CHƯƠNG 6 – Dhyāna-yoga

Chapter SixCHƯƠNG 6
Dhyāna-yogaDhyāna-yoga
TEXT 1: The Supreme Personality of Godhead said: One who is unattached to the fruits of his work and who works as he is obligated is in the renounced order of life, and he is the true mystic, not he who lights no fire and performs no duty.1.  Đức Thượng Đế Tối Cao phán: Ai không ham muốn thành quả lao động của mình, ai hành động đúng với bổn phận của mình, người đó thật sự đang sống thoát tục. Anh ta là một huyền đồng thực thụ chứ không phải kẻ không nhen lửa và không làm tròn bổn phận.
TEXT 2: What is called renunciation you should know to be the same as yoga, or linking oneself with the Supreme, O son of Pāṇḍu, for one can never become a yogī unless he renounces the desire for sense gratification.2.   Hỡi con trai của Pandu, ngươi cần biết rằng thứ được gọi là sự từ bỏ thực ra là yoga, hay sự liên kết với Đấng Tối Cao vì chỉ có người đã từ bỏ được ham muốn làm thỏa mãn các giác quan mới có thể trở thành nhà yoga.
TEXT 3: For one who is a neophyte in the eightfold yoga system, work is said to be the means; and for one who is already elevated in yoga, cessation of all material activities is said to be the means.3.  Đối với người vừa bắt đầu luyện hệ yoga tám cấp, hoạt động là phương tiện để đạt mục đích, còn đối với người đã đắc quả thì sự chấm dứt hoàn toàn hoạt động vật chất mới là phương tiện.
TEXT 4: A person is said to be elevated in yoga when, having renounced all material desires, he neither acts for sense gratification nor engages in fruitive activities.4.   Một người được nói rằng đã là nhà yoga đắc đạo khi hoàn toàn từ bỏ được mọi ham muốn vật chất, ngừng hoạt động làm thỏa mãn giác quan và hoạt động vì thành quả.
TEXT 5: One must deliver himself with the help of his mind, and not degrade himself. The mind is the friend of the conditioned soul, and his enemy as well.5.   Con người cần sử dụng tâm trí để giải thoát chính mình, chứ không phải để thoái hóa. Tâm trí vừa là bạn vừa là thù của linh hồn.
TEXT 6: For him who has conquered the mind, the mind is the best of friends; but for one who has failed to do so, his mind will remain the greatest enemy.6.   Đối với người đã chế ngự được tâm trí, nó là bạn tốt nhất. Còn đối với kẻ chẳng làm được điều đó, nó là kẻ thù ghê gớm nhất.
TEXT 7: For one who has conquered the mind, the Supersoul is already reached, for he has attained tranquillity. To such a man happiness and distress, heat and cold, honor and dishonor are all the same.7.  Người chế ngự được tâm trí là người đã đạt tới Linh Hồn Tối Cao vì anh ta đã tìm thấy sự bình yên. Đối với người đó, sướng hay khổ, nóng hay lạnh, vinh hay nhục đều như nhau.
TEXT 8: A person is said to be established in self-realization and is called a yogī [or mystic] when he is fully satisfied by virtue of acquired knowledge and realization. Such a person is situated in transcendence and is self-controlled. He sees everything – whether it be pebbles, stones or gold – as the same.8.   Người có được sự toại nguyện hoàn toàn nhờ việc lĩnh hội tri thức và áp dụng nó vào thực hành được coi là người đã sống trong sự thấu hiểu chân ngã và được gọi là nhà yoga (hay huyền đồng). Người đó ở cấp độ siêu việt và lúc nào cũng tự chủ. Anh ta xem hòn sỏi, viên đá hay cục vàng đều như nhau.
TEXT 9: A person is considered still further advanced when he regards honest well-wishers, affectionate benefactors, the neutral, mediators, the envious, friends and enemies, the pious and the sinners all with an equal mind.9.   Người được coi là đã đạt cấp độ phát triển tinh thần cao hơn khi anh ta cư xử với tất cả mọi người như nhau dù đó là những người hảo tâm chân thực, các vị ân nhân yêu quý, kẻ trung lập, những người hòa giải, những kẻ ghen ghét, bạn hay thù, những người mộ đạo hay những kẻ tội lỗi.
