when forested area is cut and cleared to make way for agriculture or grazing. The Union of Concerned Scientists (UCS) reports that just four commodities are responsible for tropical deforestation: beef, soy, palm oil and wood products. UCS estimates that an area the size of Switzerland (14,800 square miles, or 38,300 square km) is lost to deforestation every year.
Thông thường, nạn phá rừng xảy ra khi diện tích rừng bị chặt và phát quang để nhường chỗ cho nông nghiệp hoặc chăn thả. Liên hiệp các hội khoa học (UCS) báo cáo rằng chỉ có bốn mặt hàng chịu trách nhiệm cho nạn phá rừng nhiệt đới: thịt bò, đậu nành, dầu cọ và các sản phẩm từ gỗ. UCS ước tính một khu vực có diện tích như Thụy Sĩ (14.800 dặm vuông, hoặc 38.300 km vuông) bị mất do nạn phá rừng hàng năm.
Natural fires in tropical forests tend to be rare but intense. Human-lit fires are commonly used to clear land for agricultural use. First, valuable timber is harvested, then the remaining vegetation is burned to make way for crops like soy or cattle grazing. In 2019, the number of human-lit fires in Brazil skyrocketed. As of August 2019, more than 80,000 fires burned in the Amazon, an increase of almost 80% from 2018, National Geographic reported.
Cháy rừng tự phát sinh trong các khu rừng nhiệt đới hiếm nhưng dữ dội. Các đám cháy do con người là để don đất cho mục đích nông nghiệp. Đầu tiên, gỗ có giá trị được khai thác, sau đó thảm thực vật còn lại bị đốt để nhường chỗ cho các loại cây trồng như đậu nành hoặc chăn thả gia súc. Năm 2019, số vụ cháy do con người ở Brazil tăng vọt. Theo National Geographic, tính đến tháng 8 năm 2019, hơn 80.000 đám cháy đã bùng phát ở Amazon, tăng gần 80% so với năm 2018.
Many forests are cleared to make way for palm oil plantations. Palm oil is the most commonly produced vegetable oil and is found in half of all supermarket products. It’s cheap, versatile and can be added to both food and personal products like lipsticks and shampoo. Its popularity has spurred people to clear tropical forests to grow more palm trees. Growing the trees that produce the oil requires the leveling of native forest and the destruction of local peatlands — which doubles the harmful effect on the ecosystem. According to a report published by Zion Market Research, the global palm oil market was valued at $65.73 billion in 2015 and is expected to reach $92.84 billion in 2021.
Nhiều khu rừng bị chặt phá để nhường chỗ cho các đồn điền dầu cọ. Dầu cọ là loại dầu thực vật được sản xuất phổ biến nhất và phân nửa số sản phẩm trong siêu thị đều có. Nó rẻ, đa năng và có thể được thêm vào thực phẩm lẫn các sản phẩm cá nhân như son môi và dầu gội đầu. Do sự phổ biến của nó đã thúc đẩy mọi người chặt phá rừng nhiệt đới để trồng thêm cọ. Để trồng cây đến ra dầu đòi hỏi phải san bằng rừng nguyên sinh và phá hủy đất than bùn nơi đó – làm tăng tác động có hại gấp đôi cho hệ sinh thái. Theo báo cáo do Zion Market Research công bố, thị trường dầu cọ toàn cầu được định giá 65,73 tỷ đô la trong năm 2015 và dự kiến sẽ đạt 92,84 tỷ đô la vào năm 2021.
Effects of deforestation – Hậu quả của nạn phá rừng
Forests can be found from the tropics to high-latitude areas. They are home to 80% of terrestrial biodiversity, containing a wide array of trees, plants, animals and microbes, according to the World Bank, an international financial institution. Some places are especially diverse — the tropical forests of New Guinea, for example, contain more than 6% of the world’s species of plants and animals.
Rừng xuất hiện ở những vùng nhiệt đới đến các khu vực vĩ độ cao. Theo Ngân hàng Thế giới một tổ chức tài chính quốc tế, rừng là nhà của 80% sinh vật trên cạn, bao gồm nhiều loại cây, thực vật, động vật và vi khuẩn. Một số nơi đặc biệt đa dạng – ví dụ, các khu rừng nhiệt đới của New Guinea, chứa hơn 6% các loài thực vật và động vật trên thế giới.
Forests provide more than a home for a diverse collection of living things; they are also an important resource for many around the world. In countries like Uganda, people rely on trees for firewood, timber and charcoal. Over the past 25 years, Uganda has lost 63% of its forest cover, Reuters reported. Families send children — primarily girls — to collect firewood, and kids have to trek farther and farther to get to the trees. Collecting enough wood often takes all day, so the children miss school.
Rừng không đơn thuần là một ngôi nhà mà còn là một bộ sưu tập các sinh vật sống đa dạng; chúng cũng là một nguồn tài nguyên quan trọng đối với nhiều người trên khắp thế giới. Ở các nước như Uganda, người ta dựa vào cây để lấy củi, gỗ và than. Trong 25 năm qua, Uganda đã mất 63% diện tích rừng, Reuters đưa tin. Các gia đình bắt trẻ em – chủ yếu là con gái – đi kiếm củi, và bọn trẻ phải đi xa hơn và xa hơn để đến được những cái cây. Lấy đủ củi thường mất cả ngày, vì vậy trẻ em nghỉ học.
According to a 2018 FAO report, three-quarters of the Earth’s freshwater comes from forested watersheds, and the loss of trees can affect water quality. The UN’s 2018 State of the World’s Forests report found that over half the global population relies on forested watersheds for their drinking water as well as water used for agriculture and industry.
