2. Ngôi Chí Tôn

NGÔI CHÍ TÔN THE SUPREME BEING
Khi Trời Đất chưa phân định, không gian hiện có đây chỉ có đây chỉ là Hư Vô chi khí.When Heaven and Earth were not yet separated, the space that exists here was only the Primordial Void.
Gọi là khí Hư Vô vì cái thể của nó trống không đối với mắt phàm của con người. It is called the Primordial Void because its essence is invisible to the mortal eyes of humans.
Kỳ thật trong cái không ấy vẫn có chứa đựng một nguồn sống tiên khởi chưa biến hình gọi là Đấng Tự Hữu, nghĩa là tự nó có như vậy. In fact, in that emptiness, there still exists a primordial life source that has not yet transformed, called the Self-Existing One, meaning that it exists on its own.
Không có cái gì trước nó để sinh ra nó. There was nothing before it to give birth to it.
Trong Hư Vô đã có sẵn nguồn sống nên nói rằng trong Không mà Có. Since there is already a life source in the Primordial Void, it is said that there is something in the Nothing.
Con người gọi tên nguồn sống ấy bằng nhiều danh hiệu khác nhau với lòng tôn kính nên luôn luôn có kèm theo tiếng Đức hay Đấng, chẳng hạn như Đức Chúa Trời, Đức Chí Tôn, Đấng Tạo Hóa, Đức Ngọc Hoàng Thượng Đế, Đấng A La, Đấng Giê-Hô-Va. Humans call this life source by many different names with reverence, so it is always accompanied by the word "Lord" or "Being", such as God, the Supreme Being, the Creator, the Jade Emperor, Allah, and Jehovah.
Nguồn sống đầu tiên ấy đầy khắp trong vũ trụ bao la, linh diệu, sáng suốt tột cùng. This first life source is omnipresent in the vast universe, miraculous and supremely wise.
Khi nguồn sống ấy bắt đầu thức động cái thể của vũ trụ biến hình, tạo ra sự khác biệt giữa hai trạng thái, một trạng thái có thức động đối nghịch với trạng thái im lìm mờ mịt trước đó. When this life source began to stir, the essence of the universe transformed, creating a difference between two states, one state of being stirred up in contrast to the previous state of being still and dim.
Cơ sanh hóa đã bắt đầu, từ khi ấy mới có ý thức thời gian sau trước qua lại. The mechanism of creation has begun, and from then on there was the consciousness of time passing back and forth.
Cái thể gốc của vũ trụ mờ mờ mịt mịt đã biến hình thành hai trạng thái đối nghịch đầu tiên gọi là " Thái Cực phân Lưỡng Nghi" một âm một dương. The original essence of the universe, dim and obscure, has transformed into two opposing states, the first of which is called the "The Supreme Ultimate divides into Polarity", one Yin and one Yang.
Thức động thuộc dương, im lìm tĩnh lặng thuộc âm. Stirring belongs to Yang, and stillness and silence belong to Yin.
Nói rằng "Khí Hư Vô sanh ra có một Thầy" nghĩa là trong cái không không của Hư Vô đã có sẵn một nguồn sống đầu tiên gọi là Thầy. To say that "the Primordial Void gives birth only to I" means that in the nothingness of the Primordial Void, there already exists a first life source called the Master.
"Ngôi của Thầy là Thái Cực" nghĩa là nguồn sống ấy ngự trị cùng khắp trong không gian. "My dwelling is the Supreme Ultimate (Taiji)" means that this life source dwells throughout space.
Ngôi là chỗ ngự, vị trí. Dwelling is the place of residence, the location.
Đó là lời nói bóng, diễn tả ý nghĩa đơn sơ về nguồn gốc, bản thể của vũ trụ, thường được sử dụng trong đạo giáo. These are metaphorical words, expressing the simple meaning of the origin and essence of the universe, often used in religions.
Còn hiện tượng diễn biến trong quá khứ đã xảy ra như thế nào một cách rõ rệt trên dòng thời gian vô định để hình thành vũ trụ như ngày nay trong tri thức của con người hãy còn là những lời nói phỏng. As for how the phenomenon that happened in the past happened clearly on the indefinite timeline to form the universe as it is today in human knowledge, it is still a matter of conjecture.
Vậy thì Đức Chí Tôn hay tiếng Thầy trong Cao Đài giáo là nguồn sống đầu tiên trong vũ trụ. So the Supreme Being or the word Master in Cao Daiism is the first life source in the universe.
Từ nguồn gốc ấy biến sanh ra muôn loài vạn vật trong đó có con người. From that origin, all living beings and things, including humans, were born.
Từ chỗ không tự mình biết làm ra có, khí Hư Vô ấy thật linh hiển, đầy quyền phép sáng suốt tột cùng nên gọi là Chí Linh, thêm tiếng Đấng vào là để tỏ lòng tôn kính. From the point of not being able to make something out of nothing, that Primordial Void is truly miraculous, full of power and supremely wise, so it is called the Supreme Soul, and the word "Being" is added to show reverence.
Đấng Chí Linh là Trời vậy. The Supreme Being is God.

Thái Cực (Taiji): supreme ultimate.

Wikipedia: Common English translations of the cosmological taiji are the “Supreme Ultimate” [1] or “Great Ultimate”;[2] but other versions are the “Supreme Pole”,[3] “Great Absolute”, or “Supreme Polarity”.[4]

Lưỡng Nghi: polarity