TEXT 10: A transcendentalist should always engage his body, mind and self in relationship with the Supreme; he should live alone in a secluded place and should always carefully control his mind. He should be free from desires and feelings of possessiveness.10.   Nhà tiên nghiệm được coi là luôn dành hết thể xác, trí tuệ và linh hồn của mình cho hoạt động gắn liền với Đấng Tối Cao, ông ta cần sống độc thân ở nơi heo hút và luôn giữ tâm trí của mình dưới sự kiểm soát chặt chẽ, cũng như cần trút bỏ ham muốn và óc tư hữu.
TEXTS 11-12: To practice yoga, one should go to a secluded place and should lay kuśa grass on the ground and then cover it with a deerskin and a soft cloth. The seat should be neither too high nor too low and should be situated in a sacred place. The yogī should then sit on it very firmly and practice yoga to purify the heart by controlling his mind, senses and activities and fixing the mind on one point.11-12. Để luyện yoga, cần tìm nơi hẻo lánh, trải cỏ cát tường lên mặt đất, sau đó phủ tấm da hươu và vải mềm lên trên. Chỗ ngồi không được quá cao hay quá thấp và phải ở nơi thánh địa. Nhà yoga cần ngồi lên đó vững chắc và bắt đầu luyện yoga. Khi đã kiểm soát được tâm trí, giác quan và hoạt động của mình, nhà yoga dồn hết tâm trí vào một điểm và nhờ vậy gột rửa trái tim khỏi ô nhiễm vật chất.
TEXTS 13-14: One should hold one’s body, neck and head erect in a straight line and stare steadily at the tip of the nose. Thus, with an unagitated, subdued mind, devoid of fear, completely free from sex life, one should meditate upon Me within the heart and make Me the ultimate goal of life.13- 14. Nhà yoga phải giữ thân mình, cổ và đầu cho thẳng hàng và nhìn vào đầu mũi. Sau khi đã chấn định và chế ngự được tâm trí, thoát khỏi sợ hãi và hoàn toàn từ bỏ sinh hoạt tình dục, anh ta cần dồn hết tâm tưởng vào hình hài của Ta ở trong tim và lấy ta làm mục đích tuyệt đỉnh của cuộc đời.
TEXT 15: Thus practicing constant control of the body, mind and activities, the mystic transcendentalist, his mind regulated, attains to the kingdom of God [or the abode of Kṛṣṇa] by cessation of material existence.15.   Liên tục làm chủ thể xác, tâm trí và hoạt động của mình, nhà huyền học siêu việt đặt tâm trí dưới quyền điều khiển của anh ta và tới được nước Trời (nơi ở của Krishna) sau khi chấm dứt sự tồn tại vật chất.
TEXT 16: There is no possibility of one’s becoming a yogī, O Arjuna, if one eats too much or eats too little, sleeps too much or does not sleep enough.16.  Này Arjuna, con người chẳng bao giờ trở thành nhà yoga nếu anh ta ăn quá nhiều hay quá ít, ngủ quá nhiều hay thiếu ngủ.
TEXT 17: He who is regulated in his habits of eating, sleeping, recreation and work can mitigate all material pains by practicing the yoga system.17.   Ai ăn, ngủ, nghỉ ngơi, làm việc một cách điều độ, người đó có thể giảm bớt mọi khổ đau vật chất nhờ việc luyện yoga.
TEXT 18: When the yogī, by practice of yoga, disciplines his mental activities and becomes situated in transcendence – devoid of all material desires – he is said to be well established in yoga.18.   Khi nhà yoga, nhờ rèn luyện yoga, chế ngự được hoạt động của tâm trí và nâng mình lên cấp độ siêu việt sau khi tận diệt mọi ham muốn vật chất, người ta bảo rằng anh ta đã đạt chính quả trong yoga.
TEXT 19: As a lamp in a windless place does not waver, so the transcendentalist, whose mind is controlled, remains always steady in his meditation on the transcendent Self.19.   Như ngọn đèn chẳng chập chờn nơi vắng gió, nhà tiên nghiệm đã chế ngự được tâm trí luôn thiền định về chân ngã siêu việt.
