CHƯƠNG 4 – Trí tuệ siêu việt

Chapter FourCHƯƠNG 4
Transcendental KnowledgeTri thức siêu việt
TEXT 1:The Personality of Godhead, Lord Śrī Kṛṣṇa, said: I instructed this imperishable science of yoga to the sun-god, Vivasvān, and Vivasvān instructed it to Manu, the father of mankind, and Manu in turn instructed it to Ikṣvāku.1.  Đức Thượng Đế Tối Cao, Đức Chí Tôn Sri Krishna phán: Ta đã dạy khoa học yoga bất hủ này cho Thần Mặt Trời Vivasvan, Vivasvan đã dạy lại cho Manu, thủy tổ của loài người, và Manu truyền lại nó cho Ikshvaku.
TEXT 2:This supreme science was thus received through the chain of disciplic succession, and the saintly kings understood it in that way. But in course of time the succession was broken, and therefore the science as it is appears to be lost.2.    Khoa học vĩ đại này đã được truyền theo hệ chân truyền môn phái và các vị quân vương thánh thiện cũng nắm bắt được nó theo cách ấy. Nhưng dần dần, hệ chân truyền môn phái bị gián đoạn và tri thức này ở dạng nguyên bản đã bị thất lạc.
TEXT 3:That very ancient science of the relationship with the Supreme is today told by Me to you because you are My devotee as well as My friend and can therefore understand the transcendental mystery of this science.3.   Hôm nay, Ta nói lại cho ngươi quan hệ cổ xưa đó về mối quan hệ của chúng sinh với Đấng Tối Cao vì ngươi vừa là tín đồ, vừa là bạn hữu của Ta nên ngươi có thể thấu hiểu sự huyền bí siêu nghiệm của khoa học này.
TEXT 4:Arjuna said: The sun-god Vivasvān is senior by birth to You. How am I to understand that in the beginning You instructed this science to him?4.    Arjuna thưa: Thần Mặt Trời Vivasvan ra đời trước Người. Vậy tôi phải hiểu việc Người phán dạy khoa học này cho cho thần đầu tiên như thế nào?
TEXT 5:The Personality of Godhead said: Many, many births both you and I have passed. I can remember all of them, but you cannot, O subduer of the enemy!5.  Đức Thượng Đế Tối Cao phán: Cả ngươi và Ta đều trải qua muôn vàn kiếp sinh. Này người chinh phục kẻ thù, Ta có thể nhớ tất cả mọi kiếp, còn ngươi thì không.
TEXT 6:Although I am unborn and My transcendental body never deteriorates, and although I am the Lord of all living entities, I still appear in every millennium in My original transcendental form.6.   Mặc dù Ta bất sinh bất diệt và cơ thể siêu việt của Ta không bao giờ hư hoại, mặc dù Ta là chúa tể của mọi chúng sinh, Ta vẫn xuất hiện ở mỗi thời đại trong dung mạo khởi thủy siêu nghiệm của Ta.
TEXT 7:Whenever and wherever there is a decline in religious practice, O descendant of Bharata, and a predominant rise of irreligion – at that time I descend Myself.7.   Hỡi người nối dõi của Bharata, bất kỳ lúc nào và bất kỳ ở đâu, khi tôn giáo suy tàn và sự vô thần thắng thế, Ta đều thân chinh giáng thế.
TEXT 8:To deliver the pious and to annihilate the miscreants, as well as to reestablish the principles of religion, I Myself appear, millennium after millennium.8.   Để giải thoát cho những người mộ đạo và tiêu diệt những kẻ hung ác, cũng như để phục hồi các nguyên tắc tôn giáo, Ta thân chinh giáng thế từ thời đại này sang thời đại khác.
TEXT 9:One who knows the transcendental nature of My appearance and activities does not, upon leaving the body, take his birth again in this material world, but attains My eternal abode, O Arjuna.9.   Arjuna ơi, ai thấu hiểu bản chất siêu nghiệm của việc Ta giáng thế và những việc làm của Ta, người đó không bao giờ phải sinh ra ở thế giới vật chất nữa mà trở về cõi vĩnh hằng của Ta sau khi trút bỏ thân xác.
TEXT 10:Being freed from attachment, fear and anger, being fully absorbed in Me and taking refuge in Me, many, many persons in the past became purified by knowledge of Me – and thus they all attained transcendental love for Me.10.  Sau khi chẳng còn quyến luyến, sợ hãi và tức giận, sau khi đã dồn toàn bộ tâm trí vào Ta, tìm được chốn nương náu nơi Ta, rất nhiều người ở thời trước đã trở nên thanh sạch nhờ thấu hiểu Ta và vì thế có được tình yêu siêu việt đối với Ta.
