| Nature, the Enjoyer and Consciousness | Thiên nhiên, Đấng hưởng lạc và Ý thức |
| TEXTS 1-2:Arjuna said: O my dear Kṛṣṇa, I wish to know about prakṛti [nature], puruṣa [the enjoyer], and the field and the knower of the field, and of knowledge and the object of knowledge. The Supreme Personality of Godhead said: This body, O son of Kuntī, is called the field, and one who knows this body is called the knower of the field. | 1-2. Arjuna thưa: Thưa Krishna yêu quý, tôi muốn biết về Prakriti (thiên nhiên), Purusha (đấng hưởng lạc), về trường vùng hoạt động (field of activity) và người biết trường vùng hoạt động, về tri thức và đối tượng của tri thức. Đức Thượng Đế Tối Cao phán: Con trai của Kunti ơi, thân xác này được gọi là trường vùng hoạt động, còn người biết rõ thân xác ấy được gọi là người biết trường vùng hoạt động. |
| TEXT 3:O scion of Bharata, you should understand that I am also the knower in all bodies, and to understand this body and its knower is called knowledge. That is My opinion. | 3. Hỡi dòng dõi của Bharata, ngươi nên hiểu rằng Ta cũng là sự hiểu biết trong mọi thân xác, và rằng việc hiểu biết thân xác này và sự hiểu biết của nó được gọi là tri thức. Đó là ý kiến của Ta. |
| TEXT 4:Now please hear My brief description of this field of activity and how it is constituted, what its changes are, whence it is produced, who that knower of the field of activities is, and what his influences are. | 4. Bây giờ hãy nghe Ta kể tóm tắt về trường vùng hoạt động và cơ cấu của nó, về những đổi thay nó phải chịu và nó được phát sinh từ đâu, ai là người biết trường vùng hoạt động và anh ta tác động tới nó ra sao. |
| TEXT 5:That knowledge of the field of activities and of the knower of activities is described by various sages in various Vedic writings. It is especially presented in Vedānta-sūtra with all reasoning as to cause and effect. | 5. Trường vùng hoạt động và người biết trường vùng hoạt động được nhiều bậc hiền giả mô tả trong các tác phẩm Vệ Đà khác nhau và được trình bày đầy đủ với các giải thích cặn kẽ về nguyên nhân và hậu quả trong “Vedanta-sūtra.” |
| TEXTS 6-7:The five great elements, false ego, intelligence, the unmanifested, the ten senses and the mind, the five sense objects, desire, hatred, happiness, distress, the aggregate, the life symptoms, and convictions – all these are considered, in summary, to be the field of activities and its interactions. | 6-7. Năm đại nguyên tố, ngụy ngã, trí khôn, cái không thị hiện, mười giác quan và tâm trí, năm đối tượng giác quan, ước muốn, căm ghét, hạnh phúc và khổ đau, toàn bộ các yếu tố vật chất, các dấu hiệu sống và những niềm tin, tất cả những thứ đó gộp lại thành trường vùng hoạt động và những mối tương tác của nó. |
| TEXTS 8-12:Humility; pridelessness; nonviolence; tolerance; simplicity; approaching a bona fide spiritual master; cleanliness; steadiness; self-control; renunciation of the objects of sense gratification; absence of false ego; the perception of the evil of birth, death, old age and disease; detachment; freedom from entanglement with children, wife, home and the rest; even-mindedness amid pleasant and unpleasant events; constant and unalloyed devotion to Me; aspiring to live in a solitary place; detachment from the general mass of people; accepting the importance of self-realization; and philosophical search for the Absolute Truth – all these I declare to be knowledge, and besides this whatever there may be is ignorance. | 8-12. Ta tuyên bố rằng những phẩm hạnh như tính khiêm nhường; không tự phụ; bất bạo lực; nhẫn nại; bình dị; biết tìm đến với vị thầy tâm linh chân chính; thanh tịnh; kiên nhẫn; tự chủ; từ bỏ các đối tượng của lạc thú giác quan; không còn ngụy ngã; nhận thức được đau khổ của sinh, lão, bệnh, tử; không ái chấp; không hệ lụy vợ con, nhà cửa và v.v…; điềm nhiên trước hay và dở; luôn một lòng tận tụy và không vụ lợi đối với Ta; khát khao được sống ở nơi cô tịch; xa lánh người phàm tục; thừa nhận tầm quan trọng của việc giác ngộ chân ngã và sự tìm kiếm triết lý về Chân Lý Tuyệt Đối đều là tri thức, những thứ khác còn lại đều là vô tri thức cả. |
| TEXT 13:I shall now explain the knowable, knowing which you will taste the eternal. Brahman, the spirit, beginningless and subordinate to Me, lies beyond the cause and effect of this material world. | 13. Bây giờ Ta sẽ kể cho ngươi nghe điều con người cần biết, hiểu nó rồi ngươi sẽ hưởng hương vị trường sinh bất diệt. Brahman, tâm thức vô thủy vô chung và dưới quyền Ta nằm ngoài luật nhân quả của thế giới vật chất này. |