TEXTS 20-23: In the stage of perfection called trance, or samādhi, one’s mind is completely restrained from material mental activities by practice of yoga. This perfection is characterized by one’s ability to see the Self by the pure mind and to relish and rejoice in the Self. In that joyous state, one is situated in boundless transcendental happiness, realized through transcendental senses. Established thus, one never departs from the truth, and upon gaining this he thinks there is no greater gain. Being situated in such a position, one is never shaken, even in the midst of greatest difficulty. This indeed is actual freedom from all miseries arising from material contact.20-23. Khi con người đạt sự toàn thiện gọi là trạng thái xuất thần hay samadhi, tâm trí của anh ta hoàn toàn từ bỏ hoạt động vật chất nhờ thực hành yoga. Sự hoàn thiện này khiến con người có khả năng nhìn thấy Chân ngã bằng trí tuệ trong sạch và thụ hưởng hỷ lạc trong chính mình. Ở trạng thái hân hoan đó, con người cảm thấy hạnh phúc tinh thần vô biên nhờ các giác quan siêu việt của mình. Khi đã vững vàng ở cấp độ này, anh ta chẳng bao giờ xa rời chân lý, và khi đạt được nó, anh cho rằng chẳng còn gì cao hơn thế. Trong trạng thái ấy, con người không bao giờ mất bình tĩnh kể cả khi phải đương đầu với những khó khăn ghê gớm nhất. Đó mới là sự giải phóng thực sự khỏi những khổ đau do sự tiếp xúc với thế giới vật chất sinh ra.
TEXT 24: One should engage oneself in the practice of yoga with determination and faith and not be deviated from the path. One should abandon, without exception, all material desires born of mental speculation and thus control all the senses on all sides by the mind.24.   Con người cần luyện yoga với lòng quyết tâm, đức tin và không bao giờ chệch khỏi con đường đã chọn. Anh ta cần từ bỏ mọi ham muốn vật chất do tư biện tinh thần sản sinh và nhờ vào tâm trí để kiểm soát mọi mặt toàn bộ giác quan của mình.
TEXT 25: Gradually, step by step, one should become situated in trance by means of intelligence sustained by full conviction, and thus the mind should be fixed on the Self alone and should think of nothing else.25.   Nhà yoga cần dần dần từng bước nhập vào trạng thái xuất thần nhờ lý trí đã được củng cố bởi niềm tin vững chắc và chỉ dồn tâm trí vào linh hồn, không nghĩ tới điều gì khác nữa.
TEXT 26: From wherever the mind wanders due to its flickering and unsteady nature, one must certainly withdraw it and bring it back under the control of the Self.26.  Dù tâm trí, vốn hay dao động và bất an, có phiêu lãng nơi nào thì nhà yoga cũng nhất định phải đưa nó trở lại dưới sự kiểm soát của Chân ngã.
TEXT 27: The yogī whose mind is fixed on Me verily attains the highest perfection of transcendental happiness. He is beyond the mode of passion, he realizes his qualitative identity with the Supreme, and thus he is freed from all reactions to past deeds.27.   Nhà yoga đã dồn hết tâm trí vào Ta nhất định đạt được sự hoàn thiện tột đỉnh của phúc lạc siêu việt. Bởi anh ta không ở dưới tác động của đam mê nên hiểu rõ sự đồng nhất về chất của mình với Đấng Tối Cao, và vì thế thoát khỏi mọi quả báo của những việc làm tội lỗi trong quá khứ.
TEXT 28: Thus the self-controlled yogī, constantly engaged in yoga practice, becomes free from all material contamination and achieves the highest stage of perfect happiness in transcendental loving service to the Lord.28.  Nhờ đã làm chủ được mình và liên tục rèn luyện yoga, nhà yoga hoàn toàn thoát khỏi mọi ô nhiễm vật chất và tìm được hạnh phúc toàn thiện tột bậc trong sự phục vụ siêu việt ngập tràn yêu thương cho Đấng Tối Cao.