TEXT 11:As all surrender unto Me, I reward them accordingly. Everyone follows My path in all respects, O son of Pṛthā.11.  Tất cả những kẻ quy phục ta, Ta ban thưởng cho hắn xứng đáng. Ai cũng noi theo con đường của Ta với mọi lòng tôn kính, hỡi con trai của Pritha.
TEXT 12:Men in this world desire success in fruitive activities, and therefore they worship the demigods. Quickly, of course, men get results from fruitive work in this world.12.  Con người ở thế giới vật chất ao ước được thành đạt trong hoạt động vì thành quả nên họ tôn thờ các vị á thần, và dĩ nhiên, được hưởng công lao động một cách nhanh chóng.
TEXT 13:According to the three modes of material nature and the work associated with them, the four divisions of human society are created by Me. And although I am the creator of this system, you should know that I am yet the nondoer, being unchangeable.13.   Phù hợp với ba thuộc tính của thiên nhiên vật chất và hoạt động gắn liền với chúng, Ta chia xã hội loài người thành bốn đẳng cấp. Nhưng ngươi cần biết rằng dù lập ra hệ thống đó, bản thân Ta, đấng bất biến vượt lên trên mọi hành động.
TEXT 14:There is no work that affects Me; nor do I aspire for the fruits of action. One who understands this truth about Me also does not become entangled in the fruitive reactions of work.14.   Không có hoạt động nào ảnh hưởng đến Ta, Ta cũng chẳng khao khát thành quả của nó. Ai thấu hiểu chân lý này về Ta sẽ không bao giờ vướng phải nghiệp quả hành động nữa.
TEXT 15:All the liberated souls in ancient times acted with this understanding of My transcendental nature. Therefore you should perform your duty, following in their footsteps.15.   Thời xưa, tất cả các linh hồn được giải thoát đều hành động với hiểu biết về bản chất siêu việt của Ta. Ngươi cần noi theo gót họ, làm tròn bổn phận của mình.
TEXT 16:Even the intelligent are bewildered in determining what is action and what is inaction. Now I shall explain to you what action is, knowing which you shall be liberated from all misfortune.16.   Ngay cả những người mẫn tuệ cũng bị bối rối khi xác định thế nào là hành động và thế nào là không hành động. Bây giờ, Ta sẽ giảng cho ngươi nghe thế nào là hành động. Hiểu nó rồi, ngươi sẽ thoát khỏi mọi bất hạnh.
TEXT 17:The intricacies of action are very hard to understand. Therefore one should know properly what action is, what forbidden action is and what inaction is.17.   Con người khó lòng nắm bắt được bản chất của hành động. Vậy nên, anh ta cần biết rõ hành động là gì, thế nào là hành động trái phép và thế nào là không hành động.
TEXT 18:One who sees inaction in action and action in inaction is intelligent among men, and he is in the transcendental position, although engaged in all sorts of activities.18.   Ai thấy rõ sự không hành động trong hành động, và hành động trong sự không hành động, người đó là kẻ sáng suốt nhất nhân loại và giữ vị trí siêu việt, dù tiến hành đủ loại hoạt động.
TEXT 19:One is understood to be in full knowledge whose every endeavor is devoid of desire for sense gratification. He is said by sages to be a worker for whom the reactions of work have been burned up by the fire of perfect knowledge.19.  Người nào hành động chẳng toan tính việc hưởng thụ thành quả lao động, người đó là bậc trí huệ. Các bậc hiền giả nói rằng anh ta đã thiêu hủy toàn bộ nghiệp quả của mình bằng ngọn lửa tri thức toàn thiện.
TEXT 20:Abandoning all attachment to the results of his activities, ever satisfied and independent, he performs no fruitive action, although engaged in all kinds of undertakings.20.   Sau khi từ bỏ mọi tham luyến với thành quả lao động của mình, lúc nào cũng mãn nguyện và độc lập, anh ta không còn thực hiện hành động vì thành quả dù luôn làm đủ mọi công việc.
TEXT 21:Such a man of understanding acts with mind and intelligence perfectly controlled, gives up all sense of proprietorship over his possessions and acts only for the bare necessities of life. Thus working, he is not affected by sinful reactions.21.  Người am hiểu và hoàn toàn làm chủ được trí tuệ và lý trí, từ bỏ mọi ý thức về quyền sở hữu đối với tài sản của mình và chỉ hành động để áp ứng nhu cầu thiết yếu nhất. Khi hành động như vậy, anh ta thoát khỏi các báo ứng của tội lỗi.