| TEXT 14:Everywhere are His hands and legs, His eyes, heads and faces, and He has ears everywhere. In this way the Supersoul exists, pervading everything. | 14. Tay, chân, mắt, đầu, mặt và tai của Ngài có ở khắp nơi. Linh Hồn Tối Cao hiện hữu và thâm nhập vạn vật bằng cách đó. |
| TEXT 15:The Supersoul is the original source of all senses, yet He is without senses. He is unattached, although He is the maintainer of all living beings. He transcends the modes of nature, and at the same time He is the master of all the modes of material nature. | 15. Linh Hồn Tối Cao là khởi thủy của mọi giác quan vật chất, mặc dù Ngài chẳng có giác quan. Ngài chẳng hề bị trói buộc, dù Ngài phù trì mọi chúng sinh. Vừa siêu việt đối với các thuộc tính của thiên nhiên vật chất, Ngài vừa đồng thời là vị chúa tể của chúng. |
| TEXT 16:The Supreme Truth exists outside and inside of all living beings, the moving and the nonmoving. Because He is subtle, He is beyond the power of the material senses to see or to know. Although far, far away, He is also near to all. | 16. Chân Lý tối cao hiện hữu ở bên trong và bên ngoài mọi chúng sinh, cả loài chuyển động và loài bất động. Bởi vì Ngài thật tinh tế nên chẳng thể trông thấy hay biết Ngài bằng các giác quan vật chất. Ngài vừa ở rất xa, vừa ở ngay bên chúng ta. |
| TEXT 17:Although the Supersoul appears to be divided among all beings, He is never divided. He is situated as one. Although He is the maintainer of every living entity, it is to be understood that He devours and develops all. | 17. Không thể phân chia được Linh Hồn Tối Cao và lúc nào Ngài cũng là chỉnh thể thống nhất, mặc dù dường như Ngài bị phân chia giữa các chúng sinh. Ngài phù trì tất cả chúng sinh bằng cách hút chúng vào rồi lại cho chúng hiện ra. |
| TEXT 18:He is the source of light in all luminous objects. He is beyond the darkness of matter and is unmanifested. He is knowledge, He is the object of knowledge, and He is the goal of knowledge. He is situated in everyone’s heart. | 18. Đấng Tối Cao là nguồn ánh sáng của mọi thiên thể sáng. Ngài ở ngoài bóng tối mịt mù của thế giới vật chất và là bản thể không thị hiện. Ngài là tri thức, là đối tượng và mục đích của tri thức. Ngài ngự trị trong tâm mỗi chúng sinh. |
| TEXT 19:Thus the field of activities [the body], knowledge and the knowable have been summarily described by Me. Only My devotees can understand this thoroughly and thus attain to My nature. | 19. Vậy là Ta đã kể tóm tắt cho ngươi nghe về trường vùng hoạt động (thể xác), về hiểu biết và cái có thể hiểu biết. Chỉ có các tín đồ của Ta mới có thể hiểu hết được chúng và nhờ thế họ tới được nơi ở của Ta. |
| TEXT 20:Material nature and the living entities should be understood to be beginningless. Their transformations and the modes of matter are products of material nature. | 20. Hãy biết rằng cả thiên nhiên vật chất và chúng sinh đều không có bắt đầu. Những biến đổi của chúng và các thuộc tính vật chất đều do thiên nhiên vật chất tạo ra. |
| TEXT 21:Nature is said to be the cause of all material causes and effects, whereas the living entity is the cause of the various sufferings and enjoyments in this world. | 21. Kinh sách nói rằng thiên nhiên là nguồn gốc phát sinh ra mọi nhân quả vật chất, còn sinh linh là căn nguyên của mọi sướng khổ mà nó phải chịu ở thế giới này. |
| TEXT 22:The living entity in material nature thus follows the ways of life, enjoying the three modes of nature. This is due to his association with that material nature. Thus he meets with good and evil among various species. | 22. Sinh linh ở trong thế giới vật chất nên nó phải theo đường đời mà thưởng thức ba thuộc tính của thiên nhiên. Nguyên nhân gây ra điều ấy là sự tiếp xúc của sinh linh với vật chất. Vì thế nó gặp cả tốt lẫn xấu vốn có ở các loài khác nhau. |
| TEXT 23:Yet in this body there is another, a transcendental enjoyer, who is the Lord, the supreme proprietor, who exists as the overseer and permitter, and who is known as the Supersoul. | 23. Trong thân thể này còn một người nữa, người hưởng lạc siêu việt. Đó là Đấng Tối Cao, Đức chúa tể vô thượng của vạn vật, đấng quan sát chúng sinh và cho phép nó hành động, đấng được gọi là Linh Hồn Tối Cao. |
| TEXT 24:One who understands this philosophy concerning material nature, the living entity and the interaction of the modes of nature is sure to attain liberation. He will not take birth here again, regardless of his present position. | 24. Người nào thấu hiểu thiên nhiên vật chất, chúng sinh và mối tương giao của các thuộc tính vật chất, người đó nhất định đạt sự giải thoát. Anh ta sẽ không phải sinh ra ở thế giới vật chất dù bất kể hiện giờ anh ta đang ở vị trí nào. |