TEXT 29: A true yogī observes Me in all beings and also sees every being in Me. Indeed, the self-realized person sees Me, the same Supreme Lord, everywhere.29.   Nhà yoga thực thụ thấy Ta trong mọi chúng sinh và tất cả chúng sinh ở trong Ta. Thực ra, người đã thấu hiểu bản chất tinh thần của mình nhìn thấy Ta như Đức Thượng Đế Tối Cao ở khắp nơi.
TEXT 30: For one who sees Me everywhere and sees everything in Me, I am never lost, nor is he ever lost to Me.30.   Đối với người thấy Ta hiện hữu trong vạn vật và vạn vật hiện hữu ở trong Ta, Ta chẳng bao giờ mất đi, cũng như anh ta chẳng bao giờ bị mất đi đối với Ta.
TEXT 31: Such a yogī, who engages in the worshipful service of the Supersoul, knowing that I and the Supersoul are one, remains always in Me in all circumstances.31.  Nhà yoga đó, người phục vụ Linh Hồn Tối Cao với lòng tận tụy và tình yêu biết rằng Ta và Linh Hồn Tối Cao là một, luôn ở trong Ta trong mọi hoàn cảnh.
TEXT 32: He is a perfect yogī who, by comparison to his own self, sees the true equality of all beings, in both their happiness and their distress, O Arjuna!32.   Này Arjuna, nhà yoga toàn thiện là người thấy sự bình đẳng thực sự giữa tất thảy chúng sinh, khi so sánh với bản chất tinh thần của mình, bất kể chúng sướng hay khổ.
TEXT 33: Arjuna said: O Madhusūdana, the system of yoga which You have summarized appears impractical and unendurable to me, for the mind is restless and unsteady.33.   Arjuna thưa: Thưa Madhusūdana, phương pháp yoga Người vừa kể sơ lược ở đây hình như không thiết thực và quá sức đối với tôi vì tâm trí tôi luôn bất an và dao động.
TEXT 34: The mind is restless, turbulent, obstinate and very strong, O Kṛṣṇa, and to subdue it, I think, is more difficult than controlling the wind.34.   Trí tuệ bất an, hỗn loạn, bướng bỉnh và mạnh lắm thưa Krishna, và tôi nghĩ rằng chế ngự nó còn khó hơn ngăn chặn cuồng phong.
TEXT 35: Lord Śrī Kṛṣṇa said: O mighty-armed son of Kuntī, it is undoubtedly very difficult to curb the restless mind, but it is possible by suitable practice and by detachment.35.   Đức Chí Tôn Sri Krishna phán: Hỡi người con có cánh tay mạnh của Kunti, chế ngự tâm trí bất an tất nhiên là việc rất khó, nhưng có thể làm được điều đó nhờ sự rèn luyện thích hợp và sự từ bỏ hoạt động vật chất.
TEXT 36: For one whose mind is unbridled, self-realization is difficult work. But he whose mind is controlled and who strives by appropriate means is assured of success. That is My opinion.36.   Người có tâm trí không kiềm chế, khó lòng nhận thức được bản chất tinh thần của mình. Còn người đã kiểm soát được tâm trí và nỗ lực vươn tới đích bằng phương pháp đúng đắn sẽ nhất định thành công. Đó là ý kiến của Ta.
TEXT 37: Arjuna said: O Kṛṣṇa, what is the destination of the unsuccessful transcendentalist, who in the beginning takes to the process of self-realization with faith but who later desists due to worldly-mindedness and thus does not attain perfection in mysticism?37.   Arjuna thưa: Định mệnh nào chờ đón người tu tập không thành đạt, người lúc đầu tin tưởng đi theo con đường giác ngộ chân ngã, nhưng sau đó đã rời bỏ nó bởi bị hoạt động vật chất thu hút, và vì thế chẳng đắc quả huyền học toàn mỹ?
TEXT 38: O mighty-armed Kṛṣṇa, does not such a man, who is bewildered from the path of transcendence, fall away from both spiritual and material success and perish like a riven cloud, with no position in any sphere?38.   Hỡi Krishna có cánh tay mạnh, có phải người từ bỏ con đường siêu việt sẽ bị mất cả thành quả tinh thần lẫn thành công vật chất và sẽ tàn lụi tựa đám mây tan tác chẳng tìm được chốn nương thân?