TEXT 22:He who is satisfied with gain which comes of its own accord, who is free from duality and does not envy, who is steady in both success and failure, is never entangled, although performing actions.22.  Ai toại nguyện với cái tự đến, ai không ganh ghét và chẳng lưu tâm tới nhị nguyên, ai kiên định trước thành và bại, thì dù có làm gì, cũng chẳng bao giờ bị hệ lụy.
TEXT 23:The work of a man who is unattached to the modes of material nature and who is fully situated in transcendental knowledge merges entirely into transcendence.23.   Hành động của người đã thoát khỏi sự trói buộc của các thuộc tính thiên nhiên vật chất và hết sức vững vàng trong tri thức siêu nghiệm hoàn toàn hòa nhập vào sự siêu việt.
TEXT 24:A person who is fully absorbed in Kṛṣṇa consciousness is sure to attain the spiritual kingdom because of his full contribution to spiritual activities, in which the consummation is absolute and that which is offered is of the same spiritual nature.24.   Người dành hết tâm lực cho ý thức Krishna sẽ nhất định tới được vương quốc tinh thần, bởi vì anh ta hiến dâng tất thảy cho hoạt động tinh thần.
TEXT 25:Some yogīs perfectly worship the demigods by offering different sacrifices to them, and some offer sacrifices in the fire of the Supreme Brahman.25.  Một số nhà yoga thờ phượng á thần một cách hoàn hảo bằng việc cúng tế đủ kiểu, còn một số khác thì hiến tế trong ngọn lửa của Brahman Tối Cao.
TEXT 26:Some [the unadulterated brahmacārīs] sacrifice the hearing process and the senses in the fire of mental control, and others [the regulated householders] sacrifice the objects of the senses in the fire of the senses.26.   Một số người (các vị brahmachari lý tưởng) hy sinh thính giác và các giác quan cho ngọn lửa của sự chế ngự tinh thần, còn một số khác (những người sống cuộc sống gia đình theo quy định) thì dâng hiến các đối tượng giác quan cho ngọn lửa giác quan.
TEXT 27:Others, who are interested in achieving self-realization through control of the mind and senses, offer the functions of all the senses, and of the life breath, as oblations into the fire of the controlled mind.27.  Một số khác, những người muốn đạt được sự thấu hiểu chân ngã bằng cách kiểm soát tâm trí và giác quan hiến dâng chức năng của mọi giác quan và sinh khí cho ngọn lửa của tâm trí đã được chế ngự.
TEXT 28:Having accepted strict vows, some become enlightened by sacrificing their possessions, and others by performing severe austerities, by practicing the yoga of eightfold mysticism, or by studying the Vedas to advance in transcendental knowledge.28.   Nghiêm ngặt giữ vững những hạnh nguyện, một số người được khai sáng nhờ tiến cúng của cải, một số khác nhờ tu khổ hạnh khắc nghiệt, nhờ việc luyện tám cấp yoga thần bí hay nhờ việc nghiên cứu các bộ Kinh Vệ Đà để có được tri thức siêu việt.
TEXT 29:Still others, who are inclined to the process of breath restraint to remain in trance, practice by offering the movement of the outgoing breath into the incoming, and the incoming breath into the outgoing, and thus at last remain in trance, stopping all breathing. Others, curtailing the eating process, offer the outgoing breath into itself as a sacrifice.29.   Để đạt trạng thái xuất thần, những người thiên về pháp nhịn thở thì kìm chuyển động của khí thở ra khi chuyển sang khí hít vào và kìm chuyển động của khí hít vào khi thở ra, cuối cùng họ hoàn toàn ngừng thở và chìm trong trạng thái xuất thần. Còn một số khác thì giảm bớt việc ăn uống, đem khí thở ra hiến cho chính nó.
TEXT 30:All these performers who know the meaning of sacrifice become cleansed of sinful reactions, and, having tasted the nectar of the results of sacrifices, they advance toward the supreme eternal atmosphere.30.  Tất cả những ai biết rõ mục đích của việc hiến tế đều sạch tội khi tiến hành nó, và sau khi nếm hương vị của thành quả hiến tế, họ tới được cõi vĩnh hằng vô thượng.
TEXT 31:O best of the Kuru dynasty, without sacrifice one can never live happily on this planet or in this life: what then of the next?31.  Hỡi người tài giỏi nhất của tôn tộc Kuru, khi không hiến tế, một kẻ sẽ không thể sống hạnh phúc ở cõi trần này và ở ngay kiếp này, chứ nói gì đến kiếp sau?
TEXT 32:All these different types of sacrifice are approved by the Vedas, and all of them are born of different types of work. Knowing them as such, you will become liberated.32.   Tất cả các kiểu hiến tế khác nhau đều được các bộ Kinh Vệ Đà tán đồng và mỗi loại trong số chúng do các loại hình hoạt động khác nhau sinh ra. Biết được điều này, ngươi sẽ được giải thoát.