| TEXT 25:Some perceive the Supersoul within themselves through meditation, others through the cultivation of knowledge, and still others through working without fruitive desires. | 25. Người thì nhận thức Linh Hồn Tối Cao trong tim nhờ nhập định, người thì nhờ kiện toàn tri thức, còn người thì nhờ quá trình làm việc không có ham muốn hưởng thụ thành quả lao động của mình. |
| TEXT 26:Again there are those who, although not conversant in spiritual knowledge, begin to worship the Supreme Person upon hearing about Him from others. Because of their tendency to hear from authorities, they also transcend the path of birth and death. | 26. Cả những người dù chẳng có tri thức tinh thần, nhưng cũng bắt đầu thờ phượng Đấng Tối Cao sau khi được nghe những người khác kể về Ngài. Nhờ tuân theo lời những người có uy tín, họ cũng thoát vòng luân hồi sinh tử. |
| TEXT 27:O chief of the Bhāratas, know that whatever you see in existence, both the moving and the nonmoving, is only a combination of the field of activities and the knower of the field. | 27. Hỡi thủ lĩnh của dòng họ Bharata, ngươi cần biết rằng mọi thứ ngươi thấy, cả thứ chuyển động lẫn bất động đều là sự kết hợp của trường vùng hoạt động và người biết trường vùng (knower of the field). |
| TEXT 28:One who sees the Supersoul accompanying the individual soul in all bodies, and who understands that neither the soul nor the Supersoul within the destructible body is ever destroyed, actually sees. | 28. Ai thấy Linh Hồn Tối Cao đồng hành với linh hồn cá thể trong mọi loài và hiểu rằng dù hiện hữu trong thân xác có thể bị hủy diệt, nhưng cả linh hồn và Linh Hồn Tối Cao đều chẳng bao giờ bị diệt vong, người đó thực sự thấy được tất cả. |
| TEXT 29:One who sees the Supersoul equally present everywhere, in every living being, does not degrade himself by his mind. Thus he approaches the transcendental destination. | 29. Ai thấy Linh Hồn Tối Cao hiện hữu như nhau ở mọi nơi, ở mỗi chúng sinh, người đó chẳng cho phép tâm trí kéo mình vào vực thẳm vô minh và nhờ thế anh ta tiến tới cái đích siêu việt. |
| TEXT 30:One who can see that all activities are performed by the body, which is created of material nature, and sees that the self does nothing, actually sees. | 30. Ai thấy người thực thi mọi hoạt động là thân xác do thiên nhiên vật chất tạo ra, còn linh hồn thì chẳng làm gì cả, người đó có nhãn lực toàn thiện. |
| TEXT 31:When a sensible man ceases to see different identities due to different material bodies and he sees how beings are expanded everywhere, he attains to the Brahman conception. | 31. Khi người sáng suốt không còn thấy sự khác nhau giữa các chúng sinh đang bị giam hãm trong những dạng cơ thể vật chất khác nhau và thấy chúng lan tràn khắp nơi, anh ta đạt cấp độ nhận thức Brahman. |
| TEXT 32:Those with the vision of eternity can see that the imperishable soul is transcendental, eternal, and beyond the modes of nature. Despite contact with the material body, O Arjuna, the soul neither does anything nor is entangled. | 32. Những người có tuệ nhãn vĩnh hằng thấy linh hồn bất diệt là bản thể siêu việt, vĩnh cửu và không ở dưới quyền lực của các thuộc tính của thiên nhiên vật chất. Arjuna ơi, dù hiện hữu trong cơ thể vật chất, linh hồn vẫn không hoạt động và không bị vướng vào lưới hoạt động nhân quả. |
| TEXT 33:The sky, due to its subtle nature, does not mix with anything, although it is all-pervading. Similarly, the soul situated in Brahman vision does not mix with the body, though situated in that body. | 33. Tương tự như bầu trời, vì bản chất vi tế của nó, chẳng pha trộn với cái gì mặc dù ngập tràn khắp nơi, linh hồn đã thấu hiểu Brahman cũng chẳng bao giờ hòa nhập với thân thể vật chất mặc dù nó ở bên trong thân thể ấy. |
| TEXT 34:O son of Bharata, as the sun alone illuminates all this universe, so does the living entity, one within the body, illuminate the entire body by consciousness. | 34. Hỡi dòng dõi của Bharata, mặt trời một mình soi sáng cả vũ trụ như thế nào thì linh hồn nội tâm cũng thắp sáng ý thức khắp cơ thể như vậy. |
| TEXT 35:Those who see with eyes of knowledge the difference between the body and the knower of the body, and can also understand the process of liberation from bondage in material nature, attain to the supreme goal. | 35. Những ai bằng tuệ nhãn thấy được sự khác nhau giữa thân thể và người biết thân thể và có thể hiểu cách thoát khỏi ách tù đày của thiên nhiên vật chất, những người đó tới được cõi vô thượng. |