TEXT 39: This is my doubt, O Kṛṣṇa, and I ask You to dispel it completely. But for You, no one is to be found who can destroy this doubt.39.   Mối hoài nghi này vò xé lòng tôi, thưa Krishna, tôi xin Người hãy xua tan nó. Ngoài Người ra chẳng còn ai có thể giúp tôi thoát khỏi nó.
TEXT 40: The Supreme Personality of Godhead said: Son of Pṛthā, a transcendentalist engaged in auspicious activities does not meet with destruction either in this world or in the spiritual world; one who does good, My friend, is never overcome by evil.40.   Đức Thượng Đế Tối Cao phán: Hỡi con trai của Pritha, người tu tập làm việc thiện lành không bị tiêu vong ở cả thế giới vật chất và tinh thần. Hiền hữu của Ta ơi, cái ác không bao giờ thắng nổi người làm điều thiện.
TEXT 41: The unsuccessful yogī, after many, many years of enjoyment on the planets of the pious living entities, is born into a family of righteous people, or into a family of rich aristocracy.41.  Sau nhiều năm hưởng lạc ở những hành tinh của những chúng sinh mộ đạo, nhà yoga không thành đạt được sinh ra trong gia đình của những người đạo cao đức trọng hay quyền quý giàu sang.
TEXT 42: Or [if unsuccessful after long practice of yoga] he takes his birth in a family of transcendentalists who are surely great in wisdom. Certainly, such a birth is rare in this world.42.   Người tu luyện yoga nhiều năm nhưng không thành đạt được sinh ra trong gia đình những nhà huyền học vô cùng uyên thâm. Dĩ nhiên, sự sinh trưởng như thế thực hiếm có ở cõi trần này.
TEXT 43: On taking such a birth, he revives the divine consciousness of his previous life, and he again tries to make further progress in order to achieve complete success, O son of Kuru.43.   Con trai của Kuru ơi, ý thức thánh linh có trong kiếp trước sẽ bừng tỉnh ở người sinh trưởng trong gia đình đó và anh ta lại cố gắng tiến lên để đạt thành công hoàn toàn.
TEXT 44: By virtue of the divine consciousness of his previous life, he automatically becomes attracted to the yogic principles – even without seeking them. Such an inquisitive transcendentalist stands always above the ritualistic principles of the scriptures.44.   Nhờ ý thức thánh linh có được ở kiếp trước, anh ta tự nhiên bị thu hút vào những nguyên tắc yoga kể cả khi không tìm kiếm chúng. Nhà tiên nghiệm khao khát tri thức tinh thần bao giờ cũng vượt lên trên các nguyên tắc nghi thức của Thánh Kinh.
TEXT 45: And when the yogī engages himself with sincere endeavor in making further progress, being washed of all contaminations, then ultimately, achieving perfection after many, many births of practice, he attains the supreme goal.45.  Khi nhà yoga, người thành tâm khao khát sự tiến bộ hơn nữa, hoàn toàn gột rửa được mọi ô nhiễm vật chất, sau muôn vàn kiếp tu luyện yoga, cuối cùng anh ta cũng đắc quả toàn thiện và đạt được mục đích tột đỉnh của cuộc đời.
TEXT 46: A yogī is greater than the ascetic, greater than the empiricist and greater than the fruitive worker. Therefore, O Arjuna, in all circumstances, be a yogī.46.   Nhà yoga vĩ đại hơn người tu khổ hạnh, triết gia chủ nghĩa kinh nghiệm và người lao động vì thành quả. Bởi vậy, dù thế nào đi chăng nữa, hãy trở thành nhà yoga hỡi Arjuna.
TEXT 47: And of all yogīs, the one with great faith who always abides in Me, thinks of Me within himself and renders transcendental loving service to Me – he is the most intimately united with Me in yoga and is the highest of all. That is My opinion.47.  Trong số các nhà yoga, ai có niềm tin vững chắc và luôn ở trong Ta, luôn nghĩ đến Ta trong thâm tâm, phục vụ Ta với tình yêu chứa chan và lòng tận tụy, người đó gắn bó khăng khít với Ta trong yoga và cao quý hơn tất thảy những nhà tiên nghiệm khác. Đó là ý kiến của Ta.