Theo báo cáo của FAO năm 2018, ba phần tư lượng nước ngọt Trái đất có nguồn gốc từ rừng đầu nguồn và cây cối bị biến mất có thể ảnh hưởng đến chất lượng nước. Báo cáo về Rừng Thế giới năm 2018 của Liên Hợp Quốc cho thấy hơn một nửa dân số toàn cầu phụ thuộc vào rừng đầu nguồn để lấy nước uống cũng như nước dùng cho nông nghiệp và công nghiệp.
Deforestation in tropical regions can also affect the way water vapor is produced over the canopy, which causes reduced rainfall. A 2019 study published in the journal Ecohydrology showed that parts of the Amazon rainforest that were converted to agricultural land had higher soil and air temperatures, which can exacerbate drought conditions. In comparison, forested land had rates of evapotranspiration that were about three times higher, adding more water vapor to the air.
Phá rừng ở vùng nhiệt đới cũng có thể ảnh hưởng đến cách tạo ra hơi nước trên tán cây, khiến lượng mưa giảm. Một nghiên cứu năm 2019 được công bố trên tạp chí Ecohydrology cho thấy nhiều khu vực của rừng nhiệt đới Amazon bị chuyển đổi sang đất nông nghiệp có nhiệt độ đất và không khí cao hơn, làm trầm trọng thêm tình trạng khô hạn. So sánh, đất rừng có tốc độ thoát hơi nước cao hơn khoảng ba lần, thêm hơi nước vào không khí.
Trees also absorb carbon dioxide, mitigating greenhouse gas emissions produced by human activity. As climate change continues, trees play an important role in carbon sequestration, or the capture and storage of excess carbon dioxide. Tropical trees alone are estimated to provide about 23% of the climate mitigation that’s needed to offset climate change, according to the World Resources Institute, a nonprofit global research institute.
Cây xanh hấp thụ carbon dioxide, giảm thiểu khí thải nhà kính do hoạt động của con người tạo ra. Khi biến đổi khí hậu tiếp tục, cây xanh đóng một vai trò quan trọng trong quá trình cô lập carbon, hoặc thu giữ và lưu trữ lượng carbon dioxide dư thừa. Theo Viện Tài nguyên Thế giới, một viện nghiên cứu toàn cầu phi lợi nhuận ước tính chỉ riêng cây nhiệt đới giúp giảm thiểu biến đổi khí hậu khoảng 23% cần thiết để bù đắp biến đổi khí hậu.
Deforestation not only removes vegetation that is important for removing carbon dioxide from the air, but the act of clearing the forests also produces greenhouse gas emissions. The Food and Agriculture Organization of the United Nations says that deforestation is the second-leading cause of climate change. (The first is the burning of fossil fuels.) In fact, deforestation accounts for nearly 20% of greenhouse gas emissions.
Phá rừng không chỉ loại bỏ thảm thực vật rất quan trọng giúp loại bỏ carbon dioxide trong không khí, mà hành động phá rừng cũng tạo ra khí thải nhà kính. Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên Hợp Quốc nói rằng nạn phá rừng là nguyên nhân thứ hai của biến đổi khí hậu. (Nguyên nhân đầu tiên là đốt nhiên liệu hóa thạch.) Trên thực tế, nạn phá rừng chiếm gần 20% lượng khí thải nhà kính.
Deforestation solutions – Giải pháp cho nạn phá rừng
Developing alternatives to deforestation can help decrease the need for tree clearing. For example, the desire to expand the amount of land used for agriculture is an attractive reason to deforest an area. But if people adopted sustainable farming practices or employed new farming technologies and crops, the need for more land might be diminished, according to the UN’s Sustainable Forest Management Toolbox.
Phát triển các giải pháp thay thế cho nạn phá rừng để giúp giảm nhu cầu phát quang cây cối. Ví dụ, mong muốn mở rộng diện tích đất sử dụng cho nông nghiệp là một lý do hấp dẫn để phá rừng trong khu vực. Theo Hộp công cụ quản lý rừng bền vững của Liên Hợp Quốc, nhưng nếu mọi người áp dụng các biện pháp canh tác bền vững hoặc sử dụng các công nghệ canh tác và cây trồng mới, nhu cầu cần thêm đất có thể bị giảm đi.
Forests can also be restored, through replanting trees in cleared areas or simply allowing the forest ecosystem to regenerate over time. The goal of restoration is to return the forest to its original state, before it was cleared, according to the U.S. Forest Service. The sooner a cleared area is reforested, the quicker the ecosystem can start to repair itself. Afterward, wildlife will return, water systems will reestablish, carbon will be sequestered and soils will be replenished.
Rừng cũng có thể được phục hồi, thông qua việc trồng lại cây ở những khu vực bị chặt phá hoặc đơn giản là cho phép hệ sinh thái rừng tái sinh theo thời gian. Mục tiêu của việc phục hồi là đưa rừng trở lại trạng thái ban đầu, trước khi bị chặt phá, theo Sở Lâm nghiệp Hoa Kỳ. Khu vực bị chặt phá được khôi phục sớm, hệ sinh thái bắt đầu tự sửa chữa càng nhanh. Sau đó, động vật hoang dã sẽ trở lại, hệ thống nước sẽ thiết lập lại, carbon sẽ được cô lập và đất sẽ trở nên màu mỡ.
Everyone can do their part to curb deforestation. We can buy certified wood products, go paperless whenever possible, limit our consumption of products that use palm oil and plant a tree when possible.
Mọi người đều có thể làm phần việc của mình để hạn chế nạn phá rừng. Chúng ta có thể mua các sản phẩm gỗ đã được chứng nhận, không sử dụng giấy bất cứ khi nào có thể, hạn chế tiêu thụ các sản phẩm sử dụng dầu cọ và trồng cây khi có thể.
Nguồn Livescience