TEXT 33:O chastiser of the enemy, the sacrifice performed in knowledge is better than the mere sacrifice of material possessions. After all, O son of Pṛthā, all sacrifices of work culminate in transcendental knowledge.33.  Hỡi người chinh phục kẻ thù, sự hiến dâng trí tuệ thì tốt đẹp hơn bất kỳ loại hiến dâng vật chất nào khác. Vì đích đến của mọi hành động là trí tuệ tâm linh.
TEXT 34:Just try to learn the truth by approaching a spiritual master. Inquire from him submissively and render service unto him. The self-realized souls can impart knowledge unto you because they have seen the truth.34.   Hãy đến với các vị thầy tâm linh để tìm hiểu chân lý. Hãy khiêm nhường đặt câu hỏi và phục vụ đức thầy. Những linh hồn đã giác ngộ chân ngã đó có thể ban cho ngươi tri thức vì họ đã thấu tỏ chân lý.
TEXT 35:Having obtained real knowledge from a self-realized soul, you will never fall again into such illusion, for by this knowledge you will see that all living beings are but part of the Supreme, or, in other words, that they are Mine.35.   Sau khi tiếp thu tri thức chân chính từ linh hồn giác ngộ, ngươi sẽ chẳng bao giờ sa vào ảo tưởng lần nữa, vì nhờ tri thức ấy, ngươi sẽ thấy rằng tất cả chúng sinh là một phần của Đấng Tối Cao, hay nói cách khác, chúng thuộc về Ta.
TEXT 36:Even if you are considered to be the most sinful of all sinners, when you are situated in the boat of transcendental knowledge you will be able to cross over the ocean of miseries.36.   Thậm chí, nếu ngươi là kẻ tội lỗi nhất trong những kẻ phạm tội, khi bước lên con thuyền tri thức siêu việt, ngươi có thể vượt qua bể khổ.
TEXT 37:As a blazing fire turns firewood to ashes, O Arjuna, so does the fire of knowledge burn to ashes all reactions to material activities.37.   Này Arjuna, ngọn lửa rực cháy biến củi thành tro như thế nào thì ngọn lửa tri thức cũng thiêu rụi mọi nghiệp quả của hoạt động vật chất như thế ấy.
TEXT 38:In this world, there is nothing so sublime and pure as transcendental knowledge. Such knowledge is the mature fruit of all mysticism. And one who has become accomplished in the practice of devotional service enjoys this knowledge within himself in due course of time.38.   Trên đời này chẳng có gì cao quý và thanh khiết hơn trí tuệ tâm linh. Nó là sự hoàn hảo đạt được qua thời gian thông qua con đường yoga, con đường dẫn tới Chân ngã nội tâm.
TEXT 39:A faithful man who is dedicated to transcendental knowledge and who subdues his senses is eligible to achieve such knowledge, and having achieved it he quickly attains the supreme spiritual peace.39.   Người nào có đủ niềm tin, kiểm soát được các giác quan và khát khao tri thức siêu việt, người đó xứng đáng lĩnh hội tri thức này, và khi có nó, anh ta lập tức đạt sự an lạc tinh thần tột bậc.
TEXT 40:But ignorant and faithless persons who doubt the revealed scriptures do not attain God consciousness; they fall down. For the doubting soul there is happiness neither in this world nor in the next.40.   Còn những kẻ vô minh, không có đức tin và nghi ngờ lời dạy của Thánh Kinh sẽ không thể đạt được ý thức Thượng Đế, họ thoái hóa dần dần và mãi mãi. Linh hồn hoài nghi không có hạnh phúc ở kiếp này lẫn kiếp sau.
TEXT 41:One who acts in devotional service, renouncing the fruits of his actions, and whose doubts have been destroyed by transcendental knowledge, is situated factually in the self. Thus he is not bound by the reactions of work, O conqueror of riches.41.   Hỡi người chinh phục sự giàu có, người nào phục vụ tận tụy, đồng thời từ bỏ thành quả lao động của mình, và đã xua tan nghi ngại bằng trí tuệ tâm linh, người đó quả là đã chứng ngộ, và vì thế không bao giờ bị hệ lụy vào kết quả hành động của mình.
TEXT 42:Therefore the doubts which have arisen in your heart out of ignorance should be slashed by the weapon of knowledge. Armed with yoga, O Bhārata, stand and fight.42.   Bởi vậy, hãy vung thanh đại huệ kiếm chém phăng mối hoài nghi do vô minh sinh ra trong lòng ngươi. Sau khi được vũ trang bằng pháp yoga, hãy đứng dậy vào giao chiến, hỡi Bharata.