| Hồi 8 giờ ngày 13 tháng 10 năm Đinh-hợi (1947) | 8:00 AM on 13th of the 10th month of year of the Pig (Dinh Hoi 1947) |
| ÐẠI-NGHIỆP TINH-THẦN CỦA ĐỨC QUYỀN GIÁO-TÔNG THƯỢNG-TRUNG-NHỰT | THE GREAT SPIRITUAL CAUSE OF THE ACTING POPE THUONG TRUNG NHUT |
| Ngày nay là ngày Kỷ niệm Đức Quyền Giáo-Tông Thương-Trung-Nhựt, ấy là ngày Bần-Đạo quả-quyết rất trọng hệ và quý hoá cho Cửu-Trùng-Đài. | Today is the anniversary of the Acting Pope Thuong Trung Nhut, a day that I hold in great importance and cherish for the Nine Spheres Palace. |
| Bần-Đạo quả-quyết nói với bằng-chứng hiển-nhiên là bạn đồng thuyền. Bần-Đạo biết rõ giá trị của Thượng-Trung-Nhựt là dường nào. | I firmly declare, as a fellow traveler, that I fully recognize the immense value of the Thuong Trung Nhut. |
| Tuy vân, ngôi vị Giáo-Tông Đạo Cao-Đài do Đức Lý cầm quyền gìn giữ Thánh-chất dung hoà nữa Thánh nữa Phàm còn toạ ngôi vị tại thế là Thượng-Trung Nhựt đó. | Although the position of the Pope of Cao Dai is held by the Venerable Ly, who holds the sacred essence to harmonize between half-holy and half-mortal, the one who still sits on the throne in the physical world is the Acting Pope Thuong Trung Nhut. |
| Ấy vậy Thượng-Trung-Nhựt tạo ngôi vị Giáo-Tông cho Đạo Cao-Đài như ông Thánh Saint Pierre tạo ngôi Thánh-hoàng cho Pha-Pha tại Rome vậy. | Thus, the Acting Pope Thuong Trung Nhut, created the position of the Pope for Cao Dai just as Saint Peter created the position of Pope for the Catholic Church in Rome. |
| Ôi ! buổi Chí-Tôn đến một cách đột ngột tình-cờ, đến trong thế-kỷ XX nầy mà nhơn-loại đang sống trong thảm-khổ từ thể-chất đến tinh-thần, Ngài xưng tên làm cho cả thảy nhân-loại ngạc-nhiên , nhứt là chúng tôi buổi nọ đang đi trong con đường thế tối-tăm, ngày ấy người niên-kỷ cao hơn hết là Thương-Trung-Nhật , chúng tôi hỏi người: | Oh! The Supreme Being came suddenly and unexpectedly in this 20th century, when humanity was living in misery, both physically and spiritually. He proclaimed his name, which surprised all of humanity, especially us. On that day, we were walking on the dark path of the world, and the Acting Pope Thuong Trung Nhut, was the oldest among us. We asked him: |
| " Eùt ce possible ? | " Eùt ce possible ? |
| "(có thể có không ?). | "Is it possible?" |
| Vì còn đang mơ hồ, chúng tôi chẳng khác chi ở trong địa huyệt đang tiềm-tàng con đường sáng, chúng tôi còn tối-tăm | Because we were still confused, we were like people in a dark cave, groping for a path to light. We were still in darkness. |
| May thay ! Người có duyên tiền-định đến dìu-dắt chúng tôi ra khỏi chốn địa huyệt âm-u, nhờ hai con mắt sáng của Người làm dẫn Đạo. | Fortunately, the Acting Pope Thuong Trung Nhut, who had a predestined with us, came to lead us out of the dark cave, using his two bright eyes to guide us on the path of the Way. |
| Khi chúng tôi hỏi : | When we asked: |
| "Eùt ce possible ?" (có thể như vậy chăng ?) | "Is it possible?" |
| Người trả lời : | He replied: |
| "C' est bien possible" (có thể như vậy lắm .) | "It is very possible." |
| Bởi thiên-hạ đang khổ-thảm nên Đấng ấy đến không phải là lạ. | It is not surprising that He came when the world was in misery. |
| Ta thấy trong gia-đình đau-khổ, mà ông cha chưa phải chết thì sự thương-yêu đối với con cái nồng nàn sẽ được ông cha ấy thể hiện. | We see that in a family in pain, if the parents are not yet dead, their love for their children will be expressed strongly. |
| Người quả-quyết rằng : | He firmly believed that: |
| "Đấng ấy đến buổi nầy là Chí-Tôn đó vậy." | "He who came at this time is the Supreme Being." |
| Nếu không phải Chí-Tôn không ai chịu nổi đau thảm được. | If it were not for the Supreme Being, no one could bear such misery. |
| Vì thành-tâm nguyện vọng của Người cảm-xúc tới cỏi hư-linh làm cho Chí-Tôn và cả chư Thần Thánh Tiên Phật đều động lòng. | Because his sincere wishes touched the spirit world, it moved the Supreme Being and all the gods, saints, immortals, and Buddhas. |
| May thay ! Chí-Tôn đến lập nền Chánh-Đạo cho chúng ta tại nước Việt-nam thì không có gì vinh-diệu cho giống nòi chúng ta hơn nữa. | Fortunately, the Supreme Being came to establish the True Way for us in Vietnam. There is nothing more glorious for our race. |
| Thảng sau nầy tôn-giáo Cao-Đài sẽ làm môi giới chuẩn thằng cho một nền văn-minh tối đại thì tôi quả-quyết rằng nền văn-minh ấy sản xuất ra do tâm-lý của Thượng-Trung-Nhựt mà chớ ! | In the future, when Caodaism becomes the bridge to a great civilization, I firmly believe that that civilization will be produced by the mind of the Acting Pope Thuong Trung Nhut. |
| Ôi ! Bao nhiêu công nghiệp, chúng ta nghĩ lại đều nhớ buổi ban sơ đương lúc tâm-lý hoang-mang tranh-đấu sự sống còn, nhứt là tâm-lý nòi-giống Việt-nam đang mưu-đồ giải-thoát ách nô-lệ, ai còn tin khi ta nói ra những điều mà ai cũng cho là mơ-hồ, bởi cả tâm-lý còn hoang-mang. | Oh! When we think back to all the achievements, we remember the early days when our minds were confused and struggling for survival, especially when the Vietnamese people were trying to liberate themselves from the yoke of slavery. Who would believe us when we said things that everyone thought were vague, because everyone's mind was still confused? |
| Đến các bạn đồng thuyền, đồng chung tâm-lý với Người có đủ trí thức hiểu biết chí hướng cao-thượng của Người mới theo Người, mà trong cảnh hoang-mang còn phản-phúc thay, huống chi quốc-dân Việt-nam | Only those who share the same mind and spirit as the Acting Pope Thuong Trung Nhut, and only those with the intellect to understand his lofty ideals, would follow him. Even in the midst of the chaotic times, they still betrayed him, let alone the Vietnamese people. |
| Ngài đã để đức tin quyết tạo nên hình thể Nền Đạo cho quốc-dân Việt-nam , thì chính quốc-dân trở lại nghịch thù , làm cho trọn một kiếp sanh của Người phải đau thảm đổ luỵ bao phen trước khi chết. | He had the unwavering faith to create the foundation of the religion for the Vietnamese people, but the Vietnamese people themselves turned against him, causing him to suffer and grief many times before he died. |
| Bần-Đạo quả-quyết rằng : trót một đời người, chưa tìm ra một mặt biết thương nòi giống với một tâm-lý nồng-nàn như Thượng-Trung-Nhựt , Bần-Đạo chưa thấy được hai người như vậy, nếu chẳng vì tình yêu-ái vô hạn thì người chẳng hề huỷ thân danh tạo nên hình thể Đạo để lại cho Quốc-dân, cái đại nghiệp tinh-thần nầy sâu xa chừng nào, Quốc-dân hưởng lâu chừng nấy, sâu xa chừng nào lại càng quý-hoá thêm nữa, càng ngày càng tăng-gia giá-trị và thiên-hạ sẽ biết tấm lòng yêu-ái của Thượng-Trung-Nhựt biến ra một quốc-hồn kiên-cố. | I firmly believe that in my entire life, I have not found anyone who loves the nation as passionately as the Acting Pope Thuong Trung Nhut. I have never seen two people like him. If it were not for his boundless love, he would not have sacrificed his reputation to create the Way and leave it for the nation. This great spiritual cause is as profound as it is long-lasting. The deeper it is, the more precious it becomes. Its value will only increase with time, and the world will come to know that the Acting Pope Thuong Trung Nhut's love has created a strong national soul. |
| Cả thảy ai là Quốc-dân Việt-nam đều phải cúi đầu và vâng theo ý-chí cao-thượng ấy, không có một lưỡi gươm nào tiêu-diệt dược sự-nghiệp của Người để lại cho nòi giống Việt-nam đó vậy. | All Vietnamese people must bow their heads and obey his lofty will. No sword can destroy the legacy he has left for the Vietnamese